Không chùn bước để sáng chế vươn tầm quốc tế
Cập nhật, 22:50, Thứ Tư, 01/02/2023 (GMT+7)
“Bộ tiết kiệm nhiên liệu cho động cơ” của tác giả Đặng Hoàng Sơn (TP Vĩnh Long) đã được trao HCV tại Malaysia. Hành trình dài đầy nỗ lực của người thợ sửa xe truyền cảm hứng và cổ vũ cho những người đam mê sáng tạo rằng “không bao giờ muộn để cố gắng”.
 |
| Đại diện Hiệp hội sáng tạo và sở hữu trí tuệ thế giới tại Việt Nam đại diện trao Huy chương vàng cho ông Đặng Hoàng Sơn. |
Sáng chế của người thợ sửa xe
Chúng tôi đến Công ty TNHH MTV SX - TM Hoàng Sơn (TP Vĩnh Long) tìm gặp ông Đặng Hoàng Sơn. Giữa xưởng cơ khí đầy máy móc, người thợ 55 tuổi ngồi ở góc phòng mày mò bản vẽ chi chít những chi tiết đòi hỏi độ chính xác gần như tuyệt đối. Ở một góc trang trọng nhất có chiếc kệ để đầy bằng khen, giấy chứng nhận ở cấp địa phương, cấp Trung ương và cả giải thưởng được quốc tế vinh danh. Khởi đầu từ công việc sửa xe, cậu bé Hoàng Sơn 14 tuổi, nhà nghèo, không bằng cấp đã miệt mài và kiên trì biết bao để trở thành nhà sáng chế.
Ông Đặng Hoàng Sơn kể, ông sinh ra và lớn lên trong một gia đình nghèo ở Vĩnh Long. Năm 14 tuổi, ông nghỉ học, đi “tầm sư học nghề” và được nhận vào tiệm sửa xe máy. Thấy cậu bé siêng năng, chịu khó học hỏi, những người thầy chỉ dạy một cách tận tình. Sau mấy năm miệt mài, ông bước ra đời, mở cho mình một tiệm sửa xe kiêm làm nghề cơ khí.
Năm 2004, cùng với nghề sửa xe, ông Sơn lập ra cửa hàng bán xe máy cũ. Giá xăng dầu lên cao mà ông Sơn thường hay nghe khách hàng than chuyện xe hao xăng, máy móc ì ạch. Từ kinh nghiệm sửa chữa bộ chế hòa khí, ông Sơn mày mò làm ra thiết bị tiết kiệm xăng. Những sản phẩm đầu tiên còn nhiều khuyết điểm, bị nhiều người chê, ông Sơn mới mua sách về nghiên cứu, tự học hỏi để khắc phục. Ban đầu, thiết bị chỉ được bán cho các tiệm sửa xe máy trong vùng và ông giới thiệu rộng rãi bằng cách mỗi chiếc xe máy bán ra sẽ tặng thêm bộ tiết kiệm xăng.
Thời điểm đó, để đầu tư mua gần 20 cái máy cơ khí chuyên dùng, mỗi máy cả trăm triệu đồng, ông Sơn phải bán những cửa hàng xe máy mà ông có. “Bộ tiết kiệm xăng có rất nhiều chi tiết đòi hỏi độ chính xác mà làm thủ công thì sản phẩm không đồng đều. Tôi mạnh tay đầu tư máy móc, dám làm, dám chịu”- ông Sơn chia sẻ.
Năm 2015, ông Sơn mang bộ tiết kiệm xăng dự Cuộc thi Sáng tạo kỹ thuật Trần Đại Nghĩa do tỉnh Vĩnh Long tổ chức và đoạt giải 3. Sở KH - CN tỉnh mời các chuyên gia về chế tạo đến để đánh giá. Tại Trường ĐH Bách khoa TP Hồ Chí Minh, chuyên gia về động cơ đốt trong đã tiến hành thử nghiệm so sánh đối chứng thiết bị tiết kiệm xăng trên xe máy. Ông Sơn kể: “Ngay trong lần đầu tiên cho ra kết quả, các chuyên gia chưa hoàn toàn tin sản phẩm của tôi tiết kiệm xăng. Họ liền dừng ngay, họp hội đồng rồi đổi ngay một thiết bị đo khác xem kết quả có thay đổi không. Thời gian sau đó, họ thử nghiệm theo chu trình 10 - 15 tiêu chuẩn Nhật Bản”.
Các chuyên gia so sánh nhiên liệu tại các tốc độ từ 0 đến 70, so sánh mức tăng giảm khí thải CO và CO2, so sánh khí thải HC và NOx; đánh giá khả năng tăng tốc trước và sau khi gắn thiết bị... Tất cả quy trình kiểm nghiệm được các kỹ sư thực hiện trên 2 dòng xe khác nhau. Kết quả cuối cùng từ sản phẩm sáng chế của ông Sơn khiến các giám khảo khâm phục khi nó giảm độ tiêu hao nhiên liệu trung bình từ 20 - 30%. Đặc biệt, sản phẩm đó còn cho ra khí thải đạt chuẩn bảo vệ môi trường, được PGS.TS Đậu Văn Ngọ, lúc bấy giờ là Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu công nghệ và thiết bị công nghiệp ĐH Bách khoa ký công nhận.
Ông Sơn cho biết, năm 2017, các chuyên gia ở Nhật, Singapore và Thái Lan còn tìm đến tận Vĩnh Long để tìm hiểu thiết bị do ông chế tạo. Những vị khách tỏ ra bất ngờ khi một tay ông vận hành đến 5 máy CNC của 5 nước khác nhau, mỗi máy CNC như vậy có đến hàng triệu mã chương trình.
Gần 20 năm kiên trì cho “quả ngọt”
Năm 2021, tại Malaysia đã diễn ra cuộc thi sáng chế công nghệ quốc tế do Hiệp hội Sáng chế và sở hữu trí tuệ thế giới tổ chức. Ông Đặng Hoàng Sơn gửi bộ tiết kiệm nhiên liệu tham dự cuộc thi và bất ngờ đoạt Huy chương vàng. Sản phẩm được đánh giá độc đáo, nhỏ gọn, nhẹ, độ bền cao, tiết kiệm chi phí, giảm thải ô nhiễm môi trường, tăng công suất máy móc, hạn chế tác hại của biến đổi khí hậu.
Ông Đỗ Quốc Khánh - Chủ tịch Hiệp hội Những người lao động sáng tạo Việt Nam gửi lời chúc mừng đến ông Đặng Hoàng Sơn. Ông Đỗ Quốc Khánh chia sẻ: “Đây là vinh dự của cá nhân, là niềm tự hào của tỉnh Vĩnh Long, của Hiệp hội Những người lao động sáng tạo Việt Nam. Trong thời gian tới, mong rằng tinh thần sáng tạo ngày càng được phát huy, lan tỏa hơn nữa trong toàn hiệp hội, nhiều sản phẩm khẳng định vị thế trong nước và thế giới”.
Đến nay, hơn 2 triệu bộ tiết kiệm xăng đã được bán ra thị trường, ông Sơn mong muốn sản phẩm sẽ nhận được sự quan tâm, hỗ trợ từ các đơn vị, tổ chức, đối tác nhằm phát triển thị trường rộng hơn. Giải thưởng này là động lực để ông tiếp tục nghiên cứu và sáng tạo nhiều hơn nhằm tạo ra những sản phẩm thiết yếu, hiệu quả trong đời sống.
 |
| “Bộ tiết kiệm nhiên liệu cho động cơ” của ông Đặng Hoàng Sơn vừa đạt huy chương vàng cuộc thi sáng chế công nghệ quốc tế. |
Đôi bàn tay chai sạn, tỉ mẩn chăm chút cho thiết bị chính xác đến từng bánh răng, ông Sơn cười, đúc rút lại cả chặng đường mình đi qua bằng: “cố gắng” và “dám làm, dám chịu”. Mọi cố gắng có thể chưa đạt được kết quả như ý muốn nhanh chóng nhưng thời gian sẽ giúp con người trưởng thành hơn để đương đầu với sóng gió. 10 năm, 20 năm, nếu không bỏ cuộc rồi “cố gắng” cũng sẽ trở thành “quả ngọt”…
|
Ông Đặng Hoàng Sơn được trao tặng hơn 50 bằng khen, kỷ niệm chương, huy chương, bằng lao động sáng tạo. Năm 2017, ông được Cục Sở hữu trí tuệ (Bộ KH - CN) cấp bằng sáng chế độc quyền thiết bị tiết kiệm nhiên liệu cho động cơ. Sáng chế đoạt giải ba tại Hội thi Sáng tạo kỹ thuật Trần Đại Nghĩa lần thứ IV của tỉnh Vĩnh Long; được công nhận là Thương hiệu mạnh của tỉnh Vĩnh Long; Liên đoàn Lao động Việt Nam tặng bằng Lao động sáng tạo… |
Bài, ảnh: PHƯƠNG THƯ