Ứng dụng giá thể hữu cơ vi sinh trên rau màu

Mô hình ứng dụng giá thể hữu cơ vi sinh vừa thân thiện với môi trường vừa tăng thu nhập cho người dân.

(VLO) Việc ứng dụng chế phẩm sinh học để sản xuất phân hữu cơ vi sinh (HCVS) từ các loại phế thải nông nghiệp trên rau màu không chỉ góp phần bảo vệ môi trường, cải tạo đất, mà còn giúp nâng cao năng suất chất lượng và tăng khả năng cạnh tranh cho các sản phẩm chủ lực, tăng hiệu quả kinh tế cho sản xuất nông nghiệp.

Tăng hiệu quả kinh tế

Mới đây, Hội Nông dân tỉnh Vĩnh Long phối hợp Sở KH - CN tổ chức tổng kết “Mô hình ứng dụng giá thể HCVS trên các loại rau màu cho cán bộ hội viên, nông dân trên địa bàn xã Ngãi Tứ, huyện Tam Bình”; với sản phẩm giá thể HCVS do Trung tâm Ứng dụng KH - CN Vĩnh Long sản xuất, cung cấp và hướng dẫn kỹ thuật sử dụng tại các mô hình.

Theo đó, mô hình với 45 hộ nông dân tham gia diện tích 149.500m2. Kết quả tổng hợp, phân tích số liệu thu thập từ các mô hình cho thấy hiệu quả sử dụng giá thể HCVS rất khác biệt so với trồng đối chứng.

Cụ thể trên các mô hình trồng dưa leo, khổ qua, đậu cove, đậu đũa, đã giảm lượng phân từ 345.000 - 654.000 đ/1.000m2/vụ và thuốc BVTV giảm đến 300.000 đ/1.000m2/vụ; tỷ lệ bệnh chết cây con giảm.

Năng suất thu hoạch các loại rau màu tăng từ 250 - 460 kg/1.000m2/vụ, thời gian thu hoạch trái kéo dài thêm, tăng lợi nhuận từ 2,1 - 3,3 triệu đồng/1.000m2/vụ.

Ngoài ra, khi sử dụng giá thể HCVS trên các loại rau màu cây sinh trưởng khá mạnh, sức sống tốt hơn, khả năng đâm chồi nhiều, đốt thân ngắn, màu lá xanh tốt; đặc biệt ra hoa sớm khá đồng loạt, sản phẩm rau màu sau thu hoạch thương lái có thể vận chuyển xa, thời gian bảo quản được lâu hơn, ít bị hư hỏng trái hơn so với đối chứng chỉ sử dụng phân bón hóa học.

Đánh giá về hiệu quả kinh tế - xã hội cho thấy hộ dân tham gia mô hình đã tăng thêm thu nhập trên cùng một diện tích đất canh tác, đây là cơ sở để có thể nhân rộng các mô hình tiếp theo.

Đồng thời khi sử dụng giá thể HCVS nông dân theo dõi quan sát nhận thấy chất lượng đất trồng vụ sau được cải thiện rất rõ rệt, thành phần đất tơi xốp thoáng khí hơn, hạn chế sử dụng phân bón hóa học và thuốc BVTV, giảm đáng kể tình trạng ô nhiễm môi trường.

Có 3 công màu tham gia mô hình, chị Phan Thị Lan (ấp Bình Quý, xã Ngãi Tứ) cho hay: Trước đây canh tác theo kinh nghiệm truyền thống và việc chăm sóc rau màu chủ yếu sử dụng phân bón và thuốc BVTV hóa học.

Khi tham gia mô hình, ứng dụng giá thể HCVS vào sản xuất, qua một thời gian thấy đất trồng trở nên tơi xốp hơn, tăng khả năng thấm và thoát nước nhờ đó tránh tình trạng ngập úng, tạo điều kiện cho bộ rễ phát triển mạnh, góp phần cải thiện hệ vi sinh vật theo hướng có lợi cho đất và hoa màu. Từ đó, giúp tiết kiệm chi phí sản xuất, lợi nhuận đem lại cao hơn.

Từng bước nhân rộng mô hình

Theo Sở KH - CN, sự phát triển mạnh mẽ của KH - CN, kết hợp với những kết quả nghiên cứu và nhân rộng các mô hình ứng dụng tiến bộ kỹ thuật mới vào sản xuất thâm canh tăng vụ đã thúc đẩy nông nghiệp phát triển, tạo ra nhiều sản phẩm chất lượng trên cây trồng.

Tuy nhiên, bên cạnh việc gia tăng về số lượng và chủng loại, ngành trồng trọt đang phát triển mạnh cũng đã bộc lộ một số hạn chế nhất định.

Việc ứng dụng thiếu chọn lọc các công nghệ kỹ thuật, sử dụng nhiều chất hóa học, chất kích thích tăng trưởng để rau nhanh thu hoạch, trái to nhanh, màu sắc hấp dẫn… đã làm gia tăng mức độ ô nhiễm trên nhiều sản phẩm rau màu và gây ô nhiễm môi trường đến mức báo động.

Vì vậy, cần thiết phải nâng cao chất lượng sản phẩm cung cấp nguồn rau xanh, sạch, đảm bảo an toàn sức khỏe và bổ sung dinh dưỡng cho người tiêu dùng; đặc biệt là nguồn rau xanh được trồng từ nguồn nguyên liệu hữu cơ phụ phẩm trong sản xuất nông nghiệp tạo ra giá thể HCVS, cung cấp dinh dưỡng cho nhiều loại cây trồng, giúp cải tạo đất, giảm sử dụng lượng phân bón hóa học và thuốc BVTV, thân thiện với môi trường và phù hợp với đề án phát triển nông nghiệp hữu cơ giai đoạn 2020 - 2030 của Thủ tướng Chính phủ đã được phê duyệt.

Theo anh Lê Hoàng Tân - Chủ tịch Hội Nông dân xã Ngãi Tứ, nông dân rất quan tâm và mong muốn được nhân rộng mô hình, tiếp tục nhận được sự hỗ trợ giá thể HCVS hoặc chế phẩm vi sinh ủ phân hữu cơ sau khi được thực hiện và tham quan từ mô hình trồng rau màu thực tế.

Tuy nhiên, theo anh Tân, do số lượng giá thể HCVS hỗ trợ còn ít so với nhu cầu của hội viên nông dân và một số hộ mới sử dụng giá thể HCVS lần đầu nên chưa đánh giá được hiệu quả cải tạo đất và chưa mạnh dạn sử dụng trên diện tích rộng hơn; đối với các loại rau màu dài ngày, lượng giá thể HCVS có thể cung cấp bổ sung nhiều hơn để cây phát triển ổn định tốt hơn…

Chị Phan Thị Lan cho biết thêm thời gian tới chị sẽ tiếp tục ứng dụng mô hình, cũng như mong muốn được hỗ trợ xây dựng và phát triển nhiều mô hình ứng dụng giá thể HCVS trên rau màu và cây trồng khác để đạt hiệu quả cao hơn.

Bài, ảnh: PHƯƠNG THẢO