Cảnh giác bẫy “tín dụng đen”

17:02, 31/10/2024

(VLO) Tình trạng vay mượn tiền diễn ra thường xuyên trong các giao dịch dân sự nhưng phải đảm bảo trong mức lãi suất được pháp luật quy định. Nếu vi phạm, tùy theo mức độ pháp luật sẽ có hướng xử lý cụ thể, nếu nghiêm trọng có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

Theo nội dung Nghị quyết số 01/2021/NQ-HĐTP, cho vay nặng lãi là trường hợp bên cho vay cho bên vay tiền với mức lãi suất gấp 5 lần trở lên so với mức lãi suất cao nhất quy định tại khoản 1, Điều 468 Bộ luật Dân sự (20 %/năm trừ trường hợp có quy định khác). Trường hợp lãi suất theo thỏa thuận vượt quá lãi suất giới hạn được quy định tại khoản này thì mức lãi suất vượt quá không có hiệu lực. Nếu cho vay bằng tài sản khác (không phải là tiền) thì khi giải quyết phải quy đổi giá trị tài sản đó thành tiền tại thời điểm chuyển giao tài sản vay.

Phạm Văn Mạnh (SN 1985, ngụ TP Hải Phòng) vào Vĩnh Long cho nhiều người vay tiền với lãi suất lên đến 365 %/năm. Từ tin báo của người dân, lực lượng công an bắt quả tang khi Mạnh đang thu tiền lãi vay của một người đàn ông ở TP Vĩnh Long.

Ngoài mức lãi như vừa nêu, Mạnh còn thu của người vay thêm các khoản phí gọi là tiền cà phê, thủ tục giải ngân, kế toán.

Đến khi “giải ngân”, Mạnh còn trừ trước tiền lãi từ 1-3 ngày vào số tiền vay, sau đó người vay đóng lãi mỗi ngày, nếu nợ lãi thì phải thanh toán cho lần trả tiếp theo hoặc bị trừ vào số tiền gốc khi vay mới.

Với hành vi cho vay lãi suất vượt quá quy định tại khoản 1, Điều 468 Bộ luật Dân sự, thu lợi bất chính hàng trăm triệu đồng, Mạnh bị TAND TP Vĩnh Long phạt 6 tháng tù vì tội “Cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự”.

Bên cạnh các đối tượng từ tỉnh khác đến địa phương phát tờ rơi quảng cáo cho vay trá hình theo hình thức “tín dụng đen”, thì trong các giao dịch dân sự vẫn xảy ra tình trạng vay mượn nợ với lãi suất cao hơn quy định. Đây cũng là hành vi phạm pháp và một số vụ việc đã được phát hiện, xử lý.

Theo đó, TAND huyện Vũng Liêm phạt bị cáo T.T.N.N. 50 triệu đồng vì tội “Cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự”. N. và chị H. (ngụ huyện Vũng Liêm) là bạn bè. Do vậy, khi cần tiền trả nợ, chị H. vay của N. 250 triệu đồng. 2 người thỏa thuận lãi suất 2.000 đ/1 triệu đồng/ngày với lý do “đáo hạn ngân hàng”.

Vay số tiền lớn với lãi suất quá cao trong thời gian ngắn khiến chị H. càng thêm khó khăn về tài chính. Không đủ khả năng trả nợ đúng hạn, chị H. và N. thỏa thuận nâng lãi suất lên 4.000 đ/1 triệu đồng/ngày, tương đương 144 %/năm.

Mức lãi suất này vượt quá 5 lần so với mức lãi suất cao nhất quy định tại khoản 1, Điều 468 Bộ luật Dân sự, thu lợi bất chính hơn 97 triệu đồng.

Hành vi phạm tội của bị cáo N. là nguy hiểm cho xã hội đã xâm phạm đến chính sách quản lý tiền tệ, tài chính tín dụng của Nhà nước, gây ảnh hưởng xấu đến tình hình an ninh trật tự tại địa phương, gây bức xúc trong dư luận. Mặc dù được hưởng mức thấp nhất của khung hình phạt nhưng đây cũng là bài học đối với bị cáo và phòng ngừa chung cho toàn xã hội.

Ngoài ra, HĐXX còn buộc bị cáo N. phải nộp hơn 265 triệu đồng là số tiền gốc và lãi đã cho chị H. vay để sung công quỹ nhà nước, trả lại cho chị H. hơn 97 triệu đồng mà bị cáo thu lãi vượt quá mức quy định của pháp luật.

Bộ luật Dân sự có quy định cụ thể về mức lãi suất cho vay. Theo đó, mức lãi suất do các bên tự thỏa thuận nhưng không được vượt quá 20 %/năm của khoản tiền vay. Trường hợp bên cho vay yêu cầu mức lãi suất lớn hơn mức 20 %/năm thì được coi là cho vay nặng lãi. Như vậy, theo quy định của pháp luật, các bên khi vay mượn nợ với nhau sẽ tự thỏa thuận với nhau về mức lãi suất nhưng tối đa không quá 20 %/năm, tương đương 1,67 %/tháng.

Nếu người nào trong giao dịch dân sự mà cho vay với lãi suất gấp 5 lần trở lên của mức lãi suất cao nhất quy định trong Bộ luật Dân sự, thu lợi bất chính từ 30 triệu đồng đến dưới 100 triệu đồng hoặc đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt tiền từ 50-200 triệu đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm. Phạm tội mà thu lợi bất chính 100 triệu đồng trở lên thì bị phạt tiền từ 200 triệu đồng đến 1 tỷ đồng hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm.

TRUNG HƯNG

Đường dây nóng: 0987083838.

Phóng sự ảnh