Thời gian qua, lực lượng chức năng đã tăng cường quản lý việc kinh doanh, buôn bán thuốc lá (TL), qua đó đã phát hiện và ngăn chặn nhiều vụ vi phạm về kinh doanh TL lậu.
(VLO) Thời gian qua, lực lượng chức năng đã tăng cường quản lý việc kinh doanh, buôn bán thuốc lá (TL), qua đó đã phát hiện và ngăn chặn nhiều vụ vi phạm về kinh doanh TL lậu.
Tuy nhiên, tình trạng buôn bán TL lậu vẫn diễn ra khá phổ biến, thủ đoạn ngày càng tinh vi. Không chỉ vậy, hiện trên thị trường đã xuất hiện các sản phẩm thuốc lá điện tử (TLĐT), TL nung nóng và việc mua bán, sử dụng sản phẩm này có nhiều diễn biến phức tạp, gây nhiều khó khăn cho công tác quản lý, kiểm tra.
Ngành chức năng phát hiện, xử lý nhiều vụ vi phạm về mua bán, vận chuyển thuốc lá ngoại nhập lậu. |
Thủ đoạn ngày càng tinh vi
Theo đánh giá của Cục Quản lý thị trường (QLTT) tỉnh, thời gian qua, tình trạng mua bán, vận chuyển, tàng trữ và sử dụng TL ngoại nhập lậu vẫn diễn ra với nhiều thủ đoạn tinh vi, tiềm ẩn nhiều diễn biến phức tạp, gây thiệt hại cho sản xuất TL trong nước, gây thất thu ngân sách và tác động tiêu cực đến tình hình an ninh, trật tự xã hội, sức khỏe của người dân.
Theo đó, qua các đợt kiểm tra, lực lượng chức năng phát hiện tình trạng TL điếu ngoại nhập lậu vẫn được bán lén lút tại các quán giải khát, tiệm tạp hóa, tủ bán TL lẻ... TL nhập lậu chủ yếu được cất giấu tại địa điểm khác hoặc được cất giấu, tàng trữ tại khu vực nhà ở và buôn bán với số lượng nhỏ lẻ; bán hết lại lấy hàng tiếp nên số lượng TL điếu ngoại nhập lậu bị thu giữ tại các cửa hàng, các điểm kinh doanh không nhiều.
Ngành chức năng cũng đã bắt giữ, xử lý nhiều vụ buôn bán, vận chuyển, tàng trữ trái phép. Nhiều vụ việc đã chuyển cơ quan chức năng xử lý hình sự. Tuy nhiên, do lợi nhuận lớn nên nhiều người vẫn bất chấp pháp luật và tình hình buôn bán TL điếu nhập lậu vẫn còn diễn ra phổ biến.
Bên cạnh đó, các quy định của pháp luật liên quan đến công tác chống buôn lậu TL có nhiều thay đổi và có lúc còn nhiều bất cập, phần nào gây khó khăn cho các ngành chức năng và làm giảm hiệu quả đối với công tác này.
Cục trưởng Cục QLTT tỉnh- Lê Thanh Phong cho biết, mặc dù công tác chống buôn lậu được các đội QLTT tích cực kiểm tra, phát hiện, xử lý, nhưng hiện vẫn còn phổ biến, quy mô nhỏ mà thủ đoạn tinh vi, gây khó khăn cho công tác quản lý.
Cục QLTT đã chỉ đạo các đội tiếp tục nắm tình hình, tăng cường phối hợp để góp phần ngăn chặn hành vi buôn lậu. Thời gian gần đây, bên cạnh những dòng sản phẩm TL truyền thống, trên thị trường xuất hiện nhiều loại TL thế hệ mới, trong đó có TLĐT, TL nung nóng, tác động tiêu cực đến xã hội.
Theo ngành chức năng, TLĐT có hàng ngàn loại thiết bị với nhiều mùi nhân tạo, được rao bán tràn lan trên “chợ mạng”, ẩn giấu dưới vỏ bọc “tinh dầu”, “xịt thơm miệng”… TLĐT cũng có thể bị lợi dụng để sử dụng ma túy thông qua việc phối trộn.
Điều đáng nói, lứa tuổi sử dụng TLĐT đang ngày một trẻ hóa, hình ảnh thanh thiếu niên ngồi ở quán cà phê, chia nhau nhiều loại “tinh dầu” dùng để hít hà, phà từng làn khói trắng đã không còn là chuyện hiếm. Vì vậy, việc giới trẻ sử dụng TLĐT như một món tiêu khiển, thậm chí trở thành trào lưu là vấn đề xã hội đáng quan tâm.
“Trên thị trường đã xuất hiện các sản phẩm TLĐT, TL nung nóng và việc sử dụng các sản phẩm này có nhiều diễn biến phức tạp, tỷ lệ sử dụng có xu hướng gia tăng nhanh trong cộng đồng, đặc biệt là giới trẻ và có ảnh hưởng xấu đến sức khỏe của người sử dụng.
Thực tế hiện nay, TLĐT vẫn chưa được cấp phép kinh doanh ở Việt Nam. Tuy nhiên, trên chợ mạng, loại thuốc này vẫn được bán tràn lan, người mua có thể dễ dàng lựa chọn các loại TLĐT với mẫu mã, giá cả rất đa dạng, từ bình dân đến cao cấp.
Chỉ cần khách có nhu cầu là người bán sẽ giao hàng tận nơi. Do đó, gây nhiều khó khăn trong công tác quản lý, kiểm soát”- ông Phong cho biết thêm.
Tăng cường kiểm soát, ngăn chặn thuốc lá điện tử
Thời gian qua, các ngành chức năng đẩy mạnh công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả đối với mặt hàng TL điếu.
Thuốc lá điện tử được rao bán công khai trên mạng xã hội. |
Song song đó, lo ngại việc sử dụng TLĐT diễn biến phức tạp, tỷ lệ sử dụng có xu hướng tăng nhanh, đặc biệt là giới trẻ, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa ký ban hành Công điện số 47 về tăng cường quản lý TLĐT, TL nung nóng.
Trong đó giao cho các bộ ngành liên quan và địa phương thường xuyên kiểm tra và xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân buôn bán, tàng trữ, vận chuyển TLĐT, TL nung nóng nhập lậu.
Theo ông Phong, thực hiện công văn của Tổng cục QLTT về việc thực hiện Công điện số 47/CĐ-TTg ngày 13/5/2024 của Thủ tướng Chính phủ, Cục QLTT tỉnh sẽ tăng cường công tác quản lý địa bàn, triển khai các biện pháp nghiệp vụ kịp thời phát hiện các tổ chức, cá nhân buôn bán, tàng trữ, vận chuyển TLĐT, TL nung nóng có hành vi vi phạm, tổ chức kiểm tra và xử lý nghiêm theo quy định pháp luật.
Đồng thời, tăng cường phối hợp với các cơ quan, đơn vị, tổ chức liên quan tuyên truyền, kiểm tra, xử lý, phổ biến các quy định của pháp luật về hành vi vi phạm liên quan đến buôn bán, vận chuyển, tàng trữ trái phép TLĐT, TL nung nóng nhập lậu chưa được phép lưu hành tại Việt Nam, nhất là tác hại của việc sử dụng cũng như các hành vi liên quan đến TLĐT, TL nung nóng nhập lậu.
Trong đó, chú trọng lĩnh vực thương mại điện tử và các mô hình hoạt động kinh doanh trên ứng dụng công nghệ số, mua bán online thông qua các ứng dụng trên nền tảng di động, website bán hàng, các trang mạng xã hội như Facebook, Zalo, Instagram, Twitter... nhằm chủ động ngăn ngừa, phát hiện và xử lý kịp thời hành vi kinh doanh các mặt hàng cấm kinh doanh, hạn chế kinh doanh, hàng giả, hàng lậu, hàng hóa xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ, hàng hóa không rõ nguồn gốc xuất xứ…
Song song đó, sẽ phối hợp đẩy mạnh công tác tuyên truyền tới đông đảo đối tượng, đặc biệt là thanh thiếu niên, học sinh, sinh viên về tác hại của TLĐT.
Riêng đối với các trường hợp kinh doanh, mua bán, vận chuyển TL nhập lậu, khi phát hiện sẽ xử lý nghiêm, nhằm răn đe, phòng ngừa hành vi vi phạm. Nếu trong vòng 2 năm mà đối tượng cố tình tiếp tục vi phạm thì sẽ bị khởi tố, truy cứu trách nhiệm hình sự tùy theo mức độ vi phạm.
Trong năm 2023, các đội QLTT đã kiểm tra và phát hiện 117/127 vụ vị phạm về TL lậu, xử lý 118 vụ (kể cả vụ tồn đọng), 119 hành vi (gồm các hành vi: buôn bán TL điếu nhập lậu; buôn bán hàng giả mạo nhãn hiệu; giấy phép bán lẻ sản phẩm TL hết hạn), phạt hành chính gần 500 triệu đồng; buộc tiêu hủy tang vật vi phạm là 394 gói TL giả trị giá trên 5 triệu đồng và 9.336 gói TL nhập lậu. Từ đầu năm đến nay, các đội QLTT đã kiểm tra và phát hiện 29/33 vụ vi phạm, xử lý 27 vụ, 27 hành vi buôn bán hàng cấm là TL điếu nhập lậu, phạt hành chính trên 100 triệu đồng; tịch thu 1 phương tiện xe gắn máy đã qua sử dụng và 200 gói TL điếu nhập lậu không người nhận; buộc tiêu hủy tang vật vi phạm là 1.751 gói TL điếu nhập lậu. |
Bài, ảnh: THẢO LY- THẢO TIÊN