Gỡ khó cho hợp tác xã nông nghiệp

Thời gian qua, nhiều HTX nông nghiệp (NN) đã phát huy vai trò liên kết trong sản xuất, tiêu thụ sản phẩm cho thành viên, tham gia tích cực vào chuỗi giá trị sản phẩm, góp phần chuyển dịch và cơ cấu lại kinh tế theo định hướng chung của tỉnh. Tuy nhiên, hoạt động của HTX NN vẫn còn nhiều khó khăn.

Thời gian qua, nhiều HTX nông nghiệp (NN) đã phát huy vai trò liên kết trong sản xuất, tiêu thụ sản phẩm cho thành viên, tham gia tích cực vào chuỗi giá trị sản phẩm, góp phần chuyển dịch và cơ cấu lại kinh tế theo định hướng chung của tỉnh. Tuy nhiên, hoạt động của HTX NN vẫn còn nhiều khó khăn.

Để HTX phát triển bền vững, bên cạnh sự nỗ lực của HTX, rất cần có sự vào cuộc để “gỡ khó” của các cấp, ngành, cơ quan chức năng.

Phát huy vai trò gắn kết

Theo đánh giá của ngành NN, nhiều HTX NN hoạt động hiệu quả, áp dụng kỹ thuật công nghệ cao, tiên tiến vào sản xuất. Đặc biệt, một số HTX thực hiện tốt việc bao tiêu nông sản cho thành viên, khẳng định vai trò tích cực của kinh tế tập thể trong phát triển NN.

Ông Đoàn Văn Tài- Giám đốc HTX Sản xuất Dịch vụ NN Tấn Đạt (xã Trung Ngãi, huyện Vũng Liêm), cho biết: Nhờ sự hỗ trợ của địa phương, các nhà khoa học, HTX đã thành công trong việc áp dụng phương pháp trồng lúa hữu cơ và mở rộng diện tích trồng qua các năm. Theo đó, hiệu quả từ mô hình trồng lúa hữu cơ của HTX đã tạo thu nhập cho nhiều bà con quanh vùng, lợi nhuận đạt tăng từ 1,5-2 lần so với khi canh tác lúa truyền thống.

Thời gian qua, ngành NN đã tập trung phối hợp xây dựng mô hình liên kết gắn sản xuất với tiêu thụ; triển khai các nghị quyết của HĐND tỉnh về quy định mức chi hỗ trợ đào tạo nâng cao năng lực đối với thành viên, người lao động đang làm công tác quản lý, chuyên môn kỹ thuật, nghiệp vụ của các tổ chức kinh tế tập thể và mức chi hỗ trợ đưa lao động trẻ về làm việc tại tổ chức kinh tế tập thể trên địa bàn tỉnh; Nghị quyết về việc ban hành quy định hỗ trợ đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng và chế biến sản phẩm đối với HTX NN giai đoạn 2021-2025. Kết quả có 10 HTX NN đề nghị hỗ trợ trên 13 tỷ đồng.

Song song đó, đã tăng cường các hoạt động hướng dẫn, hỗ trợ các HTX trong thủ tục đăng ký thành lập, vay vốn; đăng ký xây dựng mã số vùng trồng, công nhận sản phẩm OCOP… Qua đó, góp phần giúp các HTX phát triển ổn định, bền vững.

Ông Nguyễn Văn Liêm- Phó Giám đốc Sở NN- PTNT, cho biết: HTX NN từng bước thể hiện vai trò nòng cốt trong phát triển sản xuất. Hiện nay thông qua các loại hình kinh tế hợp tác, nông dân đã thực hiện tốt hợp đồng liên kết với doanh nghiệp nhằm cung ứng vật tư NN đầu vào và dịch vụ tiêu thụ đầu ra.

Hiệu quả hoạt động của các HTX NN ngày càng tăng về doanh thu và lợi nhuận, mang lại lợi ích thiết thực cho thành viên. HTX trên lĩnh vực NN đã từng bước được củng cố để nâng cao năng lực hoạt động sản xuất kinh doanh; đẩy mạnh việc ứng dụng khoa học công nghệ vào trong sản xuất và chế biến để nâng cao giá trị nông sản như: tiêu chuẩn hữu cơ, VietGAP, GlobalGAP, ISO, HACCP.

Nhiều “điểm nghẽn” cần tháo gỡ

Tuy nhiên, theo đánh giá của ngành NN, hoạt động HTX, tổ hợp tác NN còn đối diện với nhiều khó khăn.

Cụ thể, bộ máy quản lý nhà nước về HTX còn yếu và thiếu; sự phối hợp giữa các cơ quan quản lý nhà nước về HTX đôi lúc chưa đồng bộ và thống nhất, nên chưa kịp thời hỗ trợ tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho các HTX; phần lớn các HTX NN có quy mô nhỏ, năng lực tài chính yếu, trình độ quản lý điều hành hạn chế; chưa xây dựng được mô hình HTX NN kiểu mới quy mô lớn, liên kết sản xuất gắn với tiêu thụ theo chuỗi giá trị nông sản thông qua hợp đồng kinh tế; việc áp dụng chuyển đổi số trong HTX hiện vẫn còn nhiều khó khăn…

Chia sẻ về những khó khăn của HTX, anh Nguyễn Văn Cường- Giám đốc HTX Kinh tế vườn Hòa Ninh (Long Hồ), cho biết: “Vấn đề của HTX hiện tại là khó tiếp cận chính sách ưu đãi về nguồn vốn vay do không đáp ứng được các thủ tục nên chưa có kinh phí đầu tư thiết bị sản xuất, kết cấu hạ tầng còn hạn chế. Bên cạnh đó, vấn đề đầu ra, giá cả thị trường không ổn định cũng khiến HTX gặp khó khăn”.

Theo ngành chức năng, để phát triển bền vững, bên cạnh sự hỗ trợ của các cấp, ngành, các HTX cần nâng cao năng lực hoạt động, mở rộng quy mô theo hướng phát triển sản xuất hàng hóa; tích cực tham gia các hoạt động xúc tiến thương mại, phát triển thị trường…

Các HTX nông nghiệp cần nỗ lực vượt khó.

Ông Nguyễn Văn Liệt- Phó Chủ tịch UBND tỉnh, đánh giá: Thời gian qua, công tác phát triển HTX NN được quan tâm, nâng chất, đã mạnh dạn giải thể các HTX yếu kém, kịp thời củng cố các HTX có tiềm năng. Tuy nhiên, các HTX NN chưa đảm bảo được vai trò kết nối nông dân, liên kết nông dân với doanh nghiệp.

Thời gian tới, các địa phương lưu ý chú trọng về chất- không cần nhiều HTX, nhưng phải thực chất và tập hợp được nông dân để vừa sản xuất vừa liên kết với doanh nghiệp. Bên cạnh đó, đề nghị các ngành tiếp thu các phản ánh để hướng dẫn người dân, HTX, doanh nghiệp được thuận lợi trong tiếp cận các chính sách đã đề ra.

Song song đó, các HTX phải phát huy tính chủ động- vai trò chủ thể của mình trong nghiên cứu các chính sách để đảm bảo quyền lợi cho thành viên cũng như nâng cao chất lượng hoạt động.

Bài, ảnh: NGUYÊN KHANG