Chạy đua với hạn- mặn mùa khô

Đánh giá của ngành chuyên môn, tình hình khô hạn và xâm nhập mặn mùa khô năm nay diễn biến phức tạp, ảnh hưởng đến sản xuất và sinh hoạt của người dân.

Đánh giá của ngành chuyên môn, tình hình khô hạn và xâm nhập mặn mùa khô năm nay diễn biến phức tạp, ảnh hưởng đến sản xuất và sinh hoạt của người dân.

Diện tích cần bơm tưới chống hạn vụ Hè Thu là 30.000ha.

Nỗi lo hạn- mặn

Theo Chi cục Thủy lợi tỉnh Vĩnh Long, toàn tỉnh có khoảng 12.934ha đất ruộng thường bị thiếu nước trong mùa khô hàng năm cần phải bơm tưới hỗ trợ. Cụ thể, Bình Tân 5.400ha, Trà Ôn 2.200ha, Long Hồ 2.174ha, Vũng Liêm 1.570ha, Tam Bình 960ha, Mang Thít 610ha, Bình Minh 300ha và TP Vĩnh Long 120ha. Tuy nhiên theo dự báo, diện tích bị thiếu nước trong mùa khô năm nay có thể tăng cao hơn.

Đối với vụ Hè Thu, diện tích khó có khả năng tưới tự chảy lên tới 35.000- 40.000ha, diện tích phải bơm hỗ trợ khoảng 30.000ha và có thể phải bơm nhiều lần. Trong đó nhiều nhất là huyện Vũng Liêm với 6.467ha, kế đến là các huyện: Trà Ôn, Tam Bình, Bình Tân từ 4.027- 4.787ha, các huyện Long Hồ, Mang Thít và TX Bình Minh từ 2.255- 3.655ha.

Một số khu vực có khả năng bị hạn dọc tuyến QL53 thuộc các xã: Trung Thành, Trung Ngãi, Trung Nghĩa, Tân An Luông, Hiếu Thành, Hiếu Nghĩa (Vũng Liêm); dọc QL54 có các xã Thiện Mỹ, Thuận Thới, Vĩnh Xuân và một phần xã Hựu Thành (Trà Ôn); dọc sông Mang Thít có xã Thanh Đức (Long Hồ), Mỹ An, Mỹ Phước, An Phước (Mang Thít). Nếu mực nước thấp nhất tại Mỹ Thuận khoảng -1,4÷ - 1,5m vào tháng 5 và 6 thì toàn bộ diện tích đất có độ cao trên 0,5m đều không thể tự chảy, phải bơm tưới hỗ trợ.

Bên cạnh nỗi lo hạn hán thì tình trạng xâm nhập mặn cũng được các cơ quan khí tượng- thủy văn Trung ương và địa phương dự báo phạm vi mặn trên 4‰ ảnh hưởng tới vàm Vũng Liêm (trên sông Cổ Chiên) và vàm Rạch Tra huyện Trà Ôn (trên sông Hậu) vào mùa khô năm nay.

Toàn tỉnh có gần 5.000ha đất nằm trong biên mặn xấp xỉ 4‰ ở huyện Vũng Liêm, vùng giáp sông Cổ Chiên, Nam Đường tỉnh 906 và Đông kinh Trà Ngoa gồm các xã Trung Thành, Trung Nghĩa, Trung Ngãi, Hiếu Nghĩa, Hiếu Thành, Hiếu Thuận, Trung Thành Đông và thị trấn Vũng Liêm; vùng nằm trong biên chịu ảnh hưởng mặn 2‰ trên 3.000ha ở các vùng giáp sông Hậu thuộc huyện Trà Ôn như xã Tích Thiện, Vĩnh Xuân, Hựu Thành và Thuận Thới.

Gấp rút chống hạn- mặn

Theo Sở Nông nghiệp và PTNT tỉnh Vĩnh Long, biện pháp chung hiện nay trong việc phòng chống hạn- mặn là tạo nguồn nước tưới bằng cách tập trung nạo vét kinh, rạch nội đồng nhất là kinh cấp 3, kinh chân rết trong ô bao; vận hành công trình thủy lợi đảm bảo chống hạn, ngăn mặn phục vụ sản xuất nông nghiệp và dân sinh, trong đó chú ý vùng giáp ranh, vùng khó khăn về nguồn nước.

Bên cạnh, cần bố trí máy bơm tưới, gia cố cống đập, nâng cấp bờ vùng, cống, bộng chủ động trữ nước ngọt và ngăn mặn ở 2 huyện Trà Ôn và Vũng Liêm.

Theo đó, biện pháp công trình đẩy mạnh trong mùa khô là 138 công trình cơ giới và 43 công trình thủ công với tổng chiều dài 330km, tổng giá trị dự kiến trên 140 tỷ đồng. Bên cạnh đó, các huyện- thị xã và thành phố tập trung huy động sức dân làm thủy lợi nội đồng, nhằm đảm bảo phục vụ sản xuất cho từng khu vực riêng trong mùa khô.

Dự kiến diện tích cần bơm tát chống hạn vụ Hè Thu là 30.000ha và phải bơm vào 2 đợt với kinh phí khoảng 1 triệu đồng/ha. Số lượng máy bơm dự kiến sử dụng 12.800 máy, trong đó gồm 1 trạm bơm điện, 77 máy bơm D15 và 12.782 máy bơm nhỏ trong dân.

Để ứng phó với hạn- mặn, trong chiến dịch mùa khô, huyện Mang Thít sẽ triển khai thi công các công trình do huyện quản lý, trong đó tập trung nạo vét kinh, nâng cấp các công trình khép kín thủy lợi phục vụ bơm tưới như: nâng cấp đê bao ấp Phú Thuận A (Nhơn Phú), đê bao Mù U- Giòng Dài (Chánh Hội), đê bao Rạch Lung (Tân Long) và nạo vét, đắp đê bao Thanh Hương (Mỹ An). Ước tổng kinh phí trên 2,3 tỷ đồng.

Đồng thời, các xã tiếp tục vận động nhân dân nạo vét kinh mương thủy lợi nội đồng ước kinh phí khoảng 560 triệu đồng.
 
Bên cạnh, huyện cũng lập danh mục kêu gọi đầu tư 5 công trình chống hạn phục vụ cho diện tích 500ha với tổng kinh phí là 1,85 tỷ đồng. Ngoài ra, huyện cũng đã dự phòng 4 máy bơm dầu công suất 250m3/giờ để hỗ trợ các địa bàn có khả năng thiếu nước và vận động các máy bơm trong dân để sẵn sàng chống hạn.

Ngành chuyên môn dự báo độ mặn 5‰ có khả năng vượt qua vàm Vũng Liêm, gây ảnh hưởng đến sản xuất và sinh hoạt.

Vũng Liêm là địa bàn chịu ảnh hưởng trực tiếp của hạn- mặn trong vụ lúa Hè Thu năm nay, thời gian qua, huyện đã ứng vốn thi công trước 10 công trình thủy lợi mùa khô năm 2013 với số tiền trên 3 tỷ đồng để phục vụ phòng chống hạn- mặn.

Một số công trình thủy lợi quan trọng đã hoàn thành như đê bao dọc sông Gò Ân- Quang Phú (Tân An Luông), cống hở kinh Bảy Hiệu (Trung An), cống hở Chùa Tiêm (Hiếu Thuận), nâng cấp bờ vùng dọc sông Cổ Chiên; các công trình đang thi công như đắp đê bao kinh Rạch Lá, nạo vét rạch Cây Bướm- Ông Lõi; chuẩn bị thi công dự án cống Vũng Liêm, đắp đê bao dọc sông Mang Thít. Bên cạnh, các xã đã nạo vét 3 tuyến kinh thủy lợi nội đồng dài 3.120m.

Nhằm nâng cao hiệu quả chống hạn- mặn cũng như kết hợp phòng chống lũ ngay từ mùa khô, huyện kiến nghị hỗ trợ đắp đê bao xã Quới Thiện, triển khai dự án thủy lợi Hiếu Phụng- Tân An Luông, kiên cố cống đập xã Thanh Bình, xây dựng trạm bơm điện Đập Dông ở xã Trung Nghĩa. Ngoài ra, huyện cũng kiến nghị tỉnh xem xét cho chủ trương xây dựng công trình cấp nước sinh hoạt tại xã Trung Thành Đông, phục vụ cho khoảng 800 hộ dân đang gặp khó khăn về nước sinh hoạt do ảnh hưởng xâm nhập mặn.

Vừa qua, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Vĩnh Long- Phan Anh Vũ đã đến khảo sát công tác triển khai chiến dịch mùa khô tại một số địa phương, đồng thời chỉ đạo địa phương cần đặc biệt quan tâm công tác phòng chống hạn- mặn, bảo vệ sản xuất lúa Hè Thu sắp tới. Song song đó, tập trung rà soát những công trình thủy lợi bức xúc, công trình nạo vét kinh dẫn nước tạo nguồn,… khởi công sớm trong mùa khô để kịp đưa vào phục vụ sản xuất.

Bài, ảnh: LÊ SƠN