Phát huy vai trò của hợp tác xã nông nghiệp

Thời gian qua, hợp tác xã (HTX) nông nghiệp có vai trò quan trọng, đóng góp tích cực vào xây dựng nông thôn mới. Rõ nét nhất là bước chuyển từ sản xuất nhỏ lẻ sang mô hình sản xuất hợp tác, liên kết theo chuỗi giá trị có quy mô lớn hơn, đem lại thu nhập cao hơn cho nông dân khi tham gia HTX.

(VLO) Thời gian qua, hợp tác xã (HTX) nông nghiệp có vai trò quan trọng, đóng góp tích cực vào xây dựng nông thôn mới. Rõ nét nhất là bước chuyển từ sản xuất nhỏ lẻ sang mô hình sản xuất hợp tác, liên kết theo chuỗi giá trị có quy mô lớn hơn, đem lại thu nhập cao hơn cho nông dân khi tham gia HTX.

HTX Nông nghiệp Tân Tiến đạt chứng nhận sản phẩm OCOP 4 sao, tự tin giới thiệu sản phẩm tại Hội thi gạo ngon thương hiệu Việt.

Tạo bước chuyển trong sản xuất

Theo đánh giá của ngành chức năng, thời gian qua, liên kết trong đầu tư, sản xuất giữa HTX nông nghiệp với doanh nghiệp đã từng bước đi vào ổn định, hiệu quả hơn.

Những kết quả đạt được trong tổ chức và hoạt động của HTX nông nghiệp đã tạo niềm tin cho nông dân tin tưởng hơn vào HTX kiểu mới, giúp cho thành viên hợp tác, tương trợ nhau có hiệu quả hơn trong sản xuất, kinh doanh, góp phần phát triển kinh tế- xã hội ở địa phương.

Song song đó, hoạt động tư vấn, hỗ trợ HTX nông nghiệp trong những năm qua cũng đã góp phần thúc đẩy kinh tế tập thể tiếp tục phát triển theo hướng tích cực.

HTX thành lập mới tuy không nhiều nhưng đều xuất phát từ nhu cầu của thành viên. Bởi nhiều nông dân cho rằng hợp tác để giảm chi phí để tăng tính hiệu quả, nâng cao giá trị và khả năng cạnh tranh trên thị trường và từng bước khẳng định vị thế sản phẩm nông sản.

Theo đó, hoạt động của không ít HTX nông nghiệp đã từng bước thể hiện tính bản chất, nguyên tắc của Luật HTX. Một số HTX nông nghiệp tổ hợp tác cũng đã chủ động vượt khó, nỗ lực vươn lên.

Ông Dương Văn Thành- Chủ tịch Hội đồng quản trị HTX Nông nghiệp Tân Tiến (xã Mỹ Lộc- Tam Bình), cho biết: HTX được thành lập không chỉ với mục đích liên kết nông dân tại địa phương, mà còn mong muốn tạo sức mạnh về vốn, nhân lực, ứng dụng khoa học, công nghệ vào sản xuất, nâng cao năng suất, chất lượng lúa gạo.

Mới đây HTX cũng đã được chứng nhận có sản phẩm OCOP 4 sao. Từ đó, HTX cũng mạnh dạn mở rộng phát triển.

Để nâng tầm sản xuất, HTX đã và đang đẩy mạnh đầu tư máy móc, thiết bị, phát triển bao bì, đóng gói... hướng tới mô hình sản xuất khép kín, từ sản xuất nguyên liệu đầu vào, đến chế biến, đóng gói và tiêu thụ sản phẩm, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của thị trường.

Nhiều thành viên tham gia HTX nông nghiệp đều cho rằng: Khi tham gia vào HTX đã đem lại hiệu quả kinh tế thiết thực như: giá trị nguyên liệu đầu vào giảm, năng suất lao động, chất lượng nông sản tăng, khả năng tiêu thụ tốt và ổn định, giá bán cũng ổn định hơn.

HTX nông nghiệp chú trọng nâng chất lượng sản phẩm, đáp ứng nhu cầu của thị trường.

Tại Trà Ôn, ông Nguyễn Văn Tám- Trưởng Phòng Nông nghiệp-PTNT huyện Trà Ôn cho hay: Toàn huyện có 19 HTX nông nghiệp và thủy sản, tăng 4 HTX so với cùng kỳ.

Nhìn chung, các HTX trong lĩnh vực nông nghiệp đang bước đầu đi vào hoạt động có nề nếp, ổn định và có hiệu quả. Huyện có 2 HTX nông nghiệp được công nhận sản phẩm đạt chuẩn OCOP 3 sao là HTX Cam sành Phương Thúy Trà Ôn và HTX Sản xuất chế biến thủy sản Phú Thành.

“HTX nông nghiệp còn có vai trò hỗ trợ thành viên, giải quyết việc làm, tăng thu nhập cho người lao động và là nơi tiếp nhận chuyển giao các ứng dụng khoa học kỹ thuật có hiệu quả, góp phần chuyển dịch cơ cấu cây trồng, vật nuôi”- ông Tám cho biết thêm.

Cần giải pháp nâng cao chất lượng HTX nông nghiệp

Thực tế cho thấy nhiều mô hình HTX nông nghiệp đã phát huy hiệu quả tích cực, trở thành cầu nối liên kết nông dân với doanh nghiệp, kết nối nông dân với nông dân, là động lực quan trọng để phát triển kinh tế nông nghiệp.

Tuy nhiên, tại một số địa phương chất lượng hoạt động của một số HTX còn yếu, chưa phát huy vai trò.

Theo Trưởng Phòng Nông nghiệp- PTNT huyện Bình Tân Võ Ngọc Thơ, hiện trên địa bàn huyện có 14 HTX hoạt động lĩnh vực nông nghiệp- thủy sản.

Các HTX nông nghiệp trên địa bàn huyện hoạt động chưa đạt yêu cầu do trình độ, kinh nghiệm quản trị kinh doanh hạn chế, thiếu cơ sở vật chất, chưa tiếp cận được các nguồn vốn vay từ các tổ chức tín dụng… nên hạn chế khâu sản xuất gắn với liên kết với các doanh nghiệp trong hợp đồng cung ứng vật tư đầu vào cũng như tiêu thụ nông sản đầu ra.

Trong khi đó, tại Vũng Liêm, toàn huyện có 15 HTX trong lĩnh vực nông nghiệp với 255 thành viên tham gia, vốn điều lệ 3,59 tỷ, tạo việc làm thường xuyên cho hơn 280 lao động.

Theo đánh giá của Phòng Nông nghiệp- PTNT huyện thì chất lượng hoạt động của các HTX nông nghiệp phần lớn ở mức độ trung bình- yếu, hoạt động kém hiệu quả nên chưa khuyến khích được người dân tham gia.

Theo đánh giá của ngành chức năng, nguyên nhân khiến HTX nông nghiệp còn vướng khó trong thời gian qua, bên cạnh lý do ảnh hưởng của dịch bệnh COVID- 19, còn do tính tự chủ, phát huy nội lực của các HTX chưa cao.

HTX ứng dụng công nghệ hiện đại vào sản xuất.

HTX thiếu vốn hoạt động, năng lực quản lý điều hành của hội đồng quản trị hạn chế, HTX hoạt động thiếu kế hoạch và định hướng phát triển, thành viên thì chưa tích cực tham gia. Song song đó, sự liên kết trong sản xuất- tiêu thụ nông sản đôi khi còn bị “đứt khúc” khiến ở một số thời điểm nông dân, thành viên HTX phải “tự bơi”.

Do vậy, thời gian tới, bên cạnh cầu nối liên kết, hỗ trợ đầu ra, cần tăng cường tuyên truyền cho người dân hiểu HTX kiểu mới và tự nguyện tham gia HTX.

Bởi khi nông dân hiểu và tin lợi ích mà HTX kiểu mới đem lại, sẽ là động lực giúp nông dân mạnh dạn chuyển mạnh từ sản xuất riêng lẻ sang mô hình sản xuất hợp tác, liên kết tập trung quy mô lớn theo chuỗi giá trị.

Đồng thời, nhiều HTX mong muốn ngành chức năng tăng cường hoạt động tư vấn hỗ trợ, giúp các HTX khắc phục, sửa chữa những hạn chế, thiếu sót trong tổ chức hoạt động theo Luật HTX.

Ông Nguyễn Văn Liêm- Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp- PTNT, cho biết: Năm 2022, ngành nông nghiệp sẽ thực hiện các giải pháp nâng cao chất lượng hoạt động, quản lý điều hành của các HTX nông nghiệp. Đồng thời, phát triển các hình thức hợp tác liên kết sản xuất, chế biến, tiêu thụ nông sản; tập trung củng cố, nâng chất đi vào chiều sâu các HTX nông nghiệp; thành lập mới các HTX nằm trong vùng các sản phẩm chủ lực.

Bên cạnh đó, phát huy vai trò của HTX trong việc liên kết sản xuất, tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp. Khuyến khích các doanh nghiệp thực hiện việc liên kết cung ứng vật tư và tiêu thụ nông sản cho nông dân thông qua hợp đồng nhằm đảm bảo tiêu thụ ổn định, bền vững các sản phẩm nông nghiệp.

Bài, ảnh: THẢO NGUYÊN