Phòng, tránh sét mưa đầu mùa

Các công trình có tầm cao cần gắn hệ thống thu lôi để phòng, tránh sét.

(VLO) Trong tháng 4/2023, có 1 người ở xã Mỹ Thuận (Bình Tân) bị sét đánh tử vong. Đây là trường hợp xảy ra trong giai đoạn chuyển mùa từ mùa khô sang mùa mưa năm nay. Thời kỳ đầu mùa mưa, sét thường xảy ra nhiều nhất. Ngoài gây cháy, nổ, phá hủy những công trình có tầm cao, sét còn gây thương vong đến con người, vật nuôi.

Dự báo sét

Ở Vĩnh Long, sét thường xảy ra cùng lúc với những cơn giông, lốc xoáy (trừ lúc mưa do ảnh hưởng bởi bão, áp thấp nhiệt đới). Khi trời chuyển mưa là ngay sau đó giông, lốc kéo đến kèm theo các hiện tượng thời tiết nguy hiểm như sét và gió giật mạnh, nhưng thường xảy ra nhiều vào đầu mùa mưa (từ tháng 4-8) hay sau những đợt không mưa, hoặc hạn ngắn hạn (hạn bà chằn) trong mùa mưa.

Đặc điểm của sét là xảy ra đột ngột trong một thời gian ngắn, thường xảy ra vào buổi chiều và tối, gây thương vong đến con người, vật nuôi bằng những cách thức sau: Sét đánh thẳng vào người, gia súc, sét đánh tạt ngang khi người đứng cạnh vật bị sét đánh, sét đánh khi người tiếp xúc với vật bị sét đánh. Sét lan truyền trên mặt đất, lan truyền qua đường dây cáp tới các vật như điện thoại, tivi, ổ cắm.

Số liệu báo cáo của Chi cục Thủy lợi từ năm 2001-2007, trên địa bàn tỉnh, sét đánh làm chết 17 người (bình quân mỗi năm có từ 2-3 người bị sét đánh chết), năm 2005 cao nhất có 7 người.

Hiện Đài Khí tượng- Thủy văn tỉnh chưa xây dựng hệ thống radar dự báo sét. Nhưng qua theo dõi trên ảnh radar thời tiết kết nối từ trạm Nhà Bè (TP Hồ Chí Minh), đài có thể dự báo được khoảng thời gian (trước 30-40 phút hoặc vài giờ tới) và khu vực (huyện, thị xã hay thành phố trong tỉnh) có thể xảy ra giông, lốc.

Từ đó có thể giúp đài và Văn phòng Thường trực Ban Chỉ huy Phòng, chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn tỉnh thông tin nhanh qua hệ thống thông tin điện từ (như tin nhắn nhanh SMS, Zalo, internet...) đến các tổ chức, cá nhân có liên quan và thông báo trên hệ thống loa truyền thanh ở cấp xã để người dân biết, chủ động phòng, tránh giông, lốc, sét gây hại.

Phòng, tránh sét

Để phòng, tránh sét hay giông, lốc xoáy,... bên cạnh việc tuyên truyền thì hiệu quả nhất là làm cột thu lôi. Nếu nhà cao rộng phải làm nhiều cột thu lôi, các dây nối đất hàn với nhau.

Ở những nơi trống trải hay xảy ra sét đánh thì phải trồng cột thu lôi. Nơi có nhiều sét nên trồng một hệ thống cột thu lôi, mỗi cột cách nhau chừng 20-30m.

Người đi trên sông lớn, khi thấy đám mây gây mưa, giông kéo đến thì phải nhanh chóng trở vào bờ hoặc di chuyển tìm nơi tránh, trú an toàn.

Khi ở trên đất liền, khi thấy trời mưa lớn kèm theo sấm, chớp, giông, sét thì phải tìm những nơi trú trong các nhà kiên cố, tuyệt đối không núp dưới bóng cây, tránh các khu vực cao hơn xung quanh, tránh xa các vật dụng kim loại, tìm chỗ khô ráo, vị trí cây thấp. Người ở vị trí càng thấp càng tốt, không đứng thành nhóm người gần nhau.

Đối với nông dân, nên dừng các hoạt động trên đồng có sử dụng nông cụ bằng kim loại (như cuốc, phảng, máy cày, xới...) khi trời có mưa, có giông, sét. Sau khi nghe thấy hết đợt sấm, sét thì có thể trở lại làm việc bình thường.

Khi trời sắp xảy ra giông, thì tránh sét tốt nhất là nên về nhà. Chỗ an toàn để tránh sét là tòa nhà hay công sở có lắp đặt hệ thống chống sét.

Nên đứng xa cửa sổ, cửa ra vào, các đồ dùng điện, đường dây điện thoại hay dây điện, các vật dùng điện với khoảng cách ít nhất là 1m, không nên dùng điện thoại trừ trường hợp rất cần thiết.

Phải rút phích cắm các thiết bị điện, tháo ăng ten vô tuyến ra khỏi máy trước lúc có giông gần xảy ra để phòng bị sét đánh cháy hỏng và nguy hiểm cho người xem.

Những vùng thường xuyên bị ảnh hưởng của các hiện tượng này cần thực hiện ngay các biện pháp phòng, tránh để giảm thiểu thiệt hại về người và tài sản ở mức thấp nhất.

Bài, ảnh: THÀNH THẶNG