Cảnh báo giới trẻ ngộ độc do thuốc lá điện tử

Thời gian gần đây, nhiều bạn trẻ có xu hướng sử dụng loại thuốc lá điện tử thay cho thuốc lá điếu truyền thống.

(VLO) Hút thuốc và khói thuốc gây ra nhiều tác hại đối với sức khỏe con người, đã được cảnh báo rộng rãi. Gánh nặng kép vừa hút thuốc lá truyền thống vừa hút thuốc lá điện tử (TLĐT) đã và đang đe dọa sức khỏe người dân nói chung và giới trẻ nói riêng.

Giới trẻ “phì phèo” khói thuốc

Tại các quán cà phê ngoài trời có không gian thoáng mát hay cà phê vỉa hè ở đường Trưng Nữ Vương (Phường 1, TP Vĩnh Long); khu vực bờ kè sông Tiền, công viên, quảng trường TP Vĩnh Long,… thật không khó để bắt gặp cảnh nhiều nhóm thanh niên, sinh viên, học sinh túm tụm ngồi chơi game, trò chuyện uống nước.

Trên bàn, ngoài những ly nước còn có thuốc lá điếu, chai tinh dầu được dùng để châm thêm vào cây thuốc điện tử. Có nhiều em hút liên tục, hết điếu này châm điếu khác, phun khói trắng bay mịt mù.

Em N.T.K. (lớp 11) cho biết: “Em hút thuốc lá gần 1 năm nay, ban đầu chỉ là học theo bạn bè, dần dần thành thói quen khó bỏ.

Em chỉ hút lén ở các quán nước hoặc đi chơi với bạn bè, còn về nhà thì không dám hút vì sợ nhà la. Em cũng mua nước súc miệng, đồ xịt họng khử mùi xịt trước khi về nhà để ba mẹ không phát hiện”.

Các quán nước vỉa hè khu vực bờ kè sông Tiền là điểm hẹn mỗi chiều tối của giới trẻ. Các em tụ tập thành từng nhóm, thi nhau hút. Không chỉ có các bạn nam, nhiều bạn nữ cũng sử dụng TLĐT. Em L.M.H. cho biết: “Nhóm em thường đi 5-6 bạn ngồi uống nước và thay phiên nhau sử dụng TLĐT.

Cứ bạn này hút xong chuyền tay cho bạn khác cùng hút. Tụi em mua TLĐT trên mạng. Giá một chiếc máy hút khoảng 300.000đ. Khi hút hết lại mua tinh dầu để nhỏ vào, một lọ tinh dầu em mua có giá 200.000-300.000đ”.

Tại Việt Nam, tỷ lệ sử dụng thuốc lá trong thanh thiếu niên đã giảm từ 2,5% năm 2014 và đến năm 2022 xuống 1,9%. Nhưng tỷ lệ người trẻ hút TLĐT, thuốc lá nung nóng gia tăng, tập trung cao ở nhóm tuổi 15-24 tuổi.

Việc sử dụng TLĐT không kiểm soát trong giới trẻ hiện nay thật sự là vấn đề đáng báo động, nếu sử dụng liên tục và thường xuyên vẫn gây nghiện, làm tổn thương phổi không thể phục hồi, hoặc gặp các bệnh liên quan tim mạch, đột quỵ, nguy cơ mắc các bệnh ung thư cao gấp 15 lần thuốc lá thông thường, thậm chí tử vong.

Bên cạnh đó, các sản phẩm thuốc lá thế hệ mới sử dụng pin làm nóng và tạo ra dạng hơi, có nguy cơ gây ra nổ thiết bị sạc điện, rất dễ làm người sử dụng bị bỏng hoặc bị các tai nạn khác.

Mối nguy hiểm từ thuốc lá điện tử

TS.BS Nguyễn Trung Nguyên- Giám đốc Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai, cho biết, thời gian qua trung tâm tiếp nhận rất nhiều trường hợp ngộ độc do sử dụng TLĐT.

Điển hình là nữ bệnh nhân 20 tuổi ở Hà Nội được đưa vào cấp cứu trong tình trạng hôn mê sâu, suy tim, tổn thương não, tổn thương gan do hút TLĐT. Người nhà bệnh nhân cho biết con gái đi chơi với bạn và lần đầu hút TLĐT. Sau khi hút thuốc, con bị bất tỉnh, hôn mê sâu.

Theo TS.BS Nguyễn Trung Nguyên, từ đầu năm 2023 đến nay, kết quả xét nghiệm các mẫu TLĐT mà bệnh nhân bị ngộ độc có mang đến Trung tâm Chống độc trong quá trình cấp cứu, điều trị đã phát hiện tới 13 mẫu có thành phần ma túy, chất cần sa tổng hợp, trong đó có những loại ma túy thế hệ mới, là chất độc.

TS.BS Ngô Anh Vinh- Phó trưởng Khoa Sức khỏe vị thành niên- Bệnh viện Nhi Trung ương, cho hay đã có không ít trường hợp học sinh được đưa vào cấp cứu trong trạng thái kích thích, loạn thần, ảo giác hoặc suy hô hấp do ngộ độc các chất trong TLĐT.

Về tác hại của TLĐT với sức khỏe vị thành niên, TS.BS Ngô Anh Vinh khuyến cáo: Trước hết, TLĐT chứa nicotine là chất gây nghiện. Nicotine còn gây hại cho sự phát triển não bộ ở trẻ em, gây suy giảm trí nhớ, ảnh hưởng đến trí tuệ; thậm chí có thể gây ra nguy cơ đau thắt ngực, suy tim, đột quỵ, suy giảm miễn dịch, giảm sức đề kháng.

TLĐT với các ống dung dịch đốt không có định lượng về nồng độ nicotine và tạp chất, dẫn đến nguy cơ người sử dụng tăng liều lượng nicotine và gây ra ngộ độc cấp tính.

Tại lễ mít tinh hưởng ứng Ngày Thế giới không thuốc lá 31/5 và Tuần lễ quốc gia không thuốc lá 25-31/5/2023 do Bộ Y tế tổ chức, GS.TS Trần Văn Thuấn- Thứ trưởng Bộ Y tế, nhấn mạnh, các sản phẩm TLĐT được thiết kế đa dạng với nhiều kiểu dáng và nhiều hương vị rất hấp dẫn với giới trẻ, điều này dẫn đến việc sử dụng TLĐT đang có xu hướng gia tăng nhanh tại nước ta, đặc biệt trong lứa tuổi học sinh.

Do đó, lãnh đạo Bộ Y tế nhấn mạnh việc nếu chúng ta không tiếp tục thực hiện các biện pháp phòng chống tác hại thuốc lá mạnh mẽ và kịp thời ngăn chặn các sản phẩm thuốc lá mới tại Việt Nam thì tỷ lệ sử dụng thuốc lá sẽ gia tăng trở lại.

“Các tổn thất về sức khỏe và kinh tế do việc sử dụng các sản phẩm thuốc lá mới gây ra cũng nghiêm trọng không kém các sản phẩm thuốc lá điếu thông thường, đặc biệt là các hậu quả về sức khỏe đối với thế hệ trẻ, gây khó khăn trong việc đạt được mục tiêu của Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá là giảm tỷ lệ hút thuốc và bảo vệ sức khỏe cộng đồng”- Thứ trưởng Trần Văn Thuấn cho biết.

Bài, ảnh: MAI ANH