Bỏ hút thuốc lá để tránh nguy cơ bệnh COPD

Theo các bác sĩ Bệnh viện Phổi Vĩnh Long, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD) không thể chữa khỏi hoàn toàn nhưng có thể làm chậm tiến triển bệnh nếu tuân thủ phác đồ điều trị, có lối sống lành mạnh và không hút thuốc lá (TL).

Người dân cần chủ động kiểm tra sức khỏe định kỳ, đặc biệt là khi có biểu hiện ho, khó thở kéo dài.

Theo PGS.TS.BS Trần Văn Ngọc- Chủ tịch Liên chi hội Hô hấp TP Hồ Chí Minh, Phó Chủ tịch Hội Phổi Việt Nam, phần lớn những người bị COPD liên quan đến hút TL. Với thời gian hút 20 năm, mỗi ngày 1 gói, khả năng số người mắc bệnh này sẽ gia tăng. Hiện nay, Việt Nam có hơn 3 triệu người mắc bệnh COPD và phần lớn đến bệnh viện giai đoạn trễ- ở giai đoạn 3 và 4. Chính vì vậy, vấn đề phát hiện sớm bệnh COPD rất quan trọng.

90% bệnh nhân (BN) COPD có liên quan đến TL. Nếu không hút TL, nguy cơ mắc COPD rất ít. Chỉ có 10% BN bị COPD không liên quan đến TL. Nguyên nhân là do ô nhiễm trong nhà, đốt than đá, than củi trong môi trường kín hoặc hút TL thụ động trong thời gian kéo dài.

Những BN mắc COPD điều trị tại Bệnh viện Phổi Vĩnh Long phần lớn do thời gian dài hút TL. Thống kê cho thấy có hơn 50% BN điều trị nội trú tại bệnh viện có tiền sử hút TL. Trong đó, có không ít BN tần suất nhập viện ngày càng gần từ 1 năm, 6 tháng và thậm chí có khi sau 1 tháng xuất viện là quay lại điều trị do các căn bệnh liên quan đến đường hô hấp đặc biệt là bệnh COPD.

Với hơn 25 năm hút TL, anh L.T.L. (46 tuổi, xã An Bình) đã bị ho kéo dài. “Lúc đầu ho ít, sau đó ho nhiều từng cơn, ho có đàm và nhiều lúc cảm thấy như rất nghẹt, khó thở, người rất uể oải”-anh L. thở dài.

Theo BS Thái Nguyên Kim- Khoa Phổi, Bệnh viện Phổi Vĩnh Long, biểu hiện của COPD thường không dễ phát hiện. Nhiều BN dù biết hút TL sẽ khiến bệnh COPD nặng hơn, ho nhiều hơn, mệt và khó thở hơn, nhưng sau khi vừa điều trị dứt điểm thì lại tiếp tục hút TL nên bệnh chỉ có tăng nặng dần. Các biến chứng của bệnh COPD có thể kể đến như: tràn khí màng phổi, suy tim, giảm tuổi thọ, tàn phế. Đến nay, bệnh không thể chữa khỏi hoàn toàn, nên người mắc phải “sống chung” suốt đời với bệnh.

Việc phát hiện sớm COPD có thể giúp giảm tới 30% nguy cơ nhập viện và cải thiện đáng kể chất lượng sống. “Ở giai đoạn đầu, người bệnh thường ho dai dẳng, khạc đàm trắng kéo dài, kèm khó thở, mệt mỏi. Những dấu hiệu này thường bị bỏ qua, thay vì đến cơ sở y tế để được chẩn đoán kịp thời. Chi phí điều trị COPD giai đoạn muộn có thể gấp 3-4 lần so với giai đoạn sớm. Chi phí điều trị cao, kéo dài làm tăng gánh nặng kinh tế cho gia đình và xã hội, đồng thời COPD còn ảnh hưởng nghiêm trọng lên chất lượng cuộc sống BN, hạn chế khả năng thực hiện các hoạt động thường ngày”-BS Nguyên Kim lưu ý.

Các chuyên gia y tế khuyến cáo, từ bỏ hút TL, tránh xa khói TL là biện pháp hữu hiệu nhất để phòng ngừa và kiểm soát bệnh COPD. Người dân cần xây dựng lối sống lành mạnh, chủ động kiểm tra sức khỏe định kỳ, đặc biệt là khi có biểu hiện ho, khó thở kéo dài. Nếu bị COPD, người bệnh cần tuân thủ điều trị và tái khám theo lịch hẹn. Nói không với TL là cách thiết thực để bảo vệ chính mình và những người thân yêu khỏi nguy cơ bệnh lý nguy hiểm.

Bài, ảnh: MAI ANH