Nông dân từng bước thay đổi tư duy, đổi mới sáng tạo 

Cùng với sự phát triển của công nghệ 4.0, thời gian qua, nông dân (ND) đã mạnh dạn chuyển đổi từ sản xuất nông nghiệp (NN) sang tư duy kinh tế NN, tích cực đổi mới sáng tạo, ứng dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất, mở ra những hướng đi mới, hiệu quả và bền vững trong thời đại mới.

Nông dân nâng cao nhận thức, áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật, ứng dụng công nghệ cao để tăng hiệu quả sản xuất.

“Nông dân chân đất” dần thành những “nông dân thông thái”

Để bắt kịp với xu hướng sản xuất NN hiện đại, ND trong tỉnh đã dần thay đổi tư duy, chuyển từ sản xuất NN truyền thống, nhỏ lẻ, manh mún sang làm kinh tế NN, sản xuất tập trung theo các quy chuẩn để đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của thị trường. 

Theo đó, trình độ sản xuất của ND có nhiều chuyển biến, chú trọng áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật, công nghệ mới vào sản xuất. Nhiều ND đã mạnh dạn chuyển đổi đất trồng kém hiệu quả sang sản xuất cây trồng, vật nuôi có hiệu quả kinh tế cao; cải tạo vườn tạp, tận dụng từng mét vuông đất của thửa ruộng, mảnh vườn, đẩy mạnh áp dụng công nghệ, quy trình sản xuất tiên tiến, đem lại hiệu quả kinh tế cao. 

Cụ thể, trên cây lúa, ND đã ứng dụng quản lý dịch hại theo phương pháp IPM, thâm canh lúa theo phương pháp “3 giảm, 3 tăng”, “1 phải, 5 giảm” và cơ giới hóa trong các khâu làm đất, tưới tiêu, phun thuốc, thu hoạch, phơi sấy… Trên cây ăn trái, nhiều biện pháp kỹ thuật đã được áp dụng như: xử lý ra hoa trái vụ, IPHM trên cây ăn trái, bao trái, sản xuất theo phương pháp hữu cơ… Qua đó, từng bước hình thành các vùng sản xuất tập trung, đáp ứng nhu cầu tiêu dùng nội địa và xuất khẩu. 

Chuyển từ 4 công vườn tạp sang trồng mít Thái, chú Trần Văn Sang (xã Tân Hạnh, huyện Long Hồ) cho hay: “5 năm trước tôi đã cải tạo vườn để trồng mít Thái. Đây là loại cây khá dễ trồng, ít tốn chi phí, công chăm sóc. Tôi cũng chú trọng sản xuất theo hướng an toàn sinh học, sử dụng phân bón hữu cơ. Nhờ học hỏi kỹ thuật, chăm sóc tốt nên mít phát triển tốt và đem lại thu nhập ổn định, lợi nhuận tăng gấp 4-5 lần so với trước”. 

Sử dụng máy bay không người lái để rải phân và phun thuốc, chú Lê Văn Long (xã Mỹ Lộc, huyện Tam Bình) cho hay: “Trước đây xịt thuốc 10 công ruộng là cả ngày, vừa tốn thời gian, vừa đau lưng, vừa ảnh hưởng sức khỏe. Giờ xịt bằng máy bay khỏe re. Giúp tiết kiệm thời gian, công sức và chi phí. Tôi cũng sản xuất lúa theo hướng an toàn, áp dụng IPHM, giảm mật độ gieo sạ, giảm lượng đạm, tăng cường phân hữu cơ, giảm phun thuốc trừ sâu mà vẫn đảm bảo được năng suất, tăng lợi nhuận”.

Ứng dụng công nghệ cao trong sản xuất dưa lưới, anh Huỳnh Phú Lộc- Giám đốc Công ty CP NN 620 (xã Tân Thành, huyện Bình Tân) cho biết: “Dưa lưới là sản phẩm mang lại giá trị kinh tế cao, có thị trường tiêu thụ rộng. Tôi đã đầu tư mô hình trồng dưa lưới trong nhà màng để dưa sinh trưởng phát triển tốt hơn, ít bị ảnh hưởng của thời tiết bất thuận, ít sâu bệnh hại, tiết kiệm công lao động, lại cho năng suất cao”. Theo anh Lộc, sản xuất NN công nghệ cao là xu thế tất yếu, thích ứng với biến đổi khí hậu, giúp ND chủ động trong sản xuất, giảm lệ thuộc vào thời tiết, khí hậu.

Không chỉ vậy, trong lĩnh vực chăn nuôi, nuôi trồng thủy sản, ND cũng đã nhạy bén nắm bắt những tín hiệu của thị trường, chuyển đổi từ chăn nuôi truyền thống, nhỏ lẻ sang phát triển theo quy mô trang trại, mô hình công nghiệp và bán công nghiệp; đầu tư xây dựng hệ thống chuồng khép kín, sử dụng máng ăn, uống nước tự động, sử dụng đệm lót sinh học để xử lý chất thải, nuôi thủy sản trong bể xi măng, ao lót bạt...

Hướng đến sản xuất hiện đại, phát triển bền vững

Theo ngành NN, khi ND chuyển đổi tư duy từ sản xuất NN sang kinh tế NN thì giá trị sản xuất mới cao hơn và thu nhập của ND tăng lên.

Để hỗ trợ ND nâng cao kiến thức trong sản xuất NN, ngành NN đã tăng cường tập huấn, truyền thông, nâng cao nhận thức cho ND, đổi mới từ “sản xuất NN” sang tư duy “kinh tế NN”; triển khai thí điểm và nhân rộng các mô hình sản xuất NN xanh, hữu cơ, tuần hoàn, NN thông minh, công nghệ cao phù hợp với điều kiện, lợi thế của từng địa phương; đẩy mạnh, phát huy hiệu quả các mô hình hợp tác, liên kết giữa ND, HTX và doanh nghiệp trong sản xuất và tiêu thụ sản phẩm theo hướng phát triển các vùng sản xuất tập trung quy mô lớn. Song song đó, đẩy mạnh phát triển thương mại điện tử, hỗ trợ người sản xuất, doanh nghiệp, HTX từng bước chuyển đổi số, kinh doanh kết hợp giữa hình thức thương mại điện tử và kinh doanh truyền thống. 

Ông Lê Văn Dũng- Phó Giám đốc Sở NN và Môi trường, cho biết: Thời gian qua, ND cũng đã nâng cao ý thức trong sản xuất, ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật, cơ giới hóa trên đồng ruộng, áp dụng các quy trình kỹ thuật sản xuất tiên tiến, NN sạch, hữu cơ, công nghệ cao gắn với truy xuất nguồn gốc, nhất là sản phẩm NN chủ lực, có thế mạnh, sản phẩm OCOP và sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu.

Ngành NN và các địa phương cũng đã tăng cường công tác đào tạo, tập huấn, hướng dẫn ND áp dụng chuyển đổi số vào sản xuất NN để tăng cường khả năng dự báo thị trường, giúp ND chủ động trong sản xuất, tránh bị động khi vào vụ. Nhờ đó, ND chuyển đổi từ thụ động “trông trời, trông đất, trông mây” thành ND có hiểu biết, chủ động trước các điều kiện thời tiết, hiểu biết thị trường.

Nhiều nông dân đã trở nên chuyên nghiệp, đủ khả năng làm chủ ruộng đồng,  làm chủ công nghệ và kỹ thuật sản xuất.

Ngành NN sẽ tiếp tục giảm diện tích trồng lúa kém hiệu quả, tăng diện tích trồng màu và cây ăn trái; ưu tiên thực hiện các chương trình, dự án phát triển giống cây trồng, vật nuôi. Tiếp tục thực hiện chính sách hỗ trợ vùng sản xuất lúa chất lượng cao, tăng cường hướng dẫn ND áp dụng GAP, an toàn thực phẩm; tập trung hỗ trợ phát triển các sản phẩm cây ăn trái chủ lực nâng cao chất lượng và liên kết sản xuất, truy xuất nguồn gốc. Tiếp tục đầu tư phát triển các ngành hàng chăn nuôi có lợi thế và tiềm năng thị trường; ưu tiên đầu tư phát triển nuôi trồng thủy sản ứng dụng công nghệ cao ở vùng có điều kiện thuận lợi…

Với tinh thần năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, mạnh dạn thay đổi, nhiều ND đã trở nên chuyên nghiệp, đủ khả năng làm chủ ruộng đồng, làm chủ công nghệ và thị trường, qua đó tăng hiệu quả sản xuất trên cùng một đơn vị diện tích, nâng cao giá trị nông sản, góp phần giúp nền NN phát triển theo hướng hiện đại và bền vững.

Bài, ảnh: NGUYÊN KHANG