Thăng trầm hạt gạo

Trước thời điểm cuộc thi "Gạo ngon nhất thế giới" (The World's Best Rice) năm 2021 sắp diễn ra, hạt gạo Việt Nam lại đứng trước những thách thức, đó là khả năng mất cơ hội dự thi.

Trước thời điểm cuộc thi “Gạo ngon nhất thế giới” (The World’s Best Rice) năm 2021 sắp diễn ra, hạt gạo Việt Nam lại đứng trước những thách thức, đó là khả năng mất cơ hội dự thi.

Điều này được kỹ sư Hồ Quang Cua- “cha đẻ” hạt gạo ST25- gạo ngon nhất thế giới năm 2019, thông tin trên báo chí gần đây. Theo kỹ sư Hồ Quang Cua, nguyên nhân xuất phát từ việc các doanh nghiệp Việt Nam sử dụng thương hiệu gạo ST25 đoạt giải trên bao bì bày bán khắp nước. Trong khi, thương hiệu này là sở hữu duy nhất của tổ chức The Rice Trader và đã đăng ký bảo hộ ở Mỹ. Vì vậy, đây là hành vi sử dụng bất hợp pháp quyền sở hữu trí tuệ và các quy định biểu trưng của giải thưởng.

Cũng liên quan đến việc này, tại cuộc đối thoại với Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp- PTNT Lê Minh Hoan gần đây, kỹ sư Hồ Quang Cua lên tiếng “cầu cứu” bởi “với tình hình thực tế hiện nay thì khả năng Việt Nam có được phép dự thi gạo ngon tại Dubai cuối năm nay hay không thì còn bỏ ngỏ. Và nếu được Bộ trưởng có ý kiến chỉ đạo giải quyết là chuyện tốt của vấn đề thi đấu quốc tế của chúng tôi sau này”.

Trả lời với báo chí, kỹ sư Hồ Quang Cua cũng cho biết, hiện hải quan của Châu Âu cũng thuê một tổ chức để kiểm tra độ đúng giống của gạo Việt Nam dựa trên kết quả phân tích DNA. Chẳng hạn như gạo ST24 mà đăng ký ST20. Đúng là gạo ST24 ngon hơn ST20 thật nhưng lại đăng ký ST20 để được miễn thuế. Làm như vậy, thứ nhất là chúng ta sẽ mất 30% thuế và thứ hai là bị phạt.

Quả thật, nếu nhìn tổng thể từ khi hạt gạo của kỹ sư Hồ Quang Cua đoạt danh hiệu ngon nhất thế giới đến nay đã xảy ra nhiều vấn đề liên quan cần giải quyết. Trong đó, vấn đề bản quyền về sở hữu trí tuệ đang bị lạm dụng không chỉ trên hạt gạo ST25 hiện nay, mà trước đó từng xảy ra trên nhiều sản phẩm “con đẻ” của nhiều người “đứt ruột tạo ra” mà chưa biết cách bảo vệ đúng mức.

Việt Nam đã tham gia năng động sân chơi toàn cầu với hàng loạt hiệp định thương mại. Trong đó, tài sản trí tuệ, vốn là một trụ cột quan trọng trong bất kỳ hiệp định nào. Song, dường như chưa được doanh nghiệp quan tâm xây dựng.

Có được dự thi gạo ngon nhất thế giới hay không chưa biết, nhưng qua đó đã cho thấy những mối lo không chỉ riêng hạt gạo mà còn là vấn đề thương hiệu quốc gia.

Mong rằng các ngành chức năng sớm vào cuộc “giải cứu” cho hạt gạo cũng như kỹ sư Hồ Quang Cua để ông có niềm tin tiếp tục nghiên cứu cho ra đời nhiều hạt gạo ngon mang thương hiệu Việt Nam trong tương lai.

N. HOÀNG