Trong Khởi nghĩa Nam Kỳ, Vĩnh Long là một trong những địa phương nổi dậy mạnh nhất và thu được nhiều kết quả quan trọng. Chúng ta đánh thẳng vào sào huyệt, trung tâm đầu não của địch, giành được thắng lợi bước đầu, làm chủ dinh quận Vũng Liêm, lá cờ cách mạng lần đầu tiên được tung bay trước cửa dinh quận. Khởi nghĩa Nam Kỳ đã trở thành một trong những mốc son chói lọi trong tiến trình lịch sử của tỉnh.
85 năm đã qua, tinh thần Khởi nghĩa Nam Kỳ không chỉ là di sản lịch sử mà là sợi chỉ đỏ xuyên suốt tiếp thêm sức mạnh cho mỗi bước đi của Đảng bộ và Nhân dân Vĩnh Long hôm nay và mai sau.
![]() |
| Tinh thần Khởi nghĩa Nam Kỳ là sợi chỉ đỏ xuyên suốt tiếp thêm sức mạnh cho Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân Vĩnh Long hôm nay và mai sau. |
Hào khí Khởi nghĩa Nam Kỳ bất diệt
Ngày 23/11/1940, cuộc Khởi nghĩa Nam Kỳ nổ ra mạnh mẽ từ miền Đông đến miền Tây Nam Kỳ, nổi bật ở các địa phương như: Bà Điểm, Hóc Môn, Vũng Liêm, Cái Ngang, Cai Lậy… đã làm rung chuyển bộ máy cai trị của thực dân Pháp.
Theo lệnh của Xứ ủy Nam Kỳ: “Đúng 12 giờ đêm ngày 22/11/1940 khởi nghĩa giành chính quyền”, ta tiến đánh quận lỵ Châu Thành (Long Hồ), phá cầu Ông Me, cầu Long Hồ, đốt hết giấy tờ của làng Long Hồ, cắt dây điện thoại, cưa cây làm chướng ngại vật ngăn địch từ Vĩnh Long xuống ứng cứu.
Đêm 23/11/1940, lực lượng khởi nghĩa của quận Châu Thành tiếp tục đánh chiếm nhà việc Chánh Hội (Cái Nhum), thiêu hủy toàn bộ sổ sách, súng lửa, phá hủy 2 cầu sắt…
Ở quận Tam Bình, quân khởi nghĩa chia thành 3 mũi, đánh vào quận lỵ, chiếm trại lính, bao vây dinh quận, đánh chiếm đồn Trà Luộc, chiếm trụ sở làng Mỹ Thạnh Trung, đánh đồn Cái Ngang, phá cầu Cái Sơn, Bằng Tăng, Ba Kè, cắt đường dây điện thoại... thu 6 súng và làm chủ thị trấn suốt 17 giờ.
Ở Vũng Liêm, cùng thời gian trên, quân khởi nghĩa, đánh chiếm dinh quận, phá trạm bưu điện, trại lính, thu 5 súng, thiêu hủy hồ sơ, làm chủ quận lỵ 8 giờ, cờ đỏ sao vàng được treo trên nóc dinh quận, đánh chiếm đồn Trung Ngãi, ngăn chặn địch từ Trà Vinh lên tiếp ứng, đánh phà Nước Xoáy, ngăn địch từ Vĩnh Long xuống cứu viện.
Quân khởi nghĩa còn vượt sông đánh chiếm đồn Nước Xoáy, diệt 5 tên địch, thu 3 súng, đục thủng 2 phà, cắt dây thép. Lực lượng khởi nghĩa các làng Hiếu Thành, Quới Thiện, Ngã Tư Nhà Đài đã giải tán bộ máy tề ngụy, làm chủ xóm ấp.
Theo Bí thư Tỉnh ủy- Trần Văn Lâu, Khởi nghĩa Nam Kỳ tại Vĩnh Long là một trong số rất ít cuộc khởi nghĩa thu được kết quả trong phong trào khởi nghĩa trên toàn miền Nam năm 1940, là cuộc khởi nghĩa vũ trang đầu tiên ở Nam Kỳ, chỉ với vũ khí thô sơ nhưng đã tỏ rõ tinh thần chiến đấu ngoan cường, anh dũng, khơi dậy niềm tin cách mạng cho quần chúng và để lại những bài học quý giá về công tác vận động Nhân dân, đào tạo và rèn luyện đội ngũ cán bộ, đảng viên trung thành với lý tưởng của Đảng, sẵn sàng chiến đấu, hy sinh vì lợi ích của Nhân dân.
Với thành tích và ý nghĩa đó, ngày 13/3/1948, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ký Sắc lệnh số 163/SL tặng thưởng Huân chương Quân công hạng Nhất cho Đội quân Khởi nghĩa Nam Bộ năm 1940. Đó là sự khắc ghi của dân tộc đối với công lao và sự hy sinh của quân và dân Nam Kỳ. Trong vinh dự đó có sự đóng góp rất đáng kể của Đảng bộ và Nhân dân các tỉnh Vĩnh Long, Bến Tre, Trà Vinh trước đây.
Tự hào tiếp bước cha ông
Bí thư Tỉnh ủy- Trần Văn Lâu khẳng định rằng, 85 năm đã đi qua, nhưng tinh thần của cuộc Khởi nghĩa Nam Kỳ vẫn sống mãi, nhắc nhở chúng ta về ý chí quật cường, tinh thần cách mạng tiến công. Từ đó, tỉnh đã từng bước chuyển mình, không ngừng vươn lên, đạt được những thành tựu nổi bật trên nhiều lĩnh vực. Kinh tế tăng trưởng ổn định, chuyển dịch cơ cấu theo hướng tích cực. Văn hóa- xã hội liên tục phát triển, đời sống vật chất, tinh thần người dân không ngừng được nâng lên. Quốc phòng- an ninh được giữ vững, trật tự xã hội ổn định là nền tảng vững chắc cho phát triển lâu dài.
Anh Trần Trí Cường- Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh, Bí thư Tỉnh Đoàn, chia sẻ: 85 năm trước, máu xương cha anh đã hòa vào đất, nơi ngọn lửa cách mạng tại Nam Kỳ năm xưa đã bừng cháy soi đường cho dân tộc đi tới độc lập, tự do. Bằng tất cả niềm tin, nhiệt huyết và trách nhiệm, tuổi trẻ Vĩnh Long hôm nay nguyện xứng đáng là lớp người kế tục trung thành, sáng tạo và bản lĩnh của các thế hệ đi trước; mãi khắc ghi tinh thần Khởi nghĩa Nam Kỳ, đồng thời quyết tâm góp sức trẻ thực hiện mục tiêu đưa tỉnh phát triển nhanh và bền vững trong kỷ nguyên mới.
![]() |
| Đại biểu Trung ương, tỉnh dâng hương kỷ niệm 85 năm Khởi nghĩa Nam Kỳ và 103 năm Ngày sinh Thủ tướng Chính phủ Võ Văn Kiệt. |
Đồng chí Trần Văn Lâu cho biết, Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030 đã xác định một trong những mục tiêu quan trọng là: Xây dựng tỉnh trở thành địa phương phát triển nhanh và bền vững, là trung tâm kinh tế biển, trung tâm sản xuất năng lượng tái tạo, có hệ thống kết cấu hạ tầng đồng bộ, hiện đại, kết nối thông suốt với các địa phương và đầu mối liên kết trong vùng ĐBSCL.
Để thực hiện đạt mục tiêu nêu trên, thời gian tới, Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân tỉnh phải đoàn kết, nhất trí một lòng, nỗ lực, quyết tâm cao, phấn đấu thực hiện đồng bộ nhiều nhiệm vụ, giải pháp.
Trong đó, tiếp tục xây dựng Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh toàn diện; đổi mới phương thức lãnh đạo của các cấp ủy; nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật trong Đảng; đẩy mạnh phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực. Mở rộng dân chủ trong Đảng đi đôi với giữ vững kỷ luật, kỷ cương và nguyên tắc của Đảng; lan tỏa tinh thần “một tỉnh, một ý chí, một hành động, một niềm tin thắng lợi”.
Bên cạnh đó, tiếp tục đổi mới mô hình tăng trưởng, cơ cấu lại nền kinh tế; nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh của nền kinh tế. Triển khai hiệu quả các mục tiêu đột phá về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực.
Đồng chí Trần Văn Lâu tin tưởng, với những điều kiện, không gian phát triển rộng mở, tỉnh sẽ đạt được các mục tiêu quan trọng trên chặng đường phát triển mới, đóng góp xứng đáng vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.
Bài, ảnh: PHƯƠNG THẢO




Thông tin bạn đọc
Đóng Lưu thông tin