Sức khỏe và thuốc lá:

Nhiều nhóm bệnh liên quan đến mạch máu do hút thuốc lá

(VLO) Theo Bộ Y tế, tại Việt Nam, mỗi năm có ít nhất 40.000 ca tử vong do các bệnh liên quan đến thuốc lá (TL). Không chỉ có nguy cơ bị ung thư, thói quen hút thuốc còn làm trầm trọng thêm các bệnh mãn tính, trong đó, hiện nay các chuyên gia đã cảnh báo rất nhiều về nhóm bệnh liên quan đến mạch máu.

Có nhiều yếu tố nguy cơ gây tắc mạch máu, trong đó hút thuốc lá là nguyên nhân hàng đầu gây nên bệnh lý này.

Bệnh nhân (BN) 60 tuổi đã nhập viện tại BVĐK Quốc tế SIS Cần Thơ và phải đoạn chi để cấp cứu. Ông cho biết, ông có cảm giác chân mình tê nhiều, không thể bước đi được. Bác sĩ chẩn đoán ông bị nghẽn mạch máu nuôi chân do hút TL trong thời gian dài. Các bác sĩ phải cấp cứu, can thiệp để cứu đôi chân ông không bị hoại tử.

TS.BS Trần Chí Cường- Giám đốc chuyên môn BVĐK Quốc tế SIS Cần Thơ cho biết: “Nhiều BN đến muộn trong tình trạng thiếu máu chi và rất nhiều trường hợp phải đoạn chi mới có thể điều trị được cho BN.

Khi chúng ta hút TL vào trong cơ thể thì trong cơ thể sẽ có phản ứng viêm. Nếu xảy ra trong thời gian kéo dài thì phản ứng viêm đó sẽ xảy ra rất nghiêm trọng tại thành mạch máu và làm gia tăng hình thành cục máu đông khiến mạch máu bị xơ chai, bị giòn, xơ cứng đi.

Đó là nguyên nhân dẫn đến thiếu máu chi. Nếu chúng ta không phát hiện sớm thì BN có thể bị tím chi, hoại tử chi và bắt buộc phải đoạn chi”.

Các bác sĩ khuyến cáo, việc đoạn chi sẽ không quyết định kết quả điều trị, quan trọng là BN phải bỏ hoàn toàn TL. Đáng lưu ý, các trường hợp tắc mạch do hút TL dẫn đến phải đoạn chi như trên hiện nay không hiếm.

Khi mới hút TL, người hút sẽ không mắc các vấn đề viêm tắc mạch máu ngay, mà đó là một quá trình tích lũy theo thời gian.

Đối với tắc động mạch do hút TL, thời gian qua, Khoa Phẫu thuật tim- mạch máu, Bệnh viện Bình Dân TP Hồ Chí Minh tiếp nhận nhiều nhất các BN dưới 50 tuổi, trong đó rất thường xuyên có những BN từ 20-30 tuổi hút nhiều TL dẫn đến hoại tử các đầu ngón chân, tay.

Theo BS Hồ Khánh Đức- Trưởng Khoa Phẫu thuật tim - mạch máu, Bệnh viện Bình Dân, đoạn chi không phải là phương pháp duy nhất. Nếu phát hiện sớm khi các đầu ngón tay chân mới bắt đầu bị tê, tím… và ý thức bỏ dần thuốc lá, bác sĩ có thể can thiệp phẫu thuật và khả năng hồi phục đến 90%. Song, đa số người dân Việt Nam thường đến bệnh viện trễ khi đã có dấu hiệu hoại tử.

Gần đây, nhiều BN hút TL lâu ngày bị biến chứng lên hệ mạch máu nuôi tim và nuôi não cũng ngày càng trở nên phổ biến và trẻ hóa độ tuổi mắc phải. Nhiều ca tai biến mạch máu tim, mạch máu não bất ngờ, nhưng với bác sĩ thì cho biết: Tất cả đều có dự báo trước từ những ảnh hưởng hủy hoại mạch máu do TL gây ra, mà người bệnh hoàn toàn không hay biết.

Đối với những người hút TL, chỗ nào có mạch máu thì chỗ đó sẽ bị viêm, ví dụ như mạch vành, mạch máu chi, mạch máu toàn cơ thể nói chung. Do đó, nếu hút TL càng nhiều, chỗ nào có mạch máu thì chỗ đó đều có thể bị xơ cứng”- TS.BS Trần Chí Cường nhấn mạnh.

Bài, ảnh: MAI ANH