Cảnh báo chất tạo ngọt có thể gây ung thư

Chất tạo ngọt nhân tạo aspartame có trong các loại nước ngọt, kem và kẹo cao su đang được xem xét đưa và danh sách các chất gây ung thư.

Cơ quan Nghiên cứu ung thư quốc tế (IARC), thuộc Tổ chức Y tế thế giới (WHO) cho biết họ sẽ đưa chất tạo ngọt aspartame vào danh sách những chất có thể gây ung thư.

Aspartame được sử dụng rộng rãi từ những năm 1980 như một chất tạo ngọt cho thực phẩm cũng như trong các loại thức uống giải khát có gas dành cho người ăn kiêng, trong kẹo cao su, ngũ cốc ăn sáng và cả thuốc ho.

IARC đã tiến hành đánh giá mức độ an toàn của chất tạo ngọt nhân tạo aspartame có trong một số loại nước giải khát, kem hay kẹo cao su và sẽ công bố trong một báo cáo vào tháng 7/2023.

IARC vẫn đang xem xét xem aspartame sẽ được đưa vào danh sách các chất có nguy cơ gây ung thư hay danh sách các chất gây ung thư.

Không những IARC, Ủy ban Hỗn hợp các chuyên gia về phụ gia thực phẩm (JECFA) cũng đang xem xét đưa aspartame vào danh sách các chất có thể gây ung thư và dự kiến công bố quyết định vào ngày 14/7 tới.

Tuy nhiên, phán quyết này của IARC có thể làm bùng nổ một làn sóng tranh cãi bởi việc đưa chất aspartame vào danh sách các chất có nguy cơ gây ung thư có thể khiến người tiêu dùng lo ngại.

Trước đây, từng có một số chất phụ gia khác vào danh sách các chất có nguy cơ gây ung thư khiến người tiêu dùng tẩy chay, gây ảnh hưởng đến các nhà sản xuất thực phẩm và buộc họ phải thay đổi công thức chế biến hoặc sử dụng các chất thay thế khác.

Theo các cơ quan quản lý của Mỹ và Nhật Bản, ngành công nghiệp cũng như các cơ quan quản lý lại lo ngại việc cả IARC và JECFA cùng công bố quyết định về chất aspartame cùng một thời điểm có thể gây ra nhiều nhầm lẫn.

Mới đây, bà Nozomi Tomita- một quan chức của Bộ Y tế, Lao động và Phúc lợi Nhật Bản đã gửi thư cho Phó Giám đốc WHO nhằm kêu gọi hai cơ quan trên cùng phối hợp nỗ lực xem xét chất aspartame để tránh bất kỳ sự nhầm lẫn hoặc lo ngại nào với người tiêu dùng.

Tuy mắc phải nhiều tranh cãi về vấn đề tiêu dùng nhưng đến nay từng có một số nghiên cứu chứng minh chất aspartame là nguyên nhân gây ung thư.

Cụ thể, một nghiên cứu được thực hiện năm ngoái ở Pháp với sự tham gia của khoảng 100.000 người đã cho thấy những người tiêu thụ một lượng lớn các chất tạo ngọt, trong đó có cả aspartame đều có nguy cơ mắc ung thư cao hơn thông thường một phần nhỏ.

Một nghiên cứu của Viện Nghiên cứu Ramazzini (Ý) đầu những năm 2000 cũng đã báo cáo một số chứng ung thư ở chuột nhắt và chuột cống có liên quan đến chất aspartame.

Trong công trình nghiên cứu đăng trên tạp chí của Hiệp hội Y khoa Mỹ, các nhà khoa học thuộc ĐH Manitoba (Canada) cảnh báo con của những bà mẹ sử dụng nhiều chất làm ngọt nhân tạo trong thai kỳ có nguy cơ mắc chứng thừa cân, béo phì trong năm đầu đời cao gấp hai lần so với những trẻ có mẹ không sử dụng loại phụ gia vốn luôn được quảng cáo là tốt cho sức khỏe này.

Các kết quả nghiên cứu mới đây cho thấy, người béo phì sẽ bị chết sớm khoảng 8 năm. Nguyên nhân là béo phì làm tăng nguy cơ mắc 236 bệnh, bao gồm nhiều bệnh nguy hiểm như tăng huyết áp, đái tháo đường, bệnh mạch vành, thoái khớp, đột quỵ... Đặc biệt, người béo phì có tăng nguy cơ bị mắc 236 bệnh, trong đó có 13 loại ung thư.

Kết quả khảo sát của Tổ chức Phòng chống ung thư Anh trên 3.293 người tham gia cho thấy: có tới 75% số người này không nghĩ rằng béo phì có thể gây ung thư. Trong khi thực tế tại Anh, cứ 20 người được chẩn đoán ung thư thì có 1 người béo phì.

Tương tự tại Mỹ, béo phì là nguyên nhân thứ 2 gây ung thư sau hút thuốc lá và được các chuyên gia dự đoán sẽ trở thành nguyên nhân hàng đầu trong thập kỷ tới. Hàng năm có khoảng 1,7 triệu người Mỹ được chẩn đoán ung thư, trong số đó có tới 40% trường hợp có liên quan đến thừa cân, béo phì.

BÙI THANH (theo tuoitre.vn)