Khởi sắc ở vùng đồng bào Khmer 

Vĩnh Long hiện có hơn 353.000 người đồng bào dân tộc Khmer, chiếm 8,42% dân số toàn tỉnh. Thời gian qua, việc triển khai các chương trình mục tiêu quốc gia trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số, cùng với lồng ghép các chương trình của địa phương, tỉnh Vĩnh Long từng bước tạo nên sự phát triển, đổi mới trong vùng đồng bào Khmer.

Hạ tầng giao thông từng bước hoàn chỉnh tạo điều kiện đi lại thuận tiện hơn cho người dân vùng đồng bào Khmer.

Phát triển toàn diện

Được sự quan tâm của Đảng và Nhà nước, những năm qua đồng bào dân tộc Khmer được thụ hưởng nhiều chính sách đặc thù, trong đó nổi bật nhất là việc đầu tư về kết cấu hạ tầng phục vụ phát triển kinh tế- xã hội, xây dựng NTM.

Ở vùng có đông đồng bào dân tộc sinh sống, hệ thống giao thông thủy lợi được đầu tư đồng bộ phục vụ phát triển sản xuất, giao thương hàng hóa. Cùng với đó, các tiêu chí về phát triển hạ tầng như điện, trường, trạm đều được đầu tư mới, khang trang, đời sống bà con vùng đồng bào dân tộc thêm khởi sắc.

Theo ông Thạch Dương- Phó Giám đốc Sở Dân tộc và Tôn giáo, việc triển khai chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế- xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 1 (2021-2025) đã góp phần cải thiện mức sống, nâng cao thu nhập và thay đổi diện mạo vùng đồng bào dân tộc thiểu số trong tỉnh. Nhiều chương trình nâng cao đời sống vùng đồng bào dân tộc Khmer trên địa bàn tỉnh được thực hiện tốt.

Thông qua việc thực hiện các dự án thuộc chương trình, cơ sở hạ tầng vùng đồng bào Khmer được đầu tư khang trang, toàn tỉnh đã hoàn thành hơn 216,7km đường giao thông nông thôn được nhựa hóa, bê tông hóa hoặc cứng hóa; 418 hộ được giải quyết nước sinh hoạt, 3 công trình nước sinh hoạt tập trung; 9 trường phổ thông dân tộc nội trú, trường trung học phổ thông dân tộc nội trú được tăng cường cơ sở vật chất, thiết bị, đồ dùng dạy học…

Gần 20 năm gắn bó với công tác Trưởng ấp, Ban Công tác Mặt trận ấp Ngãi Lộ A, xã Trà Côn, ông Thạch Chuôn đã chứng kiến sự “thay da đổi thịt” trên mảnh đất này. Ông Thạch Chuôn chia sẻ: “Nhờ Nhà nước luôn quan tâm hỗ trợ đồng bào Khmer như chính sách vay vốn phát triển kinh tế, giáo dục, xây dựng nhà cửa… nên đời sống người dân ngày càng đổi thay. Ngày nay, nhiều nhà cửa khang trang, mạng lưới giao thông được đầu tư xây dựng khá hoàn chỉnh, nổi bật là công trình cầu Trà Ngoa, tuyến đường nhựa liên xã… giúp việc đi lại, vận chuyển hàng hóa trở nên thuận tiện hơn, diện mạo địa phương thêm phần tươi mới”.

Đặc biệt, từ nhiều nguồn vốn, tỉnh xây dựng và sửa chữa 1.270 căn nhà cho hộ nghèo, khó khăn dân tộc thiểu số. Được Nhà nước quan tâm, hỗ trợ cất nhà mới, bà Thạch Thị Điệp (ấp Ngãi Lộ A, xã Trà Côn) phấn khởi: “Được Nhà nước cất nhà mới nên tui rất vui mừng. Lễ Sel Dolta con cháu về chơi cùng gói bánh tét cúng tổ tiên, cùng ăn lễ rất vui mừng”.

Để giúp đồng bào Khmer nâng cao thu nhập, cải thiện đời sống, xây dựng NTM, tỉnh triển khai đồng bộ, phù hợp, hiệu quả các chủ trương, chính sách của Trung ương, của địa phương; quan tâm khơi dậy ý thức tự lực, tự cường trong Nhân dân.

Đồng lòng vì cuộc sống ấm no

Nông dân Kiên Mạnh chăm sóc khổ qua đang cho trái.

Nhiều chương trình nâng cao đời sống vùng đồng bào dân tộc Khmer trên địa bàn tỉnh được thực hiện tốt. Tỷ lệ hộ nghèo trong đồng bào dân tộc Khmer đến nay giảm còn 1,6% và hộ cận nghèo giảm còn 3,2%. So năm 2021 hộ nghèo giảm được 5,45% và cận nghèo giảm được 7,09%.

Nhiều hoàn cảnh gia đình khó khăn, ít đất và thiếu vốn sản xuất đã được hỗ trợ kịp thời như gia đình anh Thạch Hạnh (ấp Sóc Ruộng, xã Trà Côn). Khi lập gia đình, vợ chồng anh được cha mẹ cho 1,5 công đất ruộng. Cuộc sống càng trở nên khó khăn hơn khi các con lần lượt ra đời. Thông qua chính sách ưu đãi vay vốn để phát triển sản xuất, vợ chồng anh vay 50 triệu đồng để chăn nuôi và canh tác rau màu. Nhờ chí thú làm ăn, đến nay gia đình đã trả hết vốn vay ngân hàng, kinh tế dần ổn định và vươn lên thoát nghèo.

Tại xã Hàm Giang, có nhiều ấp đồng bào Khmer chiếm khoảng 75-90%, người dân chủ yếu sản xuất lúa và rau màu. Những năm gần đây, nhờ liên kết sản xuất và ứng dụng tiến bộ kỹ thuật, nông dân Khmer trong xã sản xuất ngày càng hiệu quả, cuộc sống ổn định. Ấp Nhuệ Tứ A có 374 hộ, khoảng 90% đồng bào Khmer, là một trong những ấp điển hình phát triển mô hình trồng màu hiệu quả với các loại cây trồng: bí đỏ, dưa leo, khổ qua, bắp, bí đao…

Để phát huy hiệu quả sản xuất, người dân đã đầu tư nhà lưới, tham gia HTX liên kết sản xuất, một số hộ được thương lái hợp đồng bao tiêu sản phẩm… Ông Kiên Mạnh, một trong những nông dân điển hình kết hợp sản xuất lúa và hoa màu giúp tăng vòng quay của đất và nâng cao giá trị trên cùng đơn vị đất sản xuất. Với 5 công đất, trước đây ông chủ yếu làm lúa 2 vụ/năm. Hơn 3 năm qua ông chuyển 2 công sang trồng chuyên canh màu, chủ yếu là bí đỏ, bí đao, khổ qua.

Ông Kiên Mạnh cho biết: Tùy điều kiện thời tiết và dự đoán nhu cầu thị trường, tôi chọn cây trồng phù hợp nhưng năm nào tôi cũng trồng hết 5 công bí đỏ vào mùa khô (khoảng tháng 3, tháng 4). Nhờ được hợp đồng bao tiêu nên mỗi vụ bí đỏ tôi đều lợi nhuận trên 20 triệu đồng. Thời gian còn lại tôi sản xuất 3 công lúa và 2 công hoa màu. Hiện tôi đang trồng 2 công khổ qua, đang thu hoạch bình quân 100 kg/ngày, với giá bán 8.000-10.000 đ/kg, năng suất khoảng 1 tấn/công, dự kiến hết vụ đạt lợi nhuận khoảng 12 triệu đồng.

Ông Thạch Dương cho biết, năm 2025 tỉnh thực hiện 9/10 dự án và 10/14 tiểu dự án thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế- xã hội vùng đồng bào dân tộc, miền núi, với tổng kinh phí trên 284 tỷ đồng. Đến nay, tỉnh đã giải ngân được trên 98 tỷ đồng, đạt hơn
34% kế hoạch.

Nhiều bà con nghèo Khmer được hỗ trợ nhà ở, an cư lập nghiệp.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh- Nguyễn Thị Bé Mười cho biết, năm 2025 là năm cuối để thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế- xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 1 (2021-2025).

“Nguồn vốn từ chương trình có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong việc thúc đẩy phát triển kinh tế- xã hội, góp phần cải thiện đời sống vật chất và tinh thần của đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn. Tỉnh Vĩnh Long quyết tâm đẩy nhanh tiến độ giải ngân các dự án, tạo điều kiện để người dân sớm được hưởng lợi từ chính sách, từng bước nâng cao chất lượng cuộc sống và bảo đảm sự phát triển bền vững cho vùng đồng bào dân tộc thiểu số”- Phó Chủ tịch UBND tỉnh nhấn mạnh.

Để hoàn thành chương trình, Phó Chủ tịch UBND tỉnh đề nghị các sở, ngành phụ trách từng dự án thuộc chương trình cần nỗ lực giải ngân cao nhất nguồn vốn của các dự án; có kế hoạch triển khai thực hiện hiệu quả các nguồn vốn đã giải ngân. Trong quá trình thực hiện, các sở, ngành cần phân công trách nhiệm cụ thể, bám sát nhiệm vụ được giao, thường xuyên kiểm tra, đôn đốc để bảo đảm tiến độ thực hiện.

Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh trực tiếp theo dõi, đôn đốc, kiểm tra tiến độ các công trình và kịp thời báo cáo những khó khăn, vướng mắc để UBND tỉnh chỉ đạo tháo gỡ kịp thời. Đặc biệt, sở cần rà soát, nắm chắc nhu cầu thực tế của người dân vùng đồng bào dân tộc thiểu số, theo dõi sát tình hình để không bỏ sót các trường hợp đúng đối tượng và có nhu cầu thụ hưởng nguồn vốn chương trình, nhằm sử dụng hiệu quả nguồn vốn được phân bổ.

Bài, ảnh: THÚY QUYÊN- NGỌC XOÀN