"Săn" nấm mối... muộn

Mùa nấm mối năm nay tuy đến muộn hơn so với mọi năm, nhưng nấm vẫn nhiều và ngọt ngào không kém những năm trước.

Mùa nấm mối năm nay tuy đến muộn hơn so với mọi năm, nhưng nấm vẫn nhiều và ngọt ngào không kém những năm trước.

Nấm mối một thời là món ăn dân dã của người nông dân, qua thời gian loại nấm này nay bỗng trở thành món ăn đặc sản, đôi khi có những người có tiền chưa hẳn đã mua được. Tranh thủ hai ngày cuối tuần rong rủi cùng những người bạn thân tìm nhổ nấm mối muộn. Cảm giác thật khó tả khi tự tay thu hoạch những ổ nấm xinh xinh.

Nấm mối nở rộ lúc sáng sớm. Nếu đi trễ thì nấm đã bung dù.

Để “săn” được nấm mối, nhóm chúng tôi hẹn sẽ tranh thủ đi từ lúc sáng sớm. Đó là phải canh lúc 3-5 giờ sáng để thu hoạch nấm ngon. Bởi vì lúc này, đầu nấm vẫn còn là búp, đem lại giá trị dinh dưỡng rất cao và ngon hơn lúc nấm đã bung dù. Điều đặc biệt là cần có duyên, may mắn, bởi thời gian sống của nấm mối rất ngắn, đến trưa là nấm đã bung dù hoặc bị một số động vật, côn trùng ăn. Bởi thế, phải tranh thủ hái thật sớm để nấm mối không bị hư hại.

Chúng tôi đến khu đất vườn nhiều năm trước có nấm mọc. Nhìn sâu vào vùng ánh sáng yếu dưới chân lùm, thật vui khi nhìn thấy nấm mọc quanh một vùng dưới những gốc tre. Sau hơn nữa giờ tìm kiếm, mọi mệt mỏi hầu như đã tan biến dù trước đó bị gai cào, muỗi chích…

Hái xong đám nấm được hơn 1kg, chúng tôi tiếp tục đi “săn” nấm. Đến chừng gần 9 giờ sáng, chúng tôi đi ra khỏi vườn. Một người dân nơi đây nói: “Sáng giờ tôi cũng tranh thủ ra đây tìm, vì năm rồi thấy mấy cô chú đến đây nhổ có nấm, còn tôi thì tìm đỏ con mắt cũng không thấy”. Nghe vậy, nhóm chúng tôi gửi tặng ông một ít để “ăn lấy thảo”.

Nấm mối thường mọc nhiều trên đất gò lâu năm dưới tán cây lớn, có bóng râm mát và nơi từng có những ụ gò mối với điều kiện vùng đất dưới tán cây đó không bị đào bới hoặc cày xới gì trong nhiều năm. Cứ hễ nơi nào nấm mối mọc thì nhất định ở đó có mối sinh sống nhưng vấn đề là không phải ai cũng tìm gặp, phải có duyên mới gặp được.

Vào thời điểm này, nhiều người dân sống ở vùng nông thôn của tỉnh Vĩnh Long nhổ nấm mối bán với giá khá cao. So với những năm trước, thì năm nay lượng nấm mối mọc tự nhiên ít hơn nhiều. Do ngày càng khan hiếm nên giá loại nấm này cao ngất ngưỡng, tầm khoảng 1 triệu đồng/kg. Tuy giá cao, nhưng đa số người nhổ được nấm chỉ để lại ăn trong gia đình.

Nấm mối được biết đến là loại nấm có vị ngọt rất riêng, dùng làm nhiều món mà không cần nêm thêm gia vị. Người sành ăn thường xào với tỏi và mỡ, sau đó làm một chén muối ớt chấm cùng để ăn chung với cơm. Ngoài ra, loại nấm này còn có thể làm bánh xèo, nấu canh rau tập tàng…

Nấm mối thường xuất hiện rộ vào khoảng 2-3 tháng trong năm. Mọc đúng một lần vào mùa mưa, từ tháng 5-8 âl. Mỗi năm trôi qua, nấm mối trong tự nhiên ngày ít đi do nhiều nguyên nhân khác nhau. Điều đặc biệt là, không phải ai cũng tìm thấy được nấm, mà nhiều khi đạp lên rồi mới hay không chừng.

Việc “săn” nấm cũng may rủi, hên xui. Có người lùng sục mãi cũng chẳng kiếm được một tai nấm, có người chỉ cần bước chân ra vườn là đã thấy nấm.

Chẳng ai biết chắc nấm mối đang mọc ở đâu, có chăng bằng kinh nghiệm của những mùa trước hoặc thử tìm đến chỗ cũ vì theo kinh nghiệm của nhiều người: Nấm mối thường mọc lại hay mọc xung quanh nơi mà năm trước đã có. Song, có vẻ như nấm mối “thích ai thì mới cho người đó thấy”, nếu không thì dù chúng ta có lê lết từ ngày này sang ngày khác cũng không thể tìm gặp.

Bài, ảnh: NGUYỄN XUÂN