KIẾN TẠO KHÔNG GIAN MỚI, KHAI MỞ TIỀM NĂNG PHÁT TRIỂN

Kỳ cuối: Phát huy tốt nguồn lực đưa tỉnh bứt phá

	Kiến tạo không gian mới, khai mở tiềm năng phát triển
	Kỳ 2: Xây dựng nền nông nghiệp thông minh, hiện đại và toàn diện
	Kỳ 3: Hướng đến “đô thị đa cực”, du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn

Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh- Lữ Quang Ngời khẳng định: Mô hình phát triển của tỉnh cần có sự kết hợp giữa khả năng khai thác, chắt chiu những lợi thế, biến nguy thành cơ với định hướng chiến lược: “Chủ trương mở đường, cơ chế tạo thuận lợi của Trung ương cùng với cách làm linh hoạt và sự vận dụng sáng tạo của địa phương”.

Tận dụng tiềm năng, thế mạnh để sớm trở thành tỉnh đạt tốc độ tăng trưởng cao, phát triển bền vững. Trong ảnh: Một góc Nhà máy Nhiệt điện Duyên Hải. Ảnh: DUY HIỀN

Khai thác hiệu quả lợi thế, tiềm năng

Tỉnh có diện tích tự nhiên hơn 6.200km², dân số hơn 3,38 triệu người. Trong đó, gần 60% là dân số trong độ tuổi lao động, đây là lợi thế rất lớn khi nhiều địa phương trong vùng đang chịu áp lực già hóa dân số.

Theo Sở Nội vụ, lao động qua đào tạo đến năm 2025 đạt tỷ lệ khoảng 72,76%, trong đó lao động có bằng cấp chứng chỉ đạt tỷ lệ 37,04%. Dự báo đến năm 2030 tỷ lệ lao động qua đào tạo đạt 76%, trong đó lao động qua đào tạo có bằng cấp chứng chỉ đạt 42%.

Từ đề xuất tỉnh cần cách tiếp cận mới, phải mở rộng không gian, mở rộng cơ hội phát triển. PGS.TS Trần Đình Thiên- Ủy viên Hội đồng Tư vấn chính sách Thủ tướng Chính phủ nhận định, tỉnh đang đứng trước cơ hội lịch sử, với đà và thế mới. Với nguồn lực là tài nguyên sông nước, không gian biển và đặc biệt là nguồn lực con người. Tỉnh có sứ mệnh mới không chỉ là an ninh lương thực truyền thống mà còn là an ninh nguồn nước; bảo vệ tài nguyên, lãnh thổ quốc gia và “đi sau- đi khác- vượt trước”. Mục tiêu tăng trưởng 2 chữ số và chuyển đổi cơ cấu kinh tế theo mô hình “Thoát nông- sang xanh- sang số”.

“Muốn phát triển bền vững, Vĩnh Long phải tiến ra biển. Tạo động lực mới với dự án lấn biển quy mô lớn, năng lượng gió ngoài khơi, dự án nuôi biển công nghệ cao; khai thác tiềm năng, phát triển kinh tế biển để ứng phó biến đổi khí hậu. Đồng thời, mở rộng không gian số, tăng cường số hóa, trí tuệ nhân tạo (AI). Phải tạo lợi thế thể chế, nhân lực, kết nối quốc gia- toàn cầu; cơ chế, chính sách vượt trội và nguồn nhân lực”- PGS.TS Trần Đình Thiên nhấn mạnh nói.

Theo TS Hà Huy Ngọc- Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu chính sách, chiến lược kinh tế địa phương và lãnh thổ (Viện Kinh tế Việt Nam và Thế giới), “điểm nghẽn” và cũng là nút thắt lớn nhất của Vĩnh Long là chưa giải quyết tốt, hài hòa được bài toán về mối quan hệ giữa tăng trưởng kinh tế cao và bảo vệ môi trường... Mặt khác, sự phát triển của tỉnh đang diễn ra trong bối cảnh quốc tế, khu vực có nhiều thay đổi nhanh chóng, có nhiều yếu tố mang tính thời đại.

Theo đó, mô hình phát triển của tỉnh trong những thập niên tới cần hướng vào tăng cường khả năng hoán chuyển được bất lợi thế hiện nay thành những lợi thế với một chiến lược phát triển đúng đắn để bứt phá, vươn lên, cùng với tầm nhìn vượt trước và tinh thần không ngừng đổi mới sáng tạo; giữa chủ trương mở đường, cơ chế tạo thuận lợi hóa của Trung ương được thể chế hóa, tích hợp và hội tụ với cách làm linh hoạt và sự vận dụng sáng tạo của địa phương, nhằm hóa giải bài toán giữa tăng trưởng nhanh và bền vững.

Từ góc độ chính sách, TS Hà Huy Ngọc cho rằng những nhân tố quan trọng nhất đối với tỉnh bao gồm: khai thác ưu thế của vị trí độc đáo; kết nối với thị trường trong và ngoài nước; đào tạo và thu hút lao động chất lượng cao; hoàn thiện kết cấu hạ tầng hiện đại; xây dựng môi trường kinh doanh thân thiện, chính quyền hiệu quả và hiệu lực; trở thành một đô thị đáng sống và hấp dẫn. Chiến lược xây dựng thương hiệu của tỉnh sẽ tập trung vào những vấn đề này.

Đề xuất cơ chế, chính sách đặc thù

TS Hà Huy Ngọc cho rằng: “Vĩnh Long rất cần có nghiên cứu đề xuất các giải pháp chính sách đặc thù, vượt trội để khai thác các tiềm năng, thế mạnh và hoán chuyển các bất lợi thế thành lợi thế, nguồn lực cho tăng trưởng nhanh, bền vững. Trên cơ sở đó, Tỉnh ủy, HĐND và UBND tỉnh kiến nghị Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết về xây dựng và phát triển tỉnh Vĩnh Long đến năm 2035, tầm nhìn đến năm 2045, đề nghị Quốc hội ban hành nghị quyết một số cơ chế, chính sách đặc thù, vượt trội”.

Cơ chế, chính sách đặc thù sẽ tập trung vào các nhóm trọng tâm: Quản lý về quy hoạch; quản lý tài chính- ngân sách nhà nước, đất đai. Chính sách vượt trội ưu tiên nhằm thu hút nhà đầu tư chiến lược, phát triển kinh tế biển để tỉnh trở thành trung tâm kinh tế biển đa ngành. Cho phép thí điểm cơ chế tài chính thực hiện biện pháp giảm phát tải khí nhà kính theo các cơ chế trao đổi, bù trừ tín chỉ carbon, nhãn sinh quyển.

Đặc biệt, kiến nghị với Trung ương cho phép tỉnh nghiên cứu, xây dựng khu thương mại tự do trong Khu kinh tế Định An.

Trước tiềm năng phát triển đầy hứa hẹn, đề xuất phát triển khu thương mại tự do theo mô hình hỗn hợp với định hướng phát triển các ngành, lĩnh vực khác nhau, từ sản xuất, logistics, đến thương mại, dịch vụ, công nghệ cao và đổi mới sáng tạo, mỗi khu vực sẽ cần các đặc điểm đặc thù và chính sách chuyên biệt
khác nhau.

“Việc phát triển mô hình phức hợp sẽ giúp tận dụng tối đa tiềm năng của các vị trí khác nhau và tạo cơ hội để thu hút nhiều loại hình đầu tư, phù hợp với định hướng chiến lược phát triển toàn diện. Mô hình phức hợp cũng linh hoạt trong việc thử nghiệm các chính sách mới và điều chỉnh quy hoạch phù hợp với từng ngành nghề, từ đó hỗ trợ quá trình phát triển bền vững và gia tăng giá trị kinh tế cho tỉnh Vĩnh Long”- TS Hà Huy Ngọc phân tích.

Phấn đấu tăng trưởng GRDP từ 10% trở lên

Theo ông Lữ Quang Ngời, việc định vị, xác định đúng tiềm năng, tọa độ đột phá và ngành nghề phát triển của tỉnh trong giai đoạn mới là vấn đề có tính hệ trọng, vừa cấp bách vừa lâu dài, vừa đặt ra yêu cầu phải bảo đảm tính khoa học, góp phần khai thác hiệu quả, bền vững nguồn lực nội tại, tạo động lực, nguồn lực cho sự phát triển trong tương lai của tỉnh.

Tỉnh khai thác hiệu quả lợi thế “3 mặt giáp sông, 1 mặt giáp biển”, với hệ sinh thái mặn- ngọt- lợ. Ảnh: BÁ THI

Nhiệm kỳ 2025-2030, tỉnh sẽ khai thác hiệu quả lợi thế “3 mặt giáp sông, 1 mặt giáp biển”, với hệ sinh thái mặn- ngọt- lợ. Phát triển kinh tế theo hướng nâng cao chất lượng, hiệu quả, bền vững, thích ứng với biến đổi khí hậu. Phấn đấu tăng trưởng GRDP từ 10% trở lên. Cơ cấu lại nông nghiệp theo hướng hiện đại, sinh thái, đạt chuẩn quốc gia.

Cùng với đó, cơ cấu lại ngành công nghiệp, thu hút đầu tư vào các khu công nghiệp trọng điểm; hoàn thiện hạ tầng Khu kinh tế Định An; thúc đẩy phát triển năng lượng tái tạo, từng bước hình thành trung tâm sản xuất năng lượng sạch vùng ĐBSCL. Tập trung thực hiện các dự án năng lượng trong Quy hoạch điện VIII, tạo tiền đề trở thành trung tâm xuất khẩu năng lượng tái tạo của cả nước.

Phát triển du lịch theo hướng chuyên nghiệp, hiệu quả; đẩy mạnh du lịch sinh thái, văn hóa truyền thống, du lịch biển; tăng cường liên kết vùng, đa dạng hóa sản phẩm và nâng cao trải nghiệm du lịch.

Phát triển kinh tế biển thành trụ cột chiến lược. Tập trung vào cảng biển, logistics ven biển, điện gió ngoài khơi, khu kinh tế biển gắn với đô thị và du lịch; phát triển nuôi trồng, chế biến thủy hải sản theo chuỗi giá trị bền vững.

Đầu tư hệ thống kết cấu hạ tầng đồng bộ, hiện đại, liên thông vùng. Ưu tiên các công trình trọng điểm như tuyến đường bộ ven biển, cầu Cổ Chiên 2, cầu Cửa Đại, cầu Đình Khao, các tuyến cao tốc và QL53, QL54, QL57, QL60, nhằm tăng tính kết nối, tháo gỡ điểm nghẽn, mở rộng không gian phát triển.

Đào tạo và phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, nhất là các lĩnh vực ưu tiên, mới nổi như công nghệ thông tin, năng lượng sạch, logistics, nông nghiệp công nghệ cao; có chính sách thu hút, trọng dụng nhân tài, đáp ứng yêu cầu đổi mới và hội nhập quốc tế.

Với khát vọng vươn lên mạnh mẽ, sự quyết tâm của cả hệ thống chính trị, sự đồng lòng của Nhân dân và cộng đồng doanh nghiệp, “tỉnh Vĩnh Long sẽ đạt tốc độ tăng trưởng cao, phát triển bền vững, từng bước trở thành địa phương năng động, giàu bản sắc văn hóa trong khu vực và cả nước”- Chủ tịch UBND tỉnh- Lữ Quang Ngời nhấn mạnh.

KHÁNH DUY- TUYẾT HIỀN