Đại dịch Covid-19 đang bị biến thể virus mới chi phối làm tăng tốc độ lây lan

Các nhà nghiên cứu phát hiện một biến thể trong bộ gen virus SARS-CoV-2 gây ra dịch Covid-19 đã cải thiện khả năng lây nhiễm sang tế bào người và khiến nó trở thành chủng thống trị lưu hành trên toàn thế giới hiện nay.

Hình ảnh virus SARS-CoV-2.

Các nhà nghiên cứu phát hiện một biến thể trong bộ gen virus SARS-CoV-2 gây ra dịch Covid-19 đã cải thiện khả năng lây nhiễm sang tế bào người và khiến nó trở thành chủng thống trị lưu hành trên toàn thế giới hiện nay.

Nghiên cứu được công bố ngày 11/7 trên tạp chí Cell, cho thấy biến thể mới dễ lây nhiễm hơn khi nuôi cấy tế bào trong điều kiện phòng thí nghiệm. 

Biến thể được đặt tên là D614G, tạo ra một sự thay đổi nhỏ nhưng hiệu quả trong G-protein tăng đột biến nhô ra khỏi bề mặt của virus để xâm nhập và lây nhiễm vào tế bào người.

Biến thể D614G của Covid-19 đã nhanh chóng trở thành chủng chiếm ưu thế ngay sau khi nó xuất hiện. Mẫu virus từ các vị trí địa lý cho thấy sự thay đổi đáng kể về số lượng virus từ nguyên bản sang chủng virus mới.

Các nhà nghiên cứu của Mỹ từ Phòng thí nghiệm quốc gia Los Alamos ở New Mexico và Đại học Duke ở Bắc Carolina đã hợp tác với nhóm nghiên cứu Anh về gen Covid-19 của Đại học Sheffield để phân tích các mẫu gen được công bố trên GISAID, một nguồn tài nguyên quốc tế chia sẻ trình tự bộ gen giữa các nhà nghiên cứu trên toàn thế giới.

Tiến sĩ Thushan de Silva, Giảng viên lâm sàng cao cấp về các bệnh truyền nhiễm tại Đại học Sheffield, đã dẫn đầu phân tích dữ liệu từ Sheffield.

Ông nói: “Chúng tôi giải trình tự các chủng SARS-CoV-2 ở Sheffield từ đầu đại dịch và điều này cho phép chúng tôi hợp tác với các cộng tác viên để cho thấy đột biến này đã trở thành ưu thế trong các chủng lưu hành.

Nghiên cứu đầy đủ được công bố ngày hôm nay đã xác nhận điều này, và cho thấy biến thể đột biến gen D614G mới dễ lây nhiễm hơn trong điều kiện phòng thí nghiệm”.

Bản đồ thế giới cho thấy sự lây lan phổ biến của chủng virus Covid-19 D614G (hay G614, màu xanh) so với chủng cũ D614 (màu vàng) từ ngày 21 đến 30-3. Ảnh: Đại học Sheffield.

“Dữ liệu của chúng tôi ở Sheffield cho thấy rằng chủng mới có liên quan đến tải lượng virus cao hơn ở đường hô hấp trên của bệnh nhân mắc Covid-19, có nghĩa là khả năng lây nhiễm của người bệnh có thể tăng lên”, Tiến sĩ Thushan cho biết.

“Thật may mắn ở giai đoạn này, dường như virus D614G không làm bệnh nặng hơn”, ông thông báo.

Tiến sĩ Bette Korber, Phòng thí nghiệm quốc gia Los Alamos ở New Mexico, là tác giả chính của nghiên cứu. Bà cho biết, có thể theo dõi sự tiến hóa của SARS-CoV-2 (Covid-19) trên toàn cầu vì các nhà nghiên cứu trên toàn thế giới đang nhanh chóng cung cấp dữ liệu chuỗi virus của họ thông qua cơ sở dữ liệu chuỗi virus của GISAID. 

Hình ảnh về hai biến thể của virus gây ra Covid-19, biến thể mới D614G (G614) gây nhiễm bệnh nhiều hơn.

“Hiện tại, hàng chục nghìn trình tự có sẵn thông qua dự án này cho phép chúng tôi xác định sự xuất hiện của một biến thể đã nhanh chóng trở thành hình thức thống trị toàn cầu”, Tiến sĩ Bette Korber nói.

Các thí nghiệm, giải trình tự, dữ liệu lâm sàng và các mô hình thống kê của biến thể virus mới đã được công bố đầy đủ trên tạp chí Cell, tuy nhiên các nhà nghiên cứu nhấn mạnh, cần phân tích các tế bào sống trong phòng thí nghiệm để xác định đầy đủ ý nghĩa của đột biến.

Các nhà nghiên cứu sẽ tiếp tục theo dõi các đột biến khác của virus để giúp chống lại Covid-19 ở cấp độ toàn cầu.
 

Theo VÕ VĂN/Nhân Dân