Cái khó nó ló... cái ngon!

Có mấy keo mắm trong nhà hổng lẽ… mắm hoài, thì cũng phải xoay xở cách chi trở bữa chớ. Trong điều kiện chợ búa khó khăn, cố nghĩ ra cách gì giản tiện nhất, từ những nguyên liệu còn có được sáng tạo chế biến khác đi chút để luôn đổi thay khẩu vị, cho gia đình luôn ngon miệng, khỏe mạnh, an tâm chống dịch.

 

Ba khía- thịt luộc kèm với gừng, tỏi, lá chanh.

Có mấy keo mắm trong nhà hổng lẽ… mắm hoài, thì cũng phải xoay xở cách chi trở bữa chớ. Trong điều kiện chợ búa khó khăn, cố nghĩ ra cách gì giản tiện nhất, từ những nguyên liệu còn có được sáng tạo chế biến khác đi chút để luôn đổi thay khẩu vị, cho gia đình luôn ngon miệng, khỏe mạnh, an tâm chống dịch.

Giờ mới thấy “thương” những món mắm thủy chung, chúng có khi lặng lẽ trong góc bếp, trong kẹt tủ nào đó hàng mấy tháng, cả năm trời, khi mà chúng ta mải mê thịt cá tươi ngon, rồi bỗng dưng một ngày trở nên cần thiết biết bao cho bữa ăn gia đình. Đã qua những ngày mắm kho, mắm chưng, mắm sống… giờ lôi hũ ba khía Cà Mau ra coi, ôi cái màu sắc vẫn đỏ au của đặc sản vùng ba khía hội Năm Căn, như “thách thức” đầu bếp thử cho cả nhà cảm thấy rằng dù có dọn lên món mắm hoài mà không chán!

Miếng thịt heo tủ lạnh sớm rã đông, giờ này còn chất béo là tốt rồi, trong khi rau tươi thì còn đầy, cây lá trong vườn, vậy là có thể ngon lành làm… tiệc ba khía Cà Mau thôi. Dân gian hay có câu: “Chặt to, kho mặn”, ngụ ý một lối ăn uống thiếu tinh tế thì kệ chỉ vì người ta chưa hiểu được cái chiều sâu văn hóa, hay một hành trình lịch sử làm nên từng con mắm mặn mòi ra thế nào, hay cũng chả biết cách chế biến, cách thưởng thức để thấy cái đậm đà tình quê trong từng món mắm miền Tây. Cũng như biết được dân miệt trên vùng nước ngọt quanh năm, sẽ thấu hiểu cái cảnh cả xóm ra bến sông ngóng những chiếc ghe miệt thứ chở về những con ba khía, mắm ruốc, rồi nghĩ lại giờ đây làm gì còn mùa ba khía hội nữa mà trông. Ăn con ba khía, biết rõ gốc gác gắn liền với vùng đất và cả một hành trình món ăn đã hình thành cùng với thời gian, đó mới thấm đẫm cái phong vị ẩm thực vùng miền nó như thế nào.

Con ba khía mà lại bắt nhớ dông dài, cũng vì món ăn nó gợi nhớ, gợi thương vừa là chuyện xưa, vừa là thời sự. Những ngày ăn uống luôn có chút đắn đo, vun vén sao cho hạn chế đi chợ búa. Món ba khía hôm nay, là sự kết hợp với thịt luộc cho thêm chất, nhưng quan trọng là chế biến nước ba khía thành món nước chấm tuyệt hảo và kết hợp với các loại rau lá trong vườn làm gia vị dẫn dắt cho mùi vị mắm trở nên tinh tế hơn. Cùng với đó, là sử dụng nước thịt luộc làm thành nồi canh tập tàng, mặc sức mà chan húp thỏa thích cùng con ba khía.

Sáng sớm, ra vườn “quơ quào” một rổ rau vườn đủ thứ tập tàng những ngày mưa xanh ngút, ngâm nước có tí muối để đó. Khi luộc thịt heo xong, lấy nước dùng là có được nồi canh ngọt ngất. Hái mấy trái ớt, trái chanh, tiện tay ngắt thêm mấy lá chanh non, giờ chắt nước trong hũ ba khía ra rồi chế biến không quên thêm mấy tép tỏi, xíu đường cho dịu chất mặn. Vậy là có chén nước chấm độc đáo thay cho nước mắm, mà có thể chan lên chén cơm nóng nó bắt vô cùng. Bày ra dĩa thịt luộc ăn cùng ba khía, nhưng phải kèm thêm mấy lá chanh, mấy lát gừng, mấy tép tỏi sống, mấy trái ớt hiểm, các loại rau thơm, dưa leo… sẽ thấy món ăn bỗng trở nên sang chảnh, đủ dưỡng chất, đầy phong vị mới mẻ chớ không còn “quê mùa” ba khía miền Tây nữa đâu.

Hàng quán sang trọng, chợ búa thoải mái có được bữa ăn ngon là chuyện bình thường. Khi mà nhà ngày càng thiếu đi nguyên liệu, khi mà đã thưa vắng những bữa chợ thường nhật, chế biến kiểu có chi dùng nấy, mới thấy là cũng có lúc trong cái khó nó ló… cái ngon!

Mà khi đã thưa vắng những bữa tiệc ê hề thịt cá, lâu ngày, thử lôi hũ ba khía ra chế biến coi, cứ mút mỗi cái càng là thấy nó “ghịt”, nó bắt khẩu vị, vừa xuýt xoa vì mặn, béo, chua, cay rồi hít hà mà húp miếng canh tập tàng, nó ngon mà vét đáy nồi cơm luôn.

™Bài, ảnh: NGỌC TRẢNG