Thước đo mới của bản lĩnh cầm quyền

14:47, 01/10/2025

Năm 2024, một đoạn video giả mạo hình ảnh lãnh đạo cấp cao chỉ trong vài giờ đã lan truyền với hàng chục nghìn lượt chia sẻ, gây hoang mang dư luận. Sự kiện ấy là lời cảnh tỉnh: Trong kỷ nguyên số, thách thức lớn nhất đối với quyền lực chính trị không còn chỉ là bom đạn hay khủng hoảng kinh tế mà chính là sự thao túng thông tin - nguy cơ bị “hack niềm tin” của nhân dân.

Câu hỏi đặt ra cấp bách: “Thước đo mới của bản lĩnh cầm quyền hôm nay là gì?”.

NGỌN HẢI ĐĂNG TRONG KỶ NGUYÊN SỐ

Trong hành trình lịch sử dân tộc, mỗi giai đoạn đều có một “ngọn hải đăng” soi đường. Khi đất nước chìm trong đêm dài nô lệ, đó là khát vọng độc lập, tự do. Trong công cuộc Đổi mới, đó là quyết tâm thoát khỏi đói nghèo, lạc hậu. Hôm nay, giữa kỷ nguyên số đầy biến động, “ngọn hải đăng” ấy chính là bản lĩnh cầm quyền của Đảng - sự kết tinh của trí tuệ, bản lĩnh chính trị và niềm tin nhân dân.

Nhân loại đang chứng kiến sự bùng nổ của trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn, không gian mạng - những yếu tố làm thay đổi căn bản phương thức sản xuất, quản trị xã hội và cả hệ giá trị tinh thần. Cơ hội phát triển đi kèm những “cơn bão dữ liệu”, những thủ đoạn “chiến tranh nhận thức”, nơi công nghệ bị lợi dụng để tạo tin giả, deepfake, gieo rắc hoài nghi và chia rẽ khối đại đoàn kết toàn dân tộc.

Nguy cơ ấy không chừa một quốc gia nào. Liên minh châu Âu đã ban hành Đạo luật AI (2023) để kiểm soát công nghệ; Singapore triển khai luật POFMA chống tin giả (2019); tại Việt Nam, Trung tâm xử lý tin giả, thông tin xấu độc đã hoạt động từ năm 2021. Điều đó cho thấy, bản lĩnh chính trị trong thời đại số không chỉ là ý chí mà còn là năng lực quản trị công nghệ, chủ động phòng ngừa và ứng phó kịp thời.

Thước đo mới của bản lĩnh cầm quyền hôm nay chính là sự hội tụ giữa trí tuệ - bản lĩnh - niềm tin, trong đó trí tuệ số và năng lực quản trị công nghệ trở thành phép thử sống còn đối với uy tín lãnh đạo của Đảng.

“Trong kỷ nguyên số, thước đo mới của bản lĩnh cầm quyền không nằm ở khẩu hiệu mà ở khả năng giữ vững niềm tin nhân dân”.

BẢN LĨNH ĐƯỢC HUN ĐÚC TỪ LỊCH SỬ

Hơn chín thập kỷ qua, lịch sử cách mạng Việt Nam là “bài kiểm chứng sống động” cho bản lĩnh cầm quyền của Đảng. Từ một tổ chức non trẻ khi mới ra đời năm 1930, Đảng đã dẫn dắt dân tộc đi từ thân phận nô lệ đến độc lập, từ chiến tranh đến hòa bình, từ nghèo nàn lạc hậu đến hội nhập và phát triển.

Trong kháng chiến, thước đo bản lĩnh chính là ý chí “Không có gì quý hơn độc lập, tự do”. Một dân tộc nhỏ bé đã làm nên chiến thắng vĩ đại trước những đế quốc hùng mạnh, để lại dấu ấn rực rỡ trong lịch sử nhân loại. Đó là bản lĩnh kiên định, lấy dân làm gốc, biến niềm tin thành sức mạnh vô song.

Trong công cuộc Đổi mới, bản lĩnh ấy lại được khẳng định bằng dũng khí “nhìn thẳng vào sự thật, nói rõ sự thật”, dám tự soi, tự sửa. Quyết định lịch sử năm 1986 đã mở ra con đường hội nhập toàn cầu, đưa đất nước thoát khỏi khủng hoảng, từng bước vươn lên thành quốc gia có vị thế mới. Sau gần 40 năm, Việt Nam trở thành nền kinh tế hơn 470 tỷ USD, nằm trong nhóm tăng trưởng cao hàng đầu thế giới, đồng thời là thành viên tích cực, có trách nhiệm trong cộng đồng quốc tế.

Ngày nay, truyền thống ấy tiếp tục là điểm tựa để Đảng đối diện thử thách mới của kỷ nguyên số. Nếu trong quá khứ, sự thử thách đến từ bom đạn, cấm vận, thì hôm nay phép thử khắc nghiệt lại đến từ công nghệ, từ sự thao túng thông tin và những âm mưu chia rẽ khối đại đoàn kết dân tộc. Một lần nữa, bản lĩnh của Đảng được đòi hỏi phải chứng minh: Bằng sự kiên định lý tưởng, bằng sáng tạo trong lãnh đạo và bằng năng lực quản trị linh hoạt xã hội trong bối cảnh chuyển đổi số.

Chủ tịch Hồ Chí Minh từng khẳng định: “Đảng ta là đạo đức, là văn minh”[1]. Đó không chỉ là sự khẳng định phẩm chất mà còn là cam kết trước nhân dân rằng, trong bất cứ thời đại nào, bản lĩnh của Đảng phải được đo bằng hiệu quả thực tiễn và bằng niềm tin nhân dân.

TRÍ TUỆ - BẢN LĨNH - NIỀM TIN: THƯỚC ĐO MỚI TRONG KỶ NGUYÊN SỐ

Kỷ nguyên số đang định hình một “thước đo mới” cho năng lực cầm quyền. Nếu trong quá khứ, bản lĩnh của Đảng được khẳng định bằng chiến thắng trong kháng chiến và quyết sách Đổi mới, thì hôm nay điều đó phải thể hiện ở khả năng làm chủ công nghệ, giữ vững nền tảng tư tưởng và dẫn dắt xã hội trước biến động toàn cầu.

Trí tuệ chính trị của Đảng trước hết được thể hiện ở tầm nhìn chiến lược. Văn kiện Đại hội XIII nhấn mạnh: “Thúc đẩy nghiên cứu, chuyển giao, ứng dụng mạnh mẽ thành tựu của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư vào mọi lĩnh vực của đời sống xã hội, chú trọng một số ngành, lĩnh vực trọng điểm, có tiềm năng, lợi thế để làm động lực tăng trưởng theo tinh thần bắt kịp, tiến cùng và vượt lên ở một số lĩnh vực so với khu vực và thế giới”[2]. Đây không chỉ là định hướng phát triển mà còn là minh chứng bản lĩnh: Dám đón đầu xu thế, dám mở đường, không để đất nước tụt hậu trong cạnh tranh toàn cầu.

Bản lĩnh cầm quyền ngày nay không chỉ là dũng khí chính trị mà còn là năng lực quản trị công nghệ, chủ động kiểm soát và định hướng dư luận. Khi các thế lực thù địch lợi dụng công nghệ để thao túng thông tin, nền tảng Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh chính là “tường lửa mềm” bảo vệ niềm tin chính trị. Đồng thời, công cuộc phòng, chống tham nhũng và xây dựng bộ máy “tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả” tiếp tục khẳng định sự kiên quyết trong thực thi bản lĩnh lãnh đạo.

Niềm tin nhân dân vẫn là thước đo tối hậu. Niềm tin ấy không đến từ khẩu hiệu mà từ kết quả cụ thể: Chính phủ số minh bạch hơn, dịch vụ công trực tuyến thuận tiện hơn, giáo dục, y tế ứng dụng công nghệ thông minh hơn, an sinh xã hội công bằng hơn. Tính đến giữa năm 2025, tỷ lệ hồ sơ dịch vụ công trực tuyến toàn trình toàn quốc đạt khoảng 39,5%[3]; nhiều địa phương như: Đà Nẵng, Hà Nam, Bình Dương đạt trên 60%, trở thành điểm sáng trong triển khai chính quyền số, góp phần nâng cao mức độ hài lòng của người dân và doanh nghiệp. Chính thực tiễn ấy là minh chứng rõ ràng nhất cho bản lĩnh cầm quyền.

Trên thế giới, nhiều quốc gia coi “niềm tin số” là nền tảng quyền lực hiện đại. Điểm khác biệt của Việt Nam là gắn công nghệ với nền tảng tư tưởng và niềm tin chính trị - yếu tố làm nên bản sắc riêng trong lãnh đạo.

Nói cách khác, trí tuệ - bản lĩnh - niềm tin không tách rời mà tạo thành một chỉnh thể thống nhất: Trí tuệ mở đường, bản lĩnh hiện thực hóa tầm nhìn, niềm tin nhân dân là thước đo thành công. Chỉ khi cả ba yếu tố ấy được bồi đắp đồng bộ, bản lĩnh cầm quyền của Đảng mới thực sự được khẳng định ở tầm cao mới.

TRẬN TUYẾN MỚI TRONG THỜI ĐẠI SỐ

Không gian số hôm nay vừa mở ra cơ hội phát triển chưa từng có, vừa là “chiến trường” nóng bỏng, nơi các thế lực thù địch, phản động và cơ hội chính trị gia tăng thủ đoạn tấn công, xuyên tạc. Nếu trước đây sự chống phá chủ yếu bằng bài viết, tờ rơi, phát ngôn đơn lẻ, thì nay đã “nâng cấp” bằng công nghệ cao, trí tuệ nhân tạo, deepfake tạo ra sản phẩm giả mạo giống thật đến mức khó phân biệt. Đây là biểu hiện mới của một “cuộc chiến thông tin”, nơi sự thật nhiều khi bị che phủ bởi lớp vỏ công nghệ tinh vi.

Nguy cơ nổi bật hiện nay là việc deepfake, tin giả và AI bị lợi dụng để bóp méo sự thật, làm sai lệch hình ảnh, xuyên tạc quan điểm. Đã có video giả mạo lời phát biểu của lãnh đạo cấp cao lan truyền trên mạng xã hội, gây hoang mang dư luận và bị các thế lực chống phá ở nước ngoài khai thác triệt để. Cùng với đó là những chiến dịch tung tin giả về các vụ án tham nhũng, quyết sách điều hành kinh tế - xã hội nhằm khoét sâu niềm tin của nhân dân đối với công cuộc phòng, chống tham nhũng, tiêu cực mà Đảng đang kiên quyết lãnh đạo. Đây không còn là chiêu trò đơn lẻ mà là dạng “chiến tranh nhận thức” với mục tiêu thâm độc: “hack” vào lòng tin chính trị - yếu tố cốt lõi bảo đảm sự ổn định và phát triển quốc gia.

Thủ đoạn tinh vi nhất là kiểu “mượn gió bẻ măng”: Lợi dụng những vấn đề nhạy cảm như: Tự do ngôn luận, cải cách thể chế hay sự cố xã hội để khoác vỏ “góp ý”, “phản biện”, nhưng thực chất gieo rắc hoài nghi, chia rẽ khối đại đoàn kết dân tộc, lái dư luận chệch khỏi quỹ đạo. Vì thế, nguy cơ lớn nhất không chỉ là sự xuất hiện dày đặc của tin giả mà chính là sự xói mòn niềm tin chính trị.

Tính đến hết tháng 9/2024, Bộ Thông tin và Truyền thông đã tiếp nhận, xử lý 1.130 phản ánh liên quan đến tin giả, tin sai sự thật và thông tin xấu độc trên mạng [4]. Thực tiễn thế giới cũng cho thấy: Không quốc gia nào miễn nhiễm với khủng hoảng niềm tin trong không gian số. Mỹ nhiều lần điều trần trước Quốc hội về tác động của deepfake trong bầu cử. Liên minh châu Âu ban hành Đạo luật Dịch vụ Kỹ thuật số để siết chặt tin giả, nhất là trong khủng hoảng Ukraine. Ở Ấn Độ, chỉ một tin giả trên WhatsApp cũng từng châm ngòi bạo loạn. Những bài học ấy gióng lên hồi chuông cảnh tỉnh: Khả năng “miễn dịch tư tưởng”, tức năng lực đề kháng, phân biệt đúng - sai, chính - tà của mỗi cán bộ, đảng viên và nhân dân - chính là “lá chắn mềm” quan trọng nhất để không rơi vào khủng hoảng niềm tin.

Trong bối cảnh ấy, tính cấp bách đã quá rõ: Nếu không sớm nhận diện, cảnh báo và nâng cao năng lực ứng phó, chúng ta có thể đối diện nguy cơ khủng hoảng niềm tin, làm suy yếu sức mạnh chính trị, tinh thần của dân tộc. Cũng như đại dịch COVID-19 buộc nhân loại phải phát triển “vaccine” để tồn tại, thì trước “đại dịch” tin giả, deepfake và sự xuyên tạc tinh vi, chúng ta phải khẩn trương xây dựng “vaccine nhận thức” và “miễn dịch tư tưởng”. Đó không chỉ là yêu cầu bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng mà còn là nhiệm vụ củng cố niềm tin, đoàn kết toàn dân, giữ vững bản lĩnh quốc gia trong kỷ nguyên số.

“Không gian mạng hôm nay chính là chiến hào mới: Nơi bản lĩnh của Đảng được thử thách và khẳng định bằng sức mạnh niềm tin nhân dân”.

GIỮ VỮNG TRẬN ĐỊA - TẠO “MIỄN DỊCH TƯ TƯỞNG”

Không gian số chỉ thực sự an toàn khi Đảng không để trống trận địa tư tưởng. Trong bối cảnh trí tuệ nhân tạo bùng nổ, “miễn dịch tư tưởng”, tức năng lực đề kháng của xã hội trước tin giả, xuyên tạc đã trở thành thước đo mới của bản lĩnh cầm quyền.

Trước hết, phải củng cố nền tảng Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh như “kháng thể gốc”. Nhưng nền tảng ấy cần được số hóa, hiện đại hóa, diễn giải bằng ngôn ngữ gần gũi: Infographic, video ngắn, podcast, ứng dụng AI… để đến với thế hệ trẻ, những “công dân số” của thời đại mới.

Song hành với “kháng thể gốc” là “lá chắn cứng” từ pháp lý và công nghệ. Luật An ninh mạng năm 2018, Nghị định 53/2022/NĐ-CP cùng với Trung tâm xử lý tin giả quốc gia đã tạo hành lang pháp lý quan trọng. Đặc biệt, Nghị quyết 57-NQ/TW về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia là bước đi chiến lược, củng cố nền tảng công nghệ số, nâng cao năng lực quản trị thông tin, bảo vệ không gian mạng - minh chứng cho việc Việt Nam chủ động quản trị công nghệ gắn với ổn định chính trị.

Yếu tố con người vẫn là “hàng rào sống” quyết định. Mỗi cán bộ, đảng viên cần trở thành một “điểm sáng niềm tin”, có kỹ năng số cơ bản, biết lắng nghe, đối thoại với nhân dân trên không gian mạng. Các đoàn thể, trí thức, văn nghệ sĩ, KOLs yêu nước phải được phát huy như “đội quân tuyên truyền mới”, lan tỏa giá trị chính thống bằng ngôn ngữ sáng tạo, dễ tiếp nhận.

Đặc biệt, sự ra đời của Ban Chỉ đạo 35 các cấp đã góp phần chủ động phát hiện, phản bác quan điểm sai trái, định hướng dư luận xã hội từ sớm, từ xa. Song hành cùng đó là Lực lượng 47 trong Quân đội - những “chiến sĩ trên mặt trận không gian mạng”, trực diện đấu tranh với các luận điệu xuyên tạc. Nhiều địa phương đã xây dựng mạng lưới cộng tác viên phối hợp chặt chẽ với Ban Chỉ đạo 35 và Lực lượng 47, tạo thành thế trận phòng thủ vững chắc, giúp nhân dân hiểu đúng, tin đúng.

Trên hết, “vaccine mạnh nhất” chính là thực tiễn minh bạch. Khi dữ liệu được công khai, chính sách rõ ràng, dịch vụ công thuận tiện, khi nhân dân được đối thoại trực tiếp với lãnh đạo, mọi thủ đoạn bóp méo đều tự mất đất sống. Niềm tin xã hội khi ấy sẽ hình thành “tường lửa mềm”, vô hiệu hóa âm mưu thao túng nhận thức.

Nói cách khác: Xây niềm tin bằng kết quả; chống sai trái bằng pháp lý và công nghệ; lan tỏa điều đúng bằng truyền thông hiện đại; củng cố bằng giáo dục và đối thoại. Khi các “lớp miễn dịch” ấy vận hành đồng bộ, bản lĩnh cầm quyền của Đảng sẽ được khẳng định vững chắc trong lòng nhân dân.

Box trích dẫn: “Vaccine mạnh nhất chống lại tin giả chính là niềm tin nhân dân được bồi đắp từ thực tiễn minh bạch”. (kèm hình Giữ vững trận địa tư tưởng - Ngọn cờ dẫn lối tương lai)

NIỀM TIN - SỨC MẠNH MỀM CỦA BẢN LĨNH CẦM QUYỀN

Chủ tịch Hồ Chí Minh từng khẳng định: “Trong bầu trời không gì quý bằng nhân dân. Trong thế giới không gì mạnh bằng lực lượng đoàn kết của nhân dân”. Đó không chỉ là chân lý lịch sử mà còn là kim chỉ nam để Đảng ta xây dựng và khẳng định bản lĩnh cầm quyền trong mọi thời đại.

Niềm tin của nhân dân chính là “sức mạnh mềm” lớn nhất. Niềm tin ấy không đến từ khẩu hiệu mà từ những kết quả cụ thể trong đời sống hằng ngày. Hơn một thập kỷ qua, kinh tế Việt Nam duy trì tăng trưởng ổn định; thu nhập và chất lượng sống không ngừng nâng lên; dịch vụ công ngày càng minh bạch, thuận tiện. Đặc biệt, công cuộc phòng, chống tham nhũng, tiêu cực được triển khai quyết liệt, “không có vùng cấm, không có ngoại lệ” - minh chứng thuyết phục nhất cho quyết tâm chính trị của Đảng, đồng thời củng cố mạnh mẽ niềm tin nhân dân.

Niềm tin ấy còn được nuôi dưỡng từ hình ảnh cán bộ, đảng viên gần dân, trọng dân, vì dân. Trong kỷ nguyên thông tin toàn cầu, từng hành vi, từng lời nói đều được soi chiếu. Vì vậy, cán bộ càng phải lấy liêm chính, trách nhiệm, gương mẫu làm “lá chắn danh dự”. Khi mỗi cán bộ trở thành một điểm sáng trong mắt nhân dân, bản lĩnh cầm quyền của Đảng sẽ tự nhiên lan tỏa, trở thành sức mạnh thuyết phục nhất.

Công tác tuyên truyền, giáo dục chính trị - tư tưởng cũng cần tiếp tục đổi mới, tận dụng lợi thế công nghệ số. Những hình thức sáng tạo như: Video ngắn, podcast, đồ họa dữ liệu… đang giúp lý luận chính trị trở nên sinh động, gần gũi, hấp dẫn. Khi cái đúng, cái tốt được lan tỏa mạnh mẽ, nó sẽ làm lu mờ và vô hiệu hóa thông tin sai trái, độc hại.

Kinh nghiệm quốc tế cũng khẳng định: Niềm tin xã hội là nền tảng của sức mạnh mềm quốc gia. Nhưng khác với nhiều nước chỉ dựa vào thể chế hay công nghệ, Việt Nam có điểm đặc sắc riêng, đó là niềm tin chính trị và mối quan hệ máu thịt giữa Đảng với nhân dân.

Giữ được niềm tin nhân dân chính là giữ được thước đo tối thượng của bản lĩnh cầm quyền. Từ sức mạnh mềm ấy, Đảng ta có thể dẫn dắt đất nước vượt qua mọi thử thách, khẳng định vị thế Việt Nam độc lập - tự cường - thịnh vượng trong cộng đồng quốc tế.

NGỌN CỜ DẪN LỐI TƯƠNG LAI

Có thể khẳng định: “Thước đo mới của bản lĩnh cầm quyền” chính là sự hội tụ giữa trí tuệ lãnh đạo, bản lĩnh chính trị và niềm tin nhân dân. Đây không phải khái niệm trừu tượng mà là giá trị sống động, được kiểm chứng qua thành tựu phát triển, qua những quyết sách đúng đắn và qua sự đồng thuận xã hội ngày càng bền chặt.

Trong kỷ nguyên số, nơi thông tin biến động từng giây, niềm tin dễ bị lung lay bởi những thủ đoạn tinh vi, bản lĩnh cầm quyền của Đảng được thử thách ở tầm cao mới: Biết làm chủ công nghệ mà không để công nghệ chi phối số phận dân tộc; giữ vững nền tảng tư tưởng nhưng không ngừng đổi mới phương thức lãnh đạo; hội nhập toàn cầu nhưng vẫn kiên định độc lập, tự chủ.

Một Đảng bản lĩnh là một Đảng biết số hóa năng lực lãnh đạo mà không “ảo hóa” trách nhiệm chính trị; biết tận dụng thành tựu trí tuệ nhân tạo để phục vụ nhân dân mà không để công nghệ lấn át giá trị con người; biết kết hợp trí tuệ nhân loại với bản sắc Việt Nam để mở ra những chân trời phát triển mới.

Với trí tuệ - bản lĩnh - niềm tin nhân dân, Đảng Cộng sản Việt Nam sẽ mãi là ngọn cờ dẫn lối, chèo lái con thuyền cách mạng vượt sóng cả, vững bước đi lên, khẳng định vị thế Việt Nam độc lập - hùng cường - thịnh vượng, đồng thời góp phần tích cực vào hòa bình, tiến bộ và phát triển của nhân loại.