Liên tiếp nhiều người trẻ mắc bệnh viêm não tự miễn NMDAR hiếm gặp

01:07, 04/07/2024

Ngày 2/7, Bệnh viện (BV) Chợ Rẫy chia sẻ thông tin cùng các cơ quan truyền thông, trong 18 tháng qua, liên tiếp nơi đây ghi nhận nhiều bệnh nhân (BN) trẻ mắc bệnh viêm não tự miễn NMDAR- một loại bệnh hiếm gặp nguy hiểm, có thể gây tử vong. Đáng chú ý, có khoảng 50% trong tổng số BN nữ mắc bệnh này có liên quan đến u quái buồng trứng.

 

 

Các bác sĩ đang thăm khám và điều trị cho nữ bệnh nhân mắc viêm não tự miễn NMDAR - Ảnh: BV Chợ Rẫy cung cấp.
Các bác sĩ đang thăm khám và điều trị cho nữ bệnh nhân mắc viêm não tự miễn NMDAR - Ảnh: BV Chợ Rẫy cung cấp.

Ngày 2/7, Bệnh viện (BV) Chợ Rẫy chia sẻ thông tin cùng các cơ quan truyền thông, trong 18 tháng qua, liên tiếp nơi đây ghi nhận nhiều bệnh nhân (BN) trẻ mắc bệnh viêm não tự miễn NMDAR- một loại bệnh hiếm gặp nguy hiểm, có thể gây tử vong. Đáng chú ý, có khoảng 50% trong tổng số BN nữ mắc bệnh này có liên quan đến u quái buồng trứng.

Theo BS.CK2  Phạm Thanh Việt- Phó giám đốc BV Chợ Rẫy, trong 18 tháng qua BV tiếp nhận 17 ca bệnh viêm não tự miễn hiếm gặp do kháng thể kháng NMDAR với độ tuổi trung bình là 23. Hiện tại, 9 ca đã được hồi phục hoàn toàn, 4 ca tử vong và còn 4 ca vẫn đang điều trị tại BV.

Trong 17 ca thì 12 ca là nữ (1 ca là phụ nữ mang thai), 6 ca BN có khối u quái buồng trứng. Hầu hết các ca bệnh được chuyển từ BV Tâm thần (chưa có rối loạn tri giác). Đa số BN nhập viện trong tình trạng nặng (82% đã hôn mê, co giật) dẫn tới việc điều trị rất khó khăn phức tạp.

Theo TS.BS Lê Quốc Hùng, Trưởng khoa Bệnh nhiệt đới, BV Chợ Rẫy, trường hợp trẻ tuổi nhất là một nữ sinh 17 tuổi ở Đồng Nai. Gia đình cho biết, BN có khối u bì ở buồng trứng, chưa kịp phẫu thuật thì xuất hiện dấu hiệu bất thường như nói lung tung, co giật, hôn mê. Sau khi điều trị tại địa phương, BN được chuyển lên BV Chợ Rẫy.

Tại đây, kết quả xét nghiệm máu và dịch não tuỷ xác nhận cô gái bị viêm não tự miễn NMDAR, nghi do u quái buồng trứng phóng thích kháng thể ra. Êkíp tiến hành điều trị thay huyết tương, truyền thuốc IvIg. BV Chợ Rẫy phối hợp cùng BV Hùng Vương phẫu thuật khối u ở 2 buồng trứng để giải quyết nguồn cơn gây bệnh, đồng thời nỗ lực bảo tồn khả năng sinh sản cho BN. Chi phí điều trị hiện tại lên đến hơn 1,2 tỷ đồng.

Theo BS-CK2 Huỳnh Thị Thúy Mai, Trưởng khoa Hậu sản, BV Hùng Vương, hơn 90% trường hợp u quái (u bì) buồng trứng là lành tính. Vấn đề u quái buồng trứng tạo ra kháng thể gây bệnh viêm não tự miễn NMDAR là rất hiếm gặp nên chưa được quan tâm. Trong thời gian tới, BV Hùng Vương sẽ phối hợp với BV Chợ Rẫy nghiên cứu để có nhận định chính xác. Các bác sĩ cũng đang xem xét việc có cần thiết tầm soát kháng thể kháng NMDAR  ở BN u quái buồng trứng hay không, nhằm phòng ngừa và phát hiện sớm bệnh.

Theo BS.CK2  Phạm Thanh Việt- Phó giám đốc BV Chợ Rẫy, hiện, căn bệnh viêm não tự miễn do kháng thể kháng NMDAR liên quan đến khối u quái buồng trứng vẫn chưa có phác đồ điều trị chi tiết và thống nhất trên thế giới cũng như Việt Nam. Các ca bệnh được phát hiện chỉ được điều trị theo những phác đồ riêng mà mỗi BV xây dựng và tùy vào từng trường hợp mà các phương án điều trị phối hợp cũng sẽ khác nhau. Một điều cần phải lưu ý là bệnh lý này nếu không được phát hiện và điều trị phù hợp hoặc chẩn đoán sai ở giai đoạn đầu thì khả năng tử vong gần như là 100% hoặc người bệnh có thể phải đối mặt với những di chứng đáng tiếc về sau. BV Chợ Rẫy sẽ báo cáo sớm đến Bộ Y tế để xây dựng phác đồ chẩn đoán và điều trị chuẩn quốc gia.

Trước sự nguy hiểm của căn bệnh này, TS.BS Lê Quốc Hùng- Trưởng khoa Bệnh nhiệt đới BV Chợ Rẫy cũng đưa ra khuyến cáo, bệnh viêm não tự miễn NMDAR thường gặp ở phụ nữ trẻ, đặc biệt ở người có u quái buồng trứng và tỷ lệ tử vong rất cao nếu không được chẩn đoán và điều trị phù hợp. Ngoài ra, việc điều trị rất khó khăn, phức tạp và chi phí cũng sẽ rất cao nếu bệnh nhân đã rơi vào tình trạng nặng.

“Chính vì vậy, phòng bệnh hơn chữa bệnh, người bệnh cần phải tầm soát kháng thể NMDA được phát hiện u buồng trứng. Bên cạnh đó, người dân cần chú ý phát hiện sớm căn bệnh này khi người thân có tình trạng thay đổi thói quen, tinh thần, giảm trí nhớ hay có vận động bất thường không chủ ý, lên cơn co giật không rõ lý do….”-TS.BS Lê Quốc Hùng khuyến cáo.

Theo TS.BS Lê Quốc Hùng, bệnh viêm não tự miễn NMDAR do một loại vi rút tấn công các tế bào thần kinh hoặc các khối u phóng thích kháng thể NMDA, kháng thể này sẽ tấn công hệ thần kinh trung ương và làm tổn thương não bộ ở nhiều mức độ khác nhau. Các triệu chứng thường gặp ở người bệnh VNTM là: có hành vi bất thường hay rối loạn nhận thức; rối loạn chức năng ngôn ngữ; co giật; rối loạn vận động, loạn động, động tác bất thường; rối loạn tri giác (lơ mơ, lú lẫn, hôn mê); rối loạn chức năng thực vật, thở nhanh.

Dù được phát hiện lần đầu tiên vào năm 2007 tại Nhật Bản. Tuy nhiên, cho đến nay, những thông tin về bệnh lý này vẫn chưa được thống kê đầy đủ và phác đồ điều trị vẫn còn rất mới với nhiều nước trên thế giới, trong đó có Việt Nam. Tại nước ta, trong khoảng 5 năm gần đây, nhờ vào những bước phát triển về xét nghiệm, khoa học kỹ thuật, ngoài BV Chợ Rẫy thì những cơ sở y tế hàng đầu trong nước như BV Bệnh nhiệt đới Trung Ương, BV Bệnh nhiệt đới TP Hồ Chí Minh, BV Bạch Mai… cũng đã từng phát hiện ra những ca bệnh tương tự.

SÔNG  TRĂNG

Đường dây nóng: 0987083838.

Phóng sự ảnh