Phát triển đô thị ứng phó biến đổi khí hậu

Nhằm quy hoạch, quản lý đầu tư phát triển đô thị (ĐT) trong bối cảnh gia tăng nguy cơ rủi ro từ biến đổi khí hậu (BĐKH), Thủ tướng Chính phủ đã có Quyết định 438 ngày 25/3/2021 phê duyệt đề án "Phát triển các ĐT Việt Nam ứng phó với BĐKH giai đoạn 2021 - 2030" (Quyết định 438). Tại Vĩnh Long, Chủ tịch UBND tỉnh đã ban hành kế hoạch thực hiện quyết định này.

Hình thành hệ thống kiểm soát, hạn chế lũ, lụt, ngập úng trong đô thị.

Nhằm quy hoạch, quản lý đầu tư phát triển đô thị (ĐT) trong bối cảnh gia tăng nguy cơ rủi ro từ biến đổi khí hậu (BĐKH), Thủ tướng Chính phủ đã có Quyết định 438 ngày 25/3/2021 phê duyệt đề án “Phát triển các ĐT Việt Nam ứng phó với BĐKH giai đoạn 2021 - 2030” (Quyết định 438). Tại Vĩnh Long, Chủ tịch UBND tỉnh đã ban hành kế hoạch thực hiện quyết định này.

6 nhiệm vụ và giải pháp trọng tâm

Mục tiêu tổng quát của đề án “Phát triển các ĐT Việt Nam ứng phó với BĐKH giai đoạn 2021- 2030” là nhằm chủ động ứng phó với BĐKH, sử dụng hợp lý nguồn tài nguyên trong cải tạo nâng cấp và phát triển ĐT, từng bước kiểm soát và giảm mức độ ô nhiễm không khí, nước, đất theo các tiêu chuẩn quốc tế.

Bên cạnh, rà soát, bổ sung và hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật, quy hoạch, quản lý đầu tư phát triển ĐT trong bối cảnh gia tăng nguy cơ rủi ro từ BĐKH; nâng cao nhận thức, tăng cường sự phối hợp giữa các bộ, ngành và địa phương trong điều hành, quản lý phát triển ĐT ứng phó với BĐKH.

Đề án chia giai đoạn thực hiện. Giai đoạn I (từ 2021 - 2025) thực hiện tại 5 ĐT trực thuộc Trung ương gồm (TP Hồ Chí Minh, Hà Nội, Cần Thơ, Hải Phòng, Đà Nẵng) và các ĐT thuộc 7 tỉnh vùng duyên hải Bắc Bộ, duyên hải miền Trung, ĐBSCL và 7 tỉnh vùng miền núi phía Bắc và Tây Nguyên.

Giai đoạn II (từ 2026 - 2030) thực hiện tại các ĐT ven biển, đồng bằng có nguy cơ ngập lụt; có nguy cơ cao chịu tác động của lũ quét, sạt lở đất tại các tỉnh thuộc vùng miền núi phía Bắc, duyên hải ven biển miền Trung, Đông Nam Bộ, Tây Nguyên và các tỉnh có ĐT xuất hiện các tác động mới của BĐKH. Giai đoạn sau năm 2030, mở rộng phạm vi áp dụng toàn quốc.

Đề án đề xuất tập trung thực hiện 6 nhiệm vụ và giải pháp trọng tâm. Trong đó, hình thành hệ thống cơ sở dữ liệu và hệ thống bản đồ cảnh báo rủi ro BĐKH tại ĐT (gọi tắt là Atlas ĐT và khí hậu). Bên cạnh, tích hợp nội dung ứng phó BĐKH vào quy hoạch và chương trình, kế hoạch phát triển ĐT; cảnh báo các rủi ro tại các khu vực phát triển ĐT có khả năng chịu tác động từ BĐKH.

Cùng với đó, hình thành hệ thống kiểm soát, hạn chế lũ, lụt, ngập úng trong ĐT; hình thành hồ chứa điều tiết, khai thông, nạo vét, cải tạo đường thoát nước ĐT; xây dựng đê, kè, tường chắn lũ, phân dòng lũ, công trình chứa nước ngầm hiện đại quy mô lớn; phát triển nhà ở vượt lũ, nhà ở có khả năng chống chịu cao với gió bão.

Đồng thời, thực hiện các chương trình hợp tác nghiên cứu khoa học - công nghệ, thực hiện các dự án thí điểm phát triển ĐT tăng trưởng xanh, ĐT thông minh, kiến trúc xanh, sinh thái; xây dựng công trình tiết kiệm năng lượng, giảm phát thải; phát triển vật liệu xây dựng thân thiện với môi trường, tái sử dụng, tái chế…

Ưu tiên nguồn lực thực hiện

Vĩnh Long nằm trong hệ thống ĐT ven biển, đồng bằng có nguy cơ ngập, lụt, suy giảm nguồn nước do xâm thực mặn. Chủ tịch UBND tỉnh đã ban hành kế hoạch thực hiện Quyết định 438, đề ra một số nhiệm vụ, giải pháp để thực hiện đạt mục tiêu đề ra.

Trong đó, triển khai thực hiện tốt việc tích hợp nội dung ứng phó với BĐKH vào Quy hoạch tỉnh Vĩnh Long thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 và các đồ án quy hoạch xây dựng.

Lồng ghép thực hiện các nhiệm vụ ứng phó với BĐKH; cảnh báo rủi ro tại các khu vực phát triển ĐT, điểm dân cư có khả năng chịu tác động từ BĐKH vào chương trình, kế hoạch phát triển ĐT. Bên cạnh, cải tạo, nạo vét, khơi thông dòng chảy; kiên cố hóa cống, đập, xây dựng kè, tường chắn lũ, phân dòng lũ, hạn chế ngập úng, sạt lở đất, an toàn cho các ĐT, điểm dân cư theo các kịch bản tác động của BĐKH, chủ động ứng phó xâm nhập mặn…

Cùng với đó, xây dựng hệ thống quản lý quy hoạch và phát triển ĐT tỉnh Vĩnh Long giai đoạn 2021 - 2030, lồng ghép ứng phó với BĐKH trong quy hoạch phát triển hệ thống ĐT, nông thôn theo hướng bền vững.

Trên cơ sở nội dung phù hợp với những định hướng trong đồ án quy hoạch, Chương trình phát triển ĐT TP Vĩnh Long, TX Bình Minh đến năm 2030, Dự án Phát triển ĐT và tăng cường khả năng thích ứng với BĐKH TP Vĩnh Long. Nâng cao năng lực, hiệu quả công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát việc thực hiện quy hoạch xây dựng, phát triển ĐT, hạ tầng kỹ thuật; công tác quản lý vật liệu xây dựng, chất lượng công trình xây dựng...

Mặt khác, nâng cao năng lực, hiệu quả quản lý nhà nước về phát triển ĐT ứng phó BĐKH, quản lý tài nguyên và bảo vệ môi trường. Đồng thời, đẩy mạnh thu hút các nguồn lực đầu tư vào phát triển ĐT ứng phó với BĐKH…

Để triển khai Quyết định 438, ngày 18/10, Bộ Xây dựng đã ban hành kế hoạch triển khai đề án. Theo đó, nêu rõ các nhiệm vụ cụ thể và phân công thực hiện, ưu tiên nguồn lực thực hiện các nhóm nhiệm vụ được giao theo giai đoạn 2021 - 2025.

Trong đó ưu tiên theo thứ tự thực hiện các chương trình (1, 5, 3) và ưu tiên thực hiện tại 5 ĐT trực thuộc Trung ương. Đồng thời, ưu tiên theo thứ tự các tỉnh đã sớm ban hành kế hoạch thực hiện đề án và có đề xuất triển khai thực hiện gửi Bộ Xây dựng. Sở xây dựng các địa phương xây dựng kế hoạch, tổ chức triển khai thực hiện, báo cáo kết quả về Cục Phát triển ĐT để tổng hợp báo cáo về bộ…

Bài, ảnh: SÔNG HẬU