Cơ hội để Việt Nam chấm dứt bệnh lao

06:03, 25/03/2020

Bệnh lao và bệnh viêm hô hấp cấp tính do vi rút corona chủng mới (COVID-19) có biểu hiện triệu chứng, nguồn lây cũng như phương pháp phòng ngừa khá giống nhau. Vì vậy, Việt Nam chọn chủ đề ngày Thế giới phòng chống lao năm 2020 (24/3) là "Biến hiểm họa COVID-19 thành cơ hội để Việt Nam chấm dứt bệnh lao vào năm 2030".

Bệnh lao và bệnh viêm hô hấp cấp tính do vi rút corona chủng mới (COVID-19) có biểu hiện triệu chứng, nguồn lây cũng như phương pháp phòng ngừa khá giống nhau. Vì vậy, Việt Nam chọn chủ đề ngày Thế giới phòng chống lao năm 2020 (24/3) là “Biến hiểm họa COVID-19 thành cơ hội để Việt Nam chấm dứt bệnh lao vào năm 2030”.

Bệnh nhân lao đang được điều trị tại Bệnh viện Lao và Bệnh phổi tỉnh.
Bệnh nhân lao đang được điều trị tại Bệnh viện Lao và Bệnh phổi tỉnh.

Biến hiểm họa COVID-19 thành cơ hội

Trước diễn biến rất phức tạp của đại dịch COVID-19 đang lan nhanh 195 quốc gia và vùng lãnh thổ, tính đến 14h ngày 24/3, Việt Nam ghi nhận 123 trường hợp dương tính với SARS-CoV-2. Và, hiện nay Việt Nam đã tạm đóng cửa các trường học.

Đồng thời, hạn chế ra đường, đóng cửa hàng quán không cần thiết; hạn chế tụ tập, hội họp... là những giải pháp được các chuyên gia khuyên nhằm hạn chế lây lan dịch COVID-19.

Trong khi đó, ước tính số liệu năm 2018, Việt Nam có 174.000 người mắc lao mới, số người chết do lao ước tính là 11.000 người và có thêm 2.000 người chết vì lao/HIV.

Những người tử vong do lao chủ yếu do chưa được phát hiện và điều trị kịp thời. Bệnh lao có thể được ngăn ngừa bằng vắc xin trong khi bệnh do COVID-19 vẫn chưa tìm được vắc xin phòng ngừa.

Từ sức lan tỏa của cộng đồng trong công tác phòng chống dịch COVID-19, Việt Nam lựa chọn chủ đề trên trong truyền thông nhân ngày Thế giới phòng, chống lao (24/3) năm nay.

Qua đó, mọi người hãy tích cực thực hành các biện pháp phòng, chống bệnh lao như biện pháp phòng, chống dịch COVID-19 để chung tay chiến thắng bệnh lao vào năm 2030.

Khu vực đón tiếp, sàng lọc ban đầu đối với người bệnh và tất cả người khi vào bệnh viện.
Khu vực đón tiếp, sàng lọc ban đầu đối với người bệnh và tất cả người khi vào bệnh viện.

Theo các chuyên gia y tế, lao là một bệnh truyền nhiễm nguy hiểm và còn đáng sợ hơn khi dễ dàng lây lan ra cộng đồng nếu bệnh nhân không được chữa trị đúng cách.

Bệnh lao là nguyên nhân gây tử vong đứng hàng thứ 2 trong các bệnh nhiễm trùng với khoảng 10 triệu người mắc lao mới hàng năm và gần 1,5 triệu người tử vong do lao trên toàn cầu.

Chia sẻ ý nghĩa thông điệp chủ đề trên, bác sĩ chuyên khoa 2 Nguyễn Thanh Truyền- Giám đốc Bệnh viện (BV) Lao và Bệnh phổi tỉnh Vĩnh Long cho rằng, chủ đề muốn nêu rõ từ cuộc chiến chống dịch COVID-19 mọi người hãy chung tay tích cực hơn nữa trong công cuộc phòng, chống bệnh lao.

“COVID-19 thì phát hiện và cách ly là giải quyết được, còn lao thì phát hiện và điều trị là giải quyết được. Như vậy, bệnh lao và COVID-19 có cùng điểm chung là nếu giải quyết tốt được nguồn lây thì sẽ kiểm soát, chấm dứt được bệnh tật”- bác sĩ Nguyễn Thanh Truyền chia sẻ.

Theo bác sĩ Nguyễn Thanh Truyền, cơ chế lây bệnh lao nguy hiểm hơn COVID-19 vì “vi khuẩn lao có thể lây truyền theo đường không khí với các hạt mịn có kích thước dưới 5 micromet, lại có khả năng đối phó, thích nghi với các điều kiện khắc nghiệt của môi trường trong thời gian dài.

Những người bình thường chỉ cần hít phải một vài giọt bệnh phẩm nhỏ li ti trong không khí cũng có thể bị nhiễm bệnh.

Trong khi đó, COVID-19 chỉ lây khi tiếp xúc với giọt bắn trực tiếp từ người bệnh hoặc bề mặt các đồ vật qua tay tiếp xúc trực tiếp rồi đưa lên miệng, mắt, mũi”.

Vĩnh Long điều trị thành công trên 94% bệnh nhân lao

Khám phát hiện những người có triệu chứng nghi lao và kịp thời quản lý điều trị bệnh nhân lao đúng phác đồ là nhiệm vụ trọng tâm được chương trình phòng chống lao của tỉnh Vĩnh Long quan tâm thực hiện.

Với nhiều trang thiết bị hiện đại và kỹ thuật cao được triển khai tại BV Lao và Bệnh phổi, chỉ trong 2 giờ đồng hồ có thể phát hiện vi khuẩn lao, số lượng và lao kháng thuốc.

Qua đó, trong năm 2019, phát hiện số bệnh lao mới và tái phát là hơn 1.400 người, điều trị thành công trên 94%. Riêng BV Lao và Bệnh phổi khám điều trị trên 31.000 lượt bệnh nhân, công suất giường bệnh đạt 92%.

Trước diễn biến phức tạp của dịch COVID-19, nhằm đảm bảo an toàn cho người bệnh và nhân viên y tế, ngày 24/3, BV Lao và Bệnh phổi tỉnh lập chốt đón tiếp, sàng lọc ban đầu đối với người bệnh, người nhà bệnh nhân và tất cả khách đến làm việc tại BV nhằm phát hiện kịp thời các trường hợp nghi ngờ (nếu có) để có các phương án ứng phó phù hợp.

Tại đây, người bệnh, người nhà và tất cả khách được nhân viên đón tiếp, xịt sát khuẩn tay và đo thân nhiệt. Sau đó, mọi người được dán sticker nhận diện “Đã kiểm tra sàng lọc và an toàn tại thời điểm
kiểm tra”.

Vừa được kiểm tra thân nhiệt xong, ông Nguyễn Văn Tám (xã Quới An- Vũng Liêm) khoe: “Tui 36,4 độ, an tâm rồi! Hôm nay con trai chở tui tái khám kiểm tra bệnh viêm phế quản”.

Theo Giám đốc Bệnh viện Lao và Bệnh phổi tỉnh- Nguyễn Thanh Truyền, mỗi ngày BV tiếp nhận trên 200 lượt bệnh đến khám ngoại trú, theo đó sẽ có 200 người nhà đi cùng; 100 bệnh nhân điều trị nội trú cùng người nhà nuôi bệnh; gần 100 nhân viên y tế.

Như vậy, mỗi ngày có gần 600 lượt người tại BV. Nếu không chốt chặn kiểm tra kịp thời, lỡ xuất hiện ca mắc COVID-19 thì BV sẽ bị cách ly, khó trong việc điều trị cho người bệnh.

“Khi khám, nếu người nào có sốt, ho, có yếu tố dịch tễ, có dấu hiệu bệnh hô hấp thì có lối đi riêng vô khu cách ly và điều trị; tránh trường hợp lây nhiễm”- bác sĩ Nguyễn Thanh Truyền cho biết.

Mọi người vào Bệnh viện Lao và Bệnh phổi tỉnh đều được kiểm tra y tế.
Mọi người vào Bệnh viện Lao và Bệnh phổi tỉnh đều được kiểm tra y tế.

Thách thức trong phòng chống dịch COVID-19 đã trở thành cơ hội nâng cao nhận thức, rèn luyện thói quen bảo vệ sức khỏe cho cộng đồng từ những hành động nhỏ như: đeo khẩu trang nơi công cộng, rửa tay thường xuyên với xà bông, giữ gìn vệ sinh không gian sống, thay đổi thói quen ăn uống, sinh hoạt tích cực, nâng cao ý thức phòng bệnh cho cộng đồng của mỗi cá nhân…

Và, khi ý thức của người bệnh và cộng đồng được nâng cao, các biện pháp phòng tránh lây nhiễm được thực hiện nghiêm túc, đó sẽ là tiền đề để phát hiện sớm, điều trị kịp thời, hiệu quả bệnh lao.

Có mẹ đang điều trị bệnh lao tại Khoa Lao- Lao kháng thuốc- Lao HIV, chị N.T.N.D. (xã Vĩnh Xuân- Trà Ôn) chia sẻ: “Mẹ xuất hiện các triệu chứng của bệnh cả tháng trước nhưng vì gia đình không có ai bị bệnh nên chủ quan không đi khám.

Khi vào viện thì bệnh nặng, nhờ uống thuốc, điều trị mẹ đã đỡ, ăn uống được rồi. Tui đã nghe được thông tin từ loa, các y- bác sĩ bệnh viện về biện pháp để bảo vệ bản thân và phòng lây nhiễm cho cộng đồng”.

Tuy lao là bệnh lây nhiễm nhưng bệnh lao hiện có thể chữa khỏi hoàn toàn. Để phát hiện các ca bệnh và điều trị kịp thời, phòng tránh lây lan ra cộng đồng, rất cần sự vào cuộc của các cấp, các ngành và cả cộng đồng để người bệnh không bị kỳ thị, mặc cảm, mà chủ động phát hiện bệnh, điều trị ngay khi có triệu chứng.

Theo PGS.TS Nguyễn Viết Nhung- Giám đốc BV Phổi Trung ương, Chủ nhiệm Chương trình Chống lao Quốc gia, nếu công tác phòng, chống lao được đầu tư đúng mức, cùng với sự vào cuộc, chung tay của các cấp, các ngành và cộng đồng như chống COVID-19 thì với hệ thống chẩn đoán, xét nghiệm, thuốc men, phác đồ điều trị hiện có, Việt Nam sẽ dễ dàng phát hiện được hết các trường hợp lao. Điều đó cũng có nghĩa là tiến trình chấm dứt bệnh lao của Việt Nam sẽ đến sớm hơn. Bên cạnh đó, cần phát hiện những người mắc lao tiềm ẩn, hoặc có nguy cơ cao, điều trị sớm cho họ.

Bài, ảnh: THÚY QUYÊN

Đường dây nóng: 0987083838.

Phóng sự ảnh