Thực tập là... tập làm thực

Cứ đến năm học cuối, đa số sinh viên (SV) lại khăn gói chuẩn bị đi thực tập. Trong khi nhiều SV xem thực tập là cơ hội lớn để cọ xát và học tập kinh nghiệm thì có những SV coi thực tập là một quãng thời gian nhàn rỗi và không thu hoạch được gì.

Thực tập là cơ hội để SV “học đi đôi với hành”.

Cứ đến năm học cuối, đa số sinh viên (SV) lại khăn gói chuẩn bị đi thực tập. Trong khi nhiều SV xem thực tập là cơ hội lớn để cọ xát và học tập kinh nghiệm thì có những SV coi thực tập là một quãng thời gian nhàn rỗi và không thu hoạch được gì.

Vạn sự khởi đầu nan

Tùy theo trường và ngành SV theo học mà có thể đi thực tập hoặc không. Có ngành đi thực tế không đi thực tập, có ngành trước khi thực tập SV phải trải qua phần kiến tập. Nhìn chung, thực tập là một học phần, cũng là phần việc quan trọng mà nhiều SV cần vượt qua trước khi ra trường.

Thực tế cho thấy, việc xin nơi thực tập đối với nhiều SV không phải là vấn đề dễ dàng. Nhất là đối với những SV ngành tài chính- ngân hàng tự xin thực tập thường chỉ tìm được ở những chỗ quen biết. SV Lê Thị Cẩm Nhung (ĐH Cửu Long) nói: “Tôi xin thực tập khắp trong tỉnh vẫn không được, cuối cùng phải nhờ người chú xin thực tập tận trên TP Hồ Chí Minh”.

Một rào cản không nhỏ mà đa số SV mắc phải khi tự tìm nơi thực tập chính là tâm lý “ngại”. Ngại do thiếu kỹ năng mềm khi giao tiếp, ngại mình không đủ trình độ để làm việc bởi từ lý thuyết đến thực tiễn vẫn còn là con đường rất xa.

Trong khi đó, nhiều SV lại cảm thấy thực tập là những chuỗi ngày buồn chán nhất bởi “không học hỏi được gì”. Những háo hức, phấn khởi ban đầu vụt tắt thay vào đó là tâm trạng buồn chán. Bởi, rất ít các công ty, tổ chức cho SV thực tập được trực tiếp làm việc, hay chỉ dạy tận tình.
 
Các bạn thực tập hầu như chỉ đứng bên ngoài và quan sát, ngồi đọc tài liệu, chứng từ hoặc làm những việc lặt vặt. Trần Như Ngọc (ĐH Cần Thơ) cho biết: “Tôi không học hỏi được gì trong chuyến thực tập, đó là những ngày làm những việc tủn mủn và ngồi tán gẫu với các bạn khác cũng thực tập như mình”.

Thực tập... ở nhà

Một điều đáng bàn là không ít SV xem việc thực tập như “ngồi chơi xơi nước” chỉ đợi lấy con dấu của công ty, cơ quan đơn vị hoặc nhờ vả người quen cho xong. Đó là chưa kể đến những SV có tâm lý ra trường chỉ cần có một tấm bằng rồi gia đình sẽ chuẩn bị sẵn một nơi “ấm cúng” để làm việc.

Trong khi đó, có nhiều SV được tạo cơ hội để làm việc ở nơi thực tập nhưng vẫn tỏ ra “hơi bị lười”.
 
“Thực tập làm phóng viên mà các em không đọc báo, xem thời sự, vô cơ quan ngồi chơi gắn tai phone lên facebook, nghe nhạc, nói chuyện với nhau và đặc biệt là lờ luôn không biết chào hỏi ai. Chưa kể, các em không biết tìm đề tài, đi theo các anh chị phóng viên về không chủ động học cách viết tin, bài mà ngồi chờ… mấy anh chị cho tên trên sản phẩm hay gợi ý đề tài mới đi làm”- một nhân viên cơ quan báo chí ở Vĩnh Long nói.

Dù mọi người trong cơ quan không nói gì nhưng những việc làm của các SV thực tập không tạo ấn tượng trong lòng mọi người.

Chị nói: “Thiệt mình thấy tiếc cho các em, các em không biết tận dụng cơ hội này để làm quen với môi trường công việc. Làm báo đòi hỏi phải đi nhiều, biết phát hiện đề tài, viết nhiều, tạo mối quan hệ tốt với xã hội. Khi cảm thấy tin, bài mình đủ điểm, các em không vô cơ quan dù thời gian thực tập còn hơn 1 tháng”.

Bạn Nguyễn Bé Triều (Bạc Liêu) hiện là nhân viên tín dụng một ngân hàng nói về thời thực tập của mình: “Lúc đó, tôi cũng thấy chán bởi mình không học được gì ngoài cách photo tài liệu nên đến công ty ngày càng thưa dần, dù kết quả thực tập và luận văn được xếp loại giỏi tôi vẫn thấy xót vì mình không học được gì”.

Đến khi ra trường, Bé Triều mới nhận ra được tầm quan trọng của việc đi thực tập: mình có thể chăm chỉ hơn và cố gắng tìm hiểu học hỏi từ các anh chị hoặc ít ra mình cũng có thể học cách giao tiếp nơi công sở.

Hãy làm “thực” khi thực tập

Dĩ nhiên, những SV chăm chỉ và biết vượt qua khó khăn khi đi thực tập cũng có thể tìm đến thành công. Thậm chí, có bạn còn được giữ lại nơi thực tập sau khi ra trường. Đó là những SV biết cách hòa mình vào tập thể. Có thể lúc đầu bạn còn bỡ ngỡ nhưng đừng ngại ngần hay phải xấu hổ khi mình không biết một vấn đề gì đó. Các bạn hãy mạnh dạn hỏi han, đừng giấu cái “dốt” của mình.

Đến nơi thực tập SV phải là người chủ động tìm việc để làm, để học hỏi, không nên thụ động chờ được giao nhiệm vụ. SV nên bỏ tâm lý mình học đại học hẳn hoi sao lại phải làm những việc cỏn con, không đúng chuyên môn và có ý không muốn đến nơi thực tập nữa.

Trong khi đó, những SV thực tập thành công đều cho rằng mọi việc lớn thường bắt đầu từ chuyện nhỏ. SV Võ Văn Giàu (ĐH Xây dựng Miền Tây) là kỹ sư xây dựng tương lai vẫn “lăn xả ra công trường trộn hồ cùng các anh “cu li” để học hỏi kinh nghiệm và tập làm thực sự”.

SV Trần Minh Trí (ĐH Cần Thơ) cũng cảm thấy vui vì học hỏi được nhiều điều sau chuyến thực tập. Minh Trí cùng các bạn thực tập tại một công ty mía đường. Vậy là, các kiến thức về cơ khí học trên giảng đường được đem ra áp dụng.

Trí vui vẻ nói: “Ban đầu mình học bảo trì máy do các anh kỹ sư làm trước, chúng mình làm theo. Chủ yếu là mình nhiệt tâm học, các anh sẽ tận tình chỉ dẫn”. Sau chuyến thực tập, Minh Trí đã biết được hết quy trình sản xuất của công ty và tự tin hơn khi đi xin việc sau khi tốt nghiệp. Minh Trí cho rằng, “khoảng thời gian thực tập đối với SV là rất quan trọng để học hỏi và để thể hiện mình”.

Có thể nói, thực tập là khâu quan trọng, là sợi dây kết nối giữa lý thuyết và thực tiễn. Các bạn SV hãy nỗ lực hết mình, đừng bỏ qua cơ hội này nhé!

Bài, ảnh: CAO HUYỀN