An Hiệp phát triển sản phẩm du lịch văn hóa, lịch sử

Ghi dấu ấn với những giá trị lịch sử hơn 150 năm gắn với cuộc kháng chiến chống Pháp của Đốc binh Phan Ngọc Tòng, xã An Hiệp đang từng bước xây dựng định hướng phát triển du lịch văn hóa- lịch sử trở thành một trong những động lực quan trọng cho phát triển kinh tế- xã hội.

Từ điểm nhấn lịch sử về Đốc binh Phan Ngọc Tòng, An Hiệp đang vươn mình trở thành điểm đến ý nghĩa trong hành trình về nguồn của du khách gần xa.

Khu lưu niệm Đền thờ Đốc binh Phan Ngọc Tòng là điểm nhấn của xã An Hiệp.

Dấu ấn lịch sử từ người anh hùng

Đốc binh Phan Ngọc Tòng (còn được gọi là Phan Tòng, Phan Công) sinh ra tại An Bình Đông, trên vùng đất Ba Tri (cũ) giàu truyền thống yêu nước.

Xuất thân từ hương giáo, ông được dân làng kính trọng bởi sự học rộng, đức độ và lòng nghĩa khí.

Nửa sau thế kỷ XIX, khi thực dân Pháp xâm lược các tỉnh miền Tây, phong trào kháng chiến dâng cao. Sau biến cố năm 1867, hai con trai cụ Phan Thanh Giản là Phan Liêm và Phan Tôn đứng ra chiêu mộ nghĩa sĩ tại Ba Tri.

Tại đình làng An Bình Đông, trước sự chứng kiến của Nhân dân và cụ Nguyễn Đình Chiểu, Phan Ngọc Tòng được tín nhiệm giao chức đốc binh chỉ huy nghĩa quân vùng An Lái, An Hiệp.

Ông Nguyễn Quang Trị- nguyên Chủ tịch Di sản văn hóa tỉnh Bến Tre (cũ) cho biết: Điều đặc biệt cảm động là thời điểm nhận lệnh, mẹ ông Phan Ngọc Tòng vừa mất chưa đầy 100 ngày.

Dù vậy nhưng ông quyết dứt áo ra đi vì nghĩa lớn. Bài thơ “Giã vợ” của ông còn lưu lại đến nay như lời tự thề với non sông, thể hiện khí phách hiên ngang của người con Nam Kỳ trong cảnh nước mất, nhà tan.

Theo lịch sử ghi lại, ngày 16/11/1867, trận đánh tại Giồng Gạch- Gò Trụi trở thành dấu ấn bi tráng. Nghĩa quân do Đốc binh Phan Ngọc Tòng chỉ huy bất ngờ tấn công quân Pháp giữa đêm khuya.

Tiếng hô “hè! hè!” của ông vang dội khắp trận địa, nó biểu tượng cho tinh thần quyết tử. Trận chiến ác liệt khiến nhiều nghĩa sĩ ngã xuống, Đốc binh Phan Ngọc Tòng hy sinh khi trời vừa hửng sáng, để lại tấm gương sáng về lòng trung nghĩa.

Ngay sau ngày mất, dân làng lập lễ chiêu hồn vào mùng 7 tháng Giêng hàng năm. Từ lễ nhỏ nơi Đốc binh Phan Ngọc Tòng hy sinh, lễ giỗ Đốc binh Phan Ngọc Tòng dần trở thành truyền thống văn hóa tâm linh suốt hơn 150 năm qua.

Năm 1999, chính quyền địa phương xây bia lưu niệm ông tại Gò Trụi. Năm 2007, di hài Đốc binh Phan Ngọc Tòng được cải táng về đúng nơi trận chiến xưa.

Khu lưu niệm, nơi đặt mộ và Đền thờ ông Phan Ngọc Tòng được UBND tỉnh Bến Tre cũ công nhận di tích cấp tỉnh năm 2009, trở thành điểm đến linh thiêng trong hành trình về nguồn của người dân.

Nền tảng cho phát triển du lịch văn hóa

Xác định giá trị di sản của Đốc binh Phan Ngọc Tòng là “hồn cốt” của địa phương, Đảng ủy, UBND xã An Hiệp đã và đang tập trung thực hiện nhiều giải pháp, nhằm bảo tồn và phát huy di tích.

Theo ông Cao Công Thức- Bí thư Đảng ủy xã An Hiệp, xã tiếp tục phổ biến, quán triệt và học tập tinh thần cống hiến, sự hy sinh vì dân của Đốc binh Phan Ngọc Tòng chính là minh chứng sinh động cho giá trị của lòng trung nghĩa.

Ông Trương Trung Tính- Phó Chủ tịch UBND xã An Hiệp cho biết: “Trong tương lai, chúng tôi xem Đền thờ Đốc binh Phan Ngọc Tòng là điểm nhấn quan trọng để kết nối với các khu lưu niệm lớn của tỉnh, đặc biệt là Đền thờ Nguyễn Đình Chiểu. Khi hình thành tuyến du lịch kết nối địa phương sẽ có thêm động lực phát triển kinh tế- xã hội”.

Định hướng giai đoạn 2025-2030, xã An Hiệp sẽ tiếp tục đầu tư nâng cấp giao thông, mở rộng các tuyến vào khu di tích; tôn tạo đền thờ và cảnh quan bằng mảng xanh, tiểu cảnh truyền thống, nhằm thu hút du khách.

Sưu tầm, trưng bày tư liệu, hình ảnh, hiện vật liên quan đến cuộc đời đốc binh. Sử dụng công nghệ số như mã QR để giới thiệu và tìm hiểu về cuộc đời, sự nghiệp của đốc binh. Cùng với đó, xã sẽ duy trì tổ chức các hoạt động lễ hội truyền thống. Đặc biệt, lễ giỗ của đốc binh, với quy mô lớn hơn so với trước đây.

“Hơn 150 năm đã trôi qua, nhưng câu chuyện về Đốc binh Phan Ngọc Tòng vẫn nguyên vẹn giá trị và sức lan tỏa: Lòng yêu nước nồng nàn, ý chí kiên cường, đặt nghĩa lớn lên trên tình riêng, sống trọn vẹn và hy sinh vì quê hương.

Cồn Đất là một trong những điểm kết nối tạo chuỗi du lịch sinh thái- cộng đồng.

Đó không chỉ là ký ức lịch sử, mà còn là “tài sản tinh thần” mà Đảng bộ và Nhân dân xã An Hiệp luôn trân trọng, gìn giữ và chuyển hóa thành động lực phát triển trong giai đoạn mới”, Bí thư Đảng ủy An Hiệp- Cao Công Thức cho biết.

Góp phần lan tỏa những giá trị tinh thần của xã, Đoàn Thanh niên xã An Hiệp giữ vai trò quan trọng trong công tác giáo dục truyền thống cho thế hệ trẻ.

Anh Nguyễn Nhật Trường- Phó Bí thư Xã Đoàn An Hiệp chia sẻ: “Hàng năm, Đoàn Thanh niên xã phối hợp với các trường tổ chức cho học sinh về nguồn, dọn vệ sinh khu di tích. Qua đó, thanh niên hiểu hơn về tinh thần cách mạng của Đốc binh Phan Ngọc Tòng và thêm trân trọng truyền thống quê hương”.

Từ nền tảng truyền thống quý báu đó, cùng với quyết tâm của Đảng bộ, chính quyền và sự đồng lòng của người dân, An Hiệp đang từng bước đưa di tích Đốc binh Phan Ngọc Tòng trở thành điểm đến đặc sắc trong không gian du lịch văn hóa- lịch sử của tỉnh.

Bài, ảnh: PHAN HÂN