Nghệ sĩ Đình Toàn: 15 năm "Thần tài gõ cửa" dạy tôi bài học về lòng nhân ái và trách nhiệm

Thần tài gõ cửa mang lại cho MC Đình Toàn những bài học lớn về lòng nhân ái và biết ơn. Nam nghệ sĩ khẳng định: hạnh phúc lớn nhất của anh là sự bình yên, biết đủ và hài lòng với cuộc sống độc thân hiện tại.

Nghệ sĩ Đình Toàn là một trong những gương mặt quen thuộc gắn bó với tuổi thơ của nhiều thế hệ khán giả qua loạt kịch thiếu nhi kinh điển "Ngày Xửa Ngày Xưa" và vai trò MC của chương trình "Thần Tài Gõ Cửa". Trở lại màn ảnh nhỏ sau hơn 10 năm và hiện đang đảm nhận vai trò Giám đốc nghệ thuật tại sân khấu Idecaf, Đình Toàn vẫn giữ một phong cách sống kín đáo, nhẹ nhàng. Trong cuộc trò chuyện gần đây, anh mở lòng về hành trình nghệ thuật, trách nhiệm với sân khấu và quan niệm giản dị về hạnh phúc.

15 năm "Thần tài gõ cửa" dạy tôi bài học về lòng nhân ái và trách nhiệm

* Được biết Đình Toàn đã gắn bó với Thần tài gõ cửa suốt 15 năm. Điều gì khiến anh có sự bền bỉ và gắn bó dài hơi với một chương trình đến vậy?

Tôi nghĩ điều giữ tôi ở lại chính là trách nhiệm. Quay trở lại thời điểm 15 năm trước, khi chương trình bắt đầu, tôi còn rất trẻ và kinh nghiệm chưa nhiều.

Các nhân vật của chương trình là người khuyết tật. Họ thường bị giới hạn trong không gian nhỏ bé của cuộc đời, ít có cơ hội tiếp xúc xã hội, nên việc trò chuyện, gợi mở để họ chia sẻ rất khó khăn. Khi lên hình, họ trả lời mộc mạc đến mức thật thà. Cách nói đó không thể dùng nguyên vẹn trên truyền hình. Tôi đã kiên nhẫn ngồi xuống, tìm cách dìu dắt, động viên, thậm chí học cả thủ ngữ để trò chuyện với họ một cách tốt nhất. Đôi khi họ quen dùng những cách xưng hô rất bản năng, không phù hợp. Tôi lại dùng cách nhẹ nhàng điều chỉnh lại. Nhiều khi phải yêu cầu họ nói lại nhiều lần. Họ run, họ sợ máy quay... nhưng tôi phải bình tĩnh để hỗ trợ họ.

Chính hành trình 15 năm ấy đã cho tôi thêm vốn sống và cảm nhận sâu sắc về trách nhiệm của mình đối với cuộc đời. Đó không chỉ là công việc, mà còn là lòng biết ơn một chương trình truyền hình đã tồn tại bền bỉ, một điều không hề dễ dàng. Tôi biết ơn cả những nhà tài trợ đồng hành, giúp chương trình có thể tiếp tục đến hôm nay.

Đình Toàn gắn bó với Thần tài gõ cửa trên hành trình 15 năm.

* Có hoàn cảnh nào khiến anh xúc động đến mức phải tạm dừng buổi quay để lấy lại tinh thần không?

Thực sự là có quá nhiều hoàn cảnh như vậy. Những năm trước đây, đời sống của nhân vật khổ hơn rất nhiều so với bây giờ. Có người từ nhỏ bị bệnh, lớn lên thất học, chỉ biết đi lượm ve chai, làm nghề chài lưới, đan lục bình… Giờ tôi cũng thấy vui hơn vì họ được tiếp cận văn hóa, kỹ thuật nhiều hơn, nghề nghiệp cũng phong phú hơn.

Tôi nhớ mãi một nhân vật sống trên chiếc thuyền nhỏ. Chỉ cần sà lan lớn chạy ngang là thuyền của ông có thể lật bất cứ lúc nào. Ông chỉ có hai tay, không có chân, nếu rơi xuống nước trong đêm thì gần như không ai cứu được. Khi tôi hỏi: “Nếu một ngày rơi xuống mà không ai cứu, anh nghĩ gì?” – ông trả lời rất nhẹ: “Thì chắc mình chết thôi”. Tôi hỏi tiếp: “Còn con gái anh? Nó sống sao khi mất cả cha lẫn mẹ?” . Lúc đó ông mới lặng người. Những con người mưu sinh trong khắc nghiệt như vậy khiến tôi nhận ra số tiền 7 triệu đồng – giá trị thấp nhất trong chương trình, với họ là cả một gia tài. Đó là lý do tôi biết ơn chương trình. Không phải vì số tiền, mà vì chúng tôi có mặt đúng lúc để tạo cơ hội thay đổi cuộc đời một ai đó.

* Việc dẫn dắt chương trình Thần tài gõ cửa có tác động gì đến cách anh nhìn cuộc sống?

Nó cho tôi một bài học lớn về lòng nhân ái và biết ơn. Tôi thấy mình may mắn hơn nhiều người, nên cần cố gắng không chỉ vì bản thân mà còn vì xã hội.

Tôi luôn nói với khán giả: thử thách trong chương trình không phải để làm khó nhân vật mà để cho mọi người thấy hành trình họ vượt qua nghịch cảnh như thế nào. Có những người bị khiếm thị từ nhỏ đã khó khăn trong sinh hoạt; có người đang ở tuổi 20, 30 bỗng dưng mất đi ánh sáng, phải học lại từ đầu, điều đó còn khó gấp trăm lần. Lắng nghe họ, tôi thấy nghị lực của con người thật phi thường.

https://www.youtube.com/watch?v=3m8dwWZJv7c

Trailer Thần tài gõ cửa - Kỳ 809

Đình Toàn với hình ảnh ông Thần Tài gần gũi trên sân khấu Thần tài gõ cửa.

* Làm diễn viên, đạo diễn, giám đốc nghệ thuật tại Idecaf, vai trò nào áp lực hơn với anh?

Tôi thấy làm diễn viên “sướng” hơn (cười). Diễn viên chỉ cần hóa trang, ra diễn, xong là về. Còn đạo diễn thì đúng nghĩa “ba đầu sáu tay” – phải lo kịch bản, âm thanh, ánh sáng, diễn viên, cảnh trí… và cả chạy theo diễn viên để giữ nhịp vở diễn. Nhưng vai trò đạo diễn cho tôi cái nhìn rộng hơn và kỹ năng nhiều hơn.
Còn với vai trò của một giám đốc nghệ thuật, tôi phải chịu trách nhiệm định hướng nghệ thuật: chọn vở, duyệt kịch bản, bàn với đạo diễn, phân vai, xem xét tính khả thi về sân khấu, theo dõi quá trình dàn dựng… Thậm chí poster, hình ảnh truyền thông tôi cũng phải duyệt. Nói chung, đó là vị trí phải đảm bảo “chất” Idecaf được giữ vững.

Đình Toàn (ở giữa) trên sân khấu kịch.

* Anh có lời khuyên nào cho các bạn trẻ mới bước chân vào nghệ thuật?

Với nghề diễn viên thì cơ hội rất quan trọng. Nhưng cơ hội không tự đến. Nó là kết quả của việc bạn làm tốt những vai nhỏ nhất.

Đừng nghĩ vai nhỏ không ai thấy. Khán giả thấy, đạo diễn thấy. Tôi từng chỉ có một câu thoại trong Ngày Xửa Ngày Xưa: “Dạ, tôi tìm được chùm chìa khoá này ngoài bờ hồ”. Một câu thôi nhưng đến giờ mọi người vẫn nhắc. Quan trọng là mình làm hết lòng.

Hào quang sẽ đến theo cách riêng, ở vị trí riêng của mỗi người. Quan trọng là chấp nhận vùng sáng phù hợp với mình.

“Hạnh phúc là biết đủ và trân trọng bình yên”

* Trên sân khấu anh hoạt bát, nói nhiều, còn đời thật anh có như vậy không?

Ngoài đời tôi trầm hơn, hướng nội nhiều hơn. Sau khi “đốt năng lượng” trên sân khấu, tôi cần sự tĩnh lặng để cân bằng. Nhưng điều đó không có nghĩa tôi ủ lì, chỉ là tôi phá phách đúng nơi, đúng người (cười).

* Anh từng chia sẻ không muốn công khai chuyện đời tư. Điều gì khiến anh giữ nguyên tắc này suốt nhiều năm làm nghề?

Có hai thứ tôi không bao giờ khoe trên mạng xã hội, đó là hàng hiệu và chuyện đời tư. Tôi cho rằng người của công chúng cần biết điểm dừng để tự bảo vệ mình trước cám dỗ của sự nổi tiếng. Tôi không muốn cuốn vào vòng xoáy của điều tiếng. Giới nghệ thuật muôn màu muôn vẻ, tôi lại muốn mình đứng bên ngoài những hào quang đó. Đổi lại, tôi tìm thấy sự bình yên từ trong chính tâm hồn.

Nam nghệ sĩ chọn cách đứng ngoài những hào quang của ánh đèn sân khấu.

* Ở tuổi U50, anh có hài lòng với cuộc sống độc thân?

Dẫu có những lúc đơn độc, trăn trở nghĩ suy, nhưng tôi hài lòng với cuộc sống độc thân này. Bao năm qua, tôi vẫn sống như vậy. Với tôi, hạnh phúc là khi mình biết đủ. Tôi chọn cách sống nhẹ nhàng và suy nghĩ tích cực về mọi thứ.

Tôi không tham vọng phải thật giàu hay thật nổi tiếng. Chỉ cần mỗi ngày được làm việc, được xóa bớt lịch trong điện thoại, được ngồi uống cà phê an yên là vui rồi.

Tôi yêu biển, thích những chuyến đi nhẹ nhàng, thậm chí chỉ cần một căn nhà nhỏ. Hạnh phúc phụ thuộc vào trải nghiệm, không phụ thuộc vào giá tiền.

Thùy Nhân - Kim Thơ