Làm báo với lòng biết ơn, nặng nợ quê hương

Ngày 21/6/2025, kỷ niệm tròn 100 năm ngày Báo chí cách mạng Việt Nam. Đây là cột mốc lịch sử đáng nhớ không chỉ nền báo chí cách mạng Việt Nam, mà còn với báo chí Vĩnh Long nói riêng.

Chúng tôi xin mạn phép điểm lại những cột mốc đáng nhớ của Báo Vĩnh Long trong vài thập kỷ qua như một thoáng tâm tình nghề báo.

Nhà báo Ngọc Trảng phỏng vấn nhà nghiên cứu Trương Ngọc Tường (Tiền Giang).

“Cái thuở ban đầu”… làm báo

Năm 2025, vừa tròn 17 năm tôi được nhận vào Báo Vĩnh Long. Sau những thành quả nhỏ nhoi đạt được cùng Báo Vĩnh Long, kiểm điểm lại càng thêm thắm thía lời dạy của Bác tại Đại hội lần thứ 3 của Hội Nhà báo Việt Nam (1962): “Nhiệm vụ của báo chí là phục vụ Nhân dân, phục vụ cách mạng”; tất cả những nhiệm vụ của cách mạng đều là nhiệm vụ của báo chí, đó là nhiệm vụ bao trùm mọi mặt đời sống xã hội, kinh tế, an ninh quốc phòng, quan hệ quốc tế…

Người làm báo phải “lăn mình vào cuộc sống”, nắm bắt, hòa cùng “hơi thở cuộc sống”, trái tim hòa cùng “nhịp đập thời đại”, lắng nghe, thấu hiểu đời sống người dân. Lý thuyết đó nghe thì dễ, nhưng thực sự đó là một thách thức nghề nghiệp; đòi hỏi những người làm báo chúng tôi không ngừng học hỏi, trui rèn từ bản lĩnh chính trị cho đến nghiệp vụ chuyên môn.

Hơn thế nữa, cần độ nhạy cảm, rung động của trái tim, ngòi bút trước mỗi câu chuyện, đề tài đặt ra; mà đó là một sự “rung động tỉnh táo” trước những nguy cơ, cám dỗ trong công việc được xem là “nghề nguy hiểm”.

Trách nhiệm với công việc được phân công, ý thức với nghề đòi hỏi chúng tôi không ngừng tư duy, không ngừng trăn trở để tự đặt ra những “đề bài” là những đề tài bám sát đời sống xã hội. Điều đó không ngừng là động lực thôi thúc bên trong, làm cho nhiệt huyết luôn sục sôi, như luôn có “lời thầm thì bên trong” thúc giục đôi chân không ngừng nghỉ những chuyến đi “về phía Nhân dân” để được sống và “cháy hết” cùng những đề tài, vấn đề mà cuộc sống đặt ra.

Tôi nhớ, trong một khóa học viết về phóng sự, ký sự một người thầy đã có câu nói đại ý là: Người làm báo nếu một ngày nào trái tim không còn rung động, trong lòng không còn háo hức trước những sự việc, sự kiện của quê hương, đất nước và cái đầu lười nghĩ, đôi chân lười đi, thì đó cũng là lúc chúng ta nên “dừng lại”, đừng làm nghề nữa.

Đối với chúng tôi câu nói này đã trở thành quan điểm làm nghề trong suốt cuộc đời này. Và thực tế đã chứng minh, người làm báo cũng sẽ “lớn lên” sau mỗi chuyến đi, sau mỗi đề tài thực hiện thành công. Tự nhận, đó chưa hề là những “tác phẩm lớn”, là những “thành công lớn”, nhưng đó luôn là niềm động viên, khích lệ.

Cũng nhớ lại năm 2015, lần đầu tiên sau nhiều năm “vắng bóng”, Báo Vĩnh Long vinh dự có được giải báo chí quốc gia; đó cũng là thời điểm đất nước đang bước vào công cuộc xây dựng NTM. Để có cái nhìn bao quát, toàn diện vấn đề, đòi hỏi chúng tôi phải lên đường thực hiện những chuyến đi khắp đồng bằng, từ đó mới có thể nhận diện những “nút thắt” của công cuộc đổi mới nông thôn, có thể mạnh dạn đặt ra những vấn đề phản biện.

Tất cả có được đều bắt đầu từ “người thầy” cuộc sống, “người thầy” là Nhân dân thuộc mọi lĩnh vực xã hội. Họ đã cho chúng tôi chất liệu đời sống vô cùng phong phú, đa diện, đa chiều để có thể so chiếu lại với những vấn đề của công cuộc xây dựng NTM.

Giải thưởng báo chí quốc gia đó không hẳn là mục tiêu, mục đích để được vinh danh; nhưng đó là “thước đo” như sự ghi nhận của những nỗ lực và thêm tự tin để mỗi chúng ta tiếp tục không ngừng phấn đấu.

Bản thân tôi cảm thấy mình thực sự may mắn khi được sống và làm việc trong “ngôi nhà chung” Báo Vĩnh Long, cảm nhận hạnh phúc và có thêm nhiều động lực làm nghề khi bên cạnh mình là những đồng nghiệp trẻ đầy nhiệt huyết, chúng tôi cùng nhau làm việc nhóm một cách đầy hiệu quả; đồng thời lan tỏa tinh thần làm việc “ganh đua” vô cùng tích cực.

Giờ thì bản thân không còn làm việc cùng các bạn, nhưng chúng ta tiếp tục có thể cùng nhau làm nghề bởi nghề báo với cá nhân tôi đó là “cái nghiệp” sẽ đi theo ta suốt cuộc đời này.

Một hành trình mãi mãi về phía trước

Nhóm tác giả đạt Giải Báo chí quốc gia năm 2022, từ trái qua: Ngọc Trảng, Phương Thúy, Thảo Ly, Hải Yến.

Với niềm tin và sự khiêm tốn chân thành nhất, những đồng nghiệp của tôi ơi, chúng ta hãy cùng nhau xác tín một niềm tin rằng: Dù trong bất kỳ hoàn cảnh nào, trong bất kể môi trường nào, sự đổi thay của ngoại cảnh không thể làm nhạt phai “cái chất Báo Vĩnh Long”, đó là bản sắc của một tờ báo Đảng địa phương đã không ngừng trưởng thành và lớn mạnh để đáp ứng nhiệm vụ cách mạng, đáp ứng mục đích, tôn chỉ của nền báo chí cách mạng Việt Nam mà Bác Hồ đã dạy là phục vụ đất nước, phục vụ Nhân dân.

Chúng ta là một phóng viên, người làm báo nhỏ bé như “hạt cát giữa sa mạc”, như hạt phù sa nhưng góp phần làm màu mỡ thêm những bờ bãi quê nhà. Cái bản sắc đó tựa chừng như hạt muối, nó không hề bị dòng nước “hòa tan”, mà chính hạt muối sẽ làm thay đổi, làm mặn mòi thêm từng giọt nước giữa dòng sông, biển cả mênh mông.

Thực tế chứng minh bằng những kết quả cụ thể, đó là sự trưởng thành của từng phóng viên của Báo Vĩnh Long qua những tác phẩm báo chí mang lại những giá trị đích thực, tạo nên những tác động tích cực đến mọi mặt đời sống chính trị, kinh tế, xã hội ở địa phương cũng như cả khu vực ĐBSCL.

Thực sự vui mừng, hạnh phúc biết bao khi nhìn thấy các nhà báo đầy nhiệt huyết, năng lực sẵn sàng lao mình vào những khó khăn, vất vả để phát hiện đề tài, tạo nên những tác phẩm báo chí có sức nặng và đã đạt rất nhiều giải thưởng báo chí ở khu vực và Giải Báo chí quốc gia.

Trong đó, đặc biệt năm 2022 Báo Vĩnh Long đã được “gọi tên” với 2 giải thưởng Giải Báo chí quốc gia. Giải C với tác phẩm: “Những yếu kém của kinh tế tập thể” của Hải Yến- Thảo Ly và giải B với tác phẩm: “An ninh nguồn nước là bảo vệ sinh mệnh của ĐBSCL” của Ngọc Trảng- Phương Thúy. Đó cũng là năm Báo Vĩnh Long là một trong số ít tờ báo Đảng địa phương trong cả nước được hội đồng chấm giải báo chí quốc gia đánh giá cao.

Cùng với đó, Báo Vĩnh Long thường xuyên đạt rất nhiều giải thưởng báo chí quan trọng của khu vực và quốc gia. Điều này càng thêm niềm tin và động lực làm nghề, càng chứng tỏ đội ngũ làm báo Vĩnh Long chúng ta sẽ tiếp tục hoàn thành sứ mệnh mà Đảng và Nhân dân giao phó.

Đặc biệt, với sức trẻ, kiến thức, nghiệp vụ chuyên môn không ngừng học tập, nâng cao, có bản lĩnh chính trị vững vàng, đáp ứng yêu cầu mới của đất nước trong kỷ nguyên mới, “kỷ nguyên vươn mình của dân tộc”.

Bài, ảnh: NGỌC TRẢNG