Nhà văn Học Phi: 4 tác phẩm sân khấu phục vụ 3 kỳ Đại hội Đảng toàn quốc
(VLO) Trong đời văn nghệ sĩ nói chung và kịch tác giả nói riêng chỉ cần có một vở kịch được phục vụ Đại hội Đại biểu toàn quốc của Đảng cũng là quá vinh dự nhưng nhà văn, nhà viết kịch Học Phi lại chiếm kỷ lục: có 3 vở diễn phục vụ 3 kỳ đại hội. Chắc tác giả phấn khởi không chỉ gấp 3 lần mà gấp nhiều lần hơn.
Đúng như nhà văn Học Phi đã bộc bạch cảm xúc trên báo Văn nghệ (cơ quan của Hội Nhà văn số 22/6/1996): “Trong hơn 40 năm làm sân khấu, tôi đã có 3 lần có kịch đưa vào phục vụ Đại hội Đảng. Lần thứ nhất phục vụ Đại hội III (9/1960) với vở “Một đảng viên”.
Đây là vở kịch nói ông viết từ năm 1959 sau chuyến đi thực tế ở nhà máy xe lửa Gia Lâm. Nhân vật chính là Minh- một đảng viên trẻ hoạt động trong nội thành Hà Nội vào những năm 30 của thế kỷ trước. Kịch “Một đảng viên” được diễn trên sân khấu Nhà hát Lớn Hà Nội để chào mừng đại hội.
Đêm ấy, nhà văn Học Phi vừa là tác giả vừa là khán giả lại là dịch giả nữa. Vì dự xem biểu diễn có cả đoàn đại biểu Đảng Cộng sản Pháp nhân sang dự đại hội mà nhà văn Học Phi rất thông thạo tiếng Pháp.
Đến Đại hội Đảng lần thứ IV (12/1976) thì vở chèo “Ni cô Đàm Vân” được chọn biểu diễn phục vụ đại hội. Đây là đại hội Đảng sau khi toàn thắng, đất nước thống nhất.
Nội dung của vở chèo “Ni cô Đàm Vân” vẫn là đề tài cách mạng kháng chiến chống Pháp, các chiến sĩ cộng sản dựa vào các nhà chùa đóng giả nhà sư đi tu để gầy dựng phong trào cách mạng.
Bối cảnh xảy ra ở vùng Nam Hưng Yên- quê hương của nhà văn Học Phi. Tại đại hội, sau khi xem vở chèo “Ni cô Đàm Vân”, ông Xuân Thủy có làm bài thơ tặng tác giả kịch bản Học Phi sau:
Tu mà như thế cũng nên tu
Dù phải xa nhau, phải ở tù
Cách mạng thành công là đắc đạo
Ta về ta nhớ mãi ni cô.
6 năm sau, Đại hội Đại biểu lần thứ V của Đảng (3/1982), nhà văn Học phi có 2 vở phục vụ Đại hội với vở chèo “Cô hàng rau” và vở kịch nói “Hoàng Lan”, được biểu diễn trong 2 đêm liền ở hội trường Ba Đình, cũng là nơi đại hội, có các vị lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Quốc hội, MTTQ tới xem như Trường Chinh, Phạm Hùng, Nguyễn Duy Trinh, Trần Quốc Hoàn, Tố Hữu.
Nhà văn Học Phi còn cho biết: Đêm ấy khi kết thúc, ông Trường Chinh vào hậu trường bắt tay và thân mật nói với diễn viên: “Tôi rất xúc động được sống lại cái không khí hoạt động cách mạng trong thời kỳ Mặt trận Dân chủ Đông Dương. Trong kịch có màn biểu tình ở bến Phà Đen (Hà Nội) vào tháng 8/1939 và nhân vật diễn thuyết trong vở chính là tôi đã diễn thuyết trong cuộc biểu tình này...”.
Sau đại hội, theo yêu cầu của công chúng cả nước, các vở kịch phục vụ Đại hội Đảng phát trên Đài Tiếng nói Việt Nam vào buổi tối chương trình sân khấu truyền thanh lần đầu tiên. Tác giả nhà văn Học Phi đã nhận được hơn một trăm lá thư cảm ơn và đề nghị phát lại nhiều lần.
Qua 3 kỳ đại hội Đảng từ năm 1960-1982, nhà văn Học Phi đã có tới 4 tác phẩm sân khấu phục vụ trong 3 lần Đại hội đại biểu Đảng toàn quốc. Sự thành công và vinh dự ấy thật phi thường đối với nhà văn Học Phi.
LÊ HỒNG THIỆN