Thú chơi kiểng trái ngày xuân

Trong thời kỳ hội nhập, phong trào chơi hoa- lan- cây cảnh ở nước ta đã phát triển lên tới đỉnh cao. Nhiều nghệ nhân cây cảnh, nhiều bà con nông dân đã không ngừng săn tìm cây cảnh lạ, đẹp và sáng tạo ra nhiều kiểu cách mới lạ nhằm đáp ứng nhu cầu thưởng ngoạn ngày càng cao của người chơi.

Đặc biệt Tết Bính Thân này, các nhà vườn đã sáng tạo ra nhiều cây kiểng vừa lạ mắt, vừa đẹp. Đó là kiểng trái.

Mận hoàng yến màu đỏ tươi tượng trưng cho “may mắn”.

Thị trường hoa và cây cảnh hiện nay rất đa dạng và phong phú với nhiều chủng loại và nhiều loại hình khác nhau gồm kiểng hoa, kiểng lá, kiểng nghệ thuật, kiểng thú,… nay lại thêm kiểng trái. Phần đông, các nghệ nhân thường chọn những loại cây chủ đạo như sanh, si, cần thăng, nguyệt quế, kim quít, khế, mai vàng,… để làm kiểng, nay có người lại thích những cây rừng hoang dã, những “kỳ mộc” trong thiên nhiên hoặc những cây có trái đẹp, màu sắc tươi thắm và có ý nghĩa như cam, quít, hạnh, bưởi, mận, xoài, đu đủ, vú sữa, sung, đào tiên,… và chọn làm kiểng trái trông thật ấn tượng. Đối với kiểng trái, người ta rất quan tâm đến trái, coi trái là đối tượng trung tâm để ngắm nhìn và thưởng thức.

Vú sữa trái no tròn.

Theo quan niệm của người Á Đông, đặc biệt là người Việt Nam có tục chưng bá hoa bá quả trong ngày tết, thích những trái tròn đầy, tươi đẹp, màu đỏ son hoặc màu vàng óng ả. Trái tượng trưng cho sự thành tựu, thành đạt và sum vầy, hạnh phúc.

Trái dư tượng trưng cho “dư dả”.

Ngoài trái ra, người ta còn thích chọn những cây có cái tên thật ấn tượng, hàm chứa một ý nghĩa tâm linh, có khả năng chuyển tải được cả niềm tin và hy vọng với ước vọng đầu năm may mắn, cuối năm tốt lành. Theo quan niệm về thẩm mỹ phương Đông, những cây mang ý nghĩa tốt lành đầu năm gồm có:

Những cây kiểng có trái đẹp, căng tròn, mọng nước, oằn sai, tượng trưng cho may mắn, phúc lộc, phát tài như bưởi, vú sữa, đào tiên. Cây càng nhiều quả càng mang lại nhiều may mắn và tài lộc như hạnh (tắc, quất), quýt hồng,...

Quít hồng màu đỏ son tượng trưng cho “hạnh phúc”.

Những trái có màu đỏ son, hồng thắm, vàng tươi tượng trưng cho may mắn, tốt lành, hạnh phúc và sự thành đạt như mận hoàng yến, thanh long, quít tiều son, lựu, đu đủ, xoài...

Đu đủ tượng trưng cho “no đủ”.

Trong cuộc sống, ai ai cũng ước mơ giàu sang, phú quý, kinh doanh thịnh vượng, buôn bán phát đạt, gặp nhiều vận may, sống lâu trăm tuổi, con đàn cháu đống. Người nghèo thì chỉ mong sao “tiền đủ xài”; bà con nông dân khi xuống giống mong sao “chắc ăn như bắp”,...

Từ ước mơ đó, ngày xuân ngày tết, ai ai cũng tìm những cây cảnh có cái tên đẹp, giàu ấn tượng nghệ thuật, tượng trưng cho niềm tin và hy vọng, hàm chứa nhiều ý nghĩa tốt lành, cụ thể mai vàng (may mắn, ngũ phúc), sung (dồi dào, sung túc), khế (ăn khế trả vàng), đu đủ, xoài (cầu cho đủ xài), bắp (chắc ăn như bắp), phát tài (giàu sang), cây dư (dư dả), tùng, bách (trường thọ), nguyệt quế (vinh hoa phú quý),...

Kiểng bắp tượng trưng cho “chắc ăn như bắp”.

Ngoài trái ra, người ta còn chọn những cây có cái tên tượng trưng cho may mắn và tốt lành như phát tài, lộc vừng, cát tường, phú quý, vạn thọ,...

Muốn tạo một cây kiểng trái giàu ấn tượng nghệ thuật đòi hỏi người chơi phải có trình độ kỹ thuật cao. Trước hết phải là những cây có dáng thế hùng mạnh, tàng nhánh hài hòa, giá trị thẩm mỹ cao. Muốn cho cây sai quả, màu sắc tươi đẹp, các nghệ nhân phải theo dõi, xử lý phân thuốc từ lúc mới ra hoa cho đến lúc đậu trái, khó nhất là làm thế nào cho cây ra trái đúng tết, cũng như mai vàng nở đúng giao thừa.

Về giá cả, loại kiểng trái giá cao hơn kiểng hoa, kiểng lá nhiều lần, nhất là những cây lâu năm có giá trị nghệ thuật cao như bưởi, mận, vú sữa, sơ ri,... Dù giá có cao nhưng vẫn có nhiều người tán thưởng vì đây là một loại kiểng độc đáo không những lạ, đẹp mắt mà còn có ý nghĩa tượng trưng cho một năm mới viên mãn, gia đình ấm no hạnh phúc.

Bài, ảnh: Thành Hiệp (TP Cần Thơ)