Đề xuất bỏ giấy phép xây dựng nhà dưới 7 tầng

Tại phiên thảo luận Dự án Luật Xây dựng (sửa đổi), các đại biểu nhấn mạnh cần giảm thủ tục cấp phép, tăng cường hậu kiểm, đặc biệt với công trình dân dụng và riêng lẻ. Đồng thời, miễn giấy phép xây dựng nếu thực hiện đúng các quy định.

Giảm thủ tục, tăng hậu kiểm

Tại phiên thảo luận về dự án Luật Xây dựng (sửa đổi), đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga, TP Hải Phòng chia sẻ quan điểm về việc miễn giấy phép xây dựng đối với một số loại công trình. Bà cho rằng, dự thảo luật hướng đến giảm khâu tiền kiểm, tăng cường hậu kiểm, phù hợp với mục tiêu cải cách hành chính, giảm thời gian và chi phí cho người dân, doanh nghiệp.

Đại biểu Nga cho rằng: “Thực tế nhiều năm qua vẫn tồn tại tình trạng xây dựng không phép, sai phép, lấn chiếm đất công, xây vượt tầng hoặc thay đổi công năng. Nhiều công trình chỉ được phát hiện khi gần hoàn thiện, khiến việc xử lý trở nên phức tạp. Với đội ngũ cán bộ chuyên môn về xây dựng tại cấp xã còn mỏng, phần lớn kiêm nhiệm, việc giám sát và phát hiện vi phạm kịp thời gặp nhiều khó khăn”.

Đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga, TP Hải Phòng.

Do đó, bà Nga đề xuất, song song với việc cắt giảm thủ tục giấy phép, cần thiết lập cơ chế hậu kiểm hiệu quả, quy định rõ trách nhiệm của UBND cấp xã trong kiểm tra, xử lý vi phạm, bổ sung chế tài đối với người đứng đầu nếu không thực hiện, đồng thời bố trí lực lượng hỗ trợ quản lý xây dựng tại cơ sở.

Đồng quan điểm, đại biểu Phạm Văn Hòa nêu vấn đề cấp giấy phép xây dựng với công trình dân dụng và công cộng. Ông cho rằng, nhà cấp 4 và các công trình nông thôn từ 7 tầng trở xuống, đúng quy hoạch và không có tranh chấp, được phép xây dựng mà không cần xin giấy phép. Đây là cơ chế cần thiết để giảm thủ tục hành chính, nhưng cần cân nhắc việc cấp chủ quyền nhà, đất đi kèm giấy phép xây dựng.

Đại biểu Phạm Văn Hòa dẫn ví dụ thực tế tại Hải Phòng, Bình Dương, TP. Hồ Chí Minh cho thấy, việc chuyển từ tiền kiểm sang hậu kiểm hoặc hậu kiểm từng phần dẫn đến nhiều bất cập, tranh chấp và tốn kém chi phí cho người dân. Ông nhấn mạnh hậu kiểm phải thực hiện ngay từ đầu, theo từng phần, từng công trình, với giám sát thường xuyên, để hạn chế sai phép, bảo đảm đúng quy hoạch, đặc biệt với các công trình nhà cao tầng.

Cả hai đại biểu đều khẳng định rằng việc giảm thủ tục giấy phép cần đi đôi với cơ chế hậu kiểm chặt chẽ, trách nhiệm minh bạch của chính quyền địa phương, cùng với lực lượng chuyên môn đủ năng lực, nhằm bảo đảm an toàn, hiệu quả và trật tự trong quản lý xây dựng.

Đội vốn, chậm tiến độ là căn bệnh “trầm kha, kinh niên”

Cũng góp ý về việc cấp phép xây dựng, đại biểu Tạ Văn Hạ, TP Đà Nẵng nhấn mạnh, luật đã có bước tiến khi bỏ quy định bắt buộc cấp phép xây dựng nhà ở cho người dân. Ông cho rằng nên mạnh dạn bỏ cấp phép đối với nhà cấp 4, nhà riêng lẻ dưới 7 tầng ở nông thôn chưa có quy hoạch chi tiết về kiến trúc. Việc này không đồng nghĩa với bỏ quản lý nhà nước, mà chỉ loại bỏ thủ tục rườm rà, tránh phát sinh tiêu cực, chi phí không chính thức và kéo dài thời gian cho người dân. Ông nêu thực tế, ở các thành phố lớn, hàng trăm nghìn công trình vẫn phải xin phép nhưng sai phạm vẫn xảy ra, trong khi quy chuẩn, chỉ giới đường đỏ, mật độ, chiều cao, khoảng lùi đã được công khai. Người dân và đơn vị tư vấn có thể bám vào các quy chuẩn này để xây dựng vừa minh bạch vừa đảm bảo quản lý hiệu quả.

Đại biểu Tạ Văn Hạ, TP Đà Nẵng

Ngoài ra, đại biểu Tạ Văn Hạ cho biết, ông vẫn còn băn khoăn về tình trạng đội vốn, chậm tiến độ. Ông gọi đó là căn bệnh “trầm kha, kinh niên” tồn tại nhiều năm, đặc biệt ở các dự án đầu tư công. Dù nhiều nhiệm kỳ, nhiều năm, các giải pháp đã được đề xuất, nhưng tình trạng này vẫn chưa được khắc phục.

Đại biểu Hạ nêu quan điểm: “Tôi vẫn còn băn khoăn, sửa luật lần này chúng ta phải làm sao khắc phục được yếu tố đầu tiên tôi rất quan tâm, đó là căn bệnh được cho là trầm kha và kinh niên rất nhiều năm, đó là dự án phải điều chỉnh nhiều lần, thời gian kéo dài, đội vốn, chậm tiến độ,…”.

Đại biểu Hoàng Văn Cường, TP Hà Nội.

Còn đại biểu Hoàng Văn Cường, TP Hà Nội lại băn khoăn về một số điểm quy định về miễn cấp phép xây dựng như: “Công trình xây dựng nằm trên địa bàn từ 2 đơn vị hành chính cấp tỉnh trở lên thì thuộc diện được miễn cấp phép. Tôi không hiểu tại sao lại nằm trên 2 đơn vị hành chính thì miễn cấp phép, còn nếu nằm 1 đơn vị hành chính thì phải cấp phép, không biết ai là đơn vị quản hay sao? Cho nên tôi nghĩ chỗ này cần phải xem lại việc quy định này có phù hợp hay không”.

Giải đáp những thắc mắc mà các đại biểu nêu, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh cho biết, về vấn đề cấp giấy phép quản lý trật tự xây dựng, từ trước đến nay, mọi công trình đều phải xin giấy phép. Tuy nhiên, điều vô lý là trong thực tế, một số dự án đã được lập quy hoạch chi tiết, đề xuất quy mô, mục tiêu đầu tư, kiến trúc, kết cấu, đồng thời đảm bảo an toàn phòng cháy chữa cháy, nghiên cứu tiền khả thi và nghiên cứu khả thi, thiết kế kỹ thuật, bản vẽ thi công… đều đã được thẩm định nhưng người dân hay doanh nghiệp vẫn phải xin giấy phép xây dựng lại, điều này là không hợp lý.

Luật hiện nay đã thay đổi, chỉ những dự án chưa được thẩm định quy hoạch hoặc chưa lập dự án mới cần cấp giấy phép. Những công trình đã được thẩm định quy hoạch, nghiên cứu khả thi, thiết kế kỹ thuật thì không phải xin lại giấy phép. Việc này nhằm duy trì và nâng cấp cấp phép cho các công trình lớn, đồng thời đơn giản hóa thủ tục cho người dân và doanh nghiệp.

Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh.

Bộ trưởng cho hay: “Người dân không phải xin giấy phép tại phường, xã nếu cam kết thực hiện đúng các quy định về an toàn kết cấu, kiến trúc, phòng cháy chữa cháy, điện, nước theo quy định. Thời gian cấp phép cũng được rút ngắn từ 30 ngày xuống còn 10 ngày, giúp tiết kiệm thời gian và chi phí cho người dân, đồng thời vẫn bảo đảm an toàn và hiệu quả quản lý xây dựng”.

Theo vov.vn