Bộ trưởng Đỗ Đức Duy: Giá gạo hiện “không quá lo lắng”

Ngày 7/3, tại TP Cần Thơ, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà chủ trì Hội nghị sản xuất, thị trường lúa gạo; phòng chống hạn mặn tại vùng ĐBSCL.

Theo Bộ Nông nghiệp và Môi trường, những tháng đầu năm 2025 nguồn cung gạo thế giới tăng cao nhưng nhu cầu nhập khẩu thấp đã tác động đến xuất khẩu gạo của Việt Nam. Giá gạo xuất khẩu trung bình trong 2 tháng đầu năm 2025 ước đạt 553,6 USD/tấn, giảm 18,3% so với cùng kỳ.

Thu hoạch lúa Đông Xuân.

Giá xuất khẩu thấp nhưng không quá lo

Đầu tháng 3/2025 giá gạo xuất khẩu tiếp tục giảm mạnh, gạo 5% tấm ở mức giá 393 USD/tấn, gạo 25% tấm giá 367 USD/tấn. Mặc dù giá thu mua lúa trong nước hay giá gạo xuất khẩu của Việt Nam giảm so với cùng kỳ nhưng theo các doanh nghiệp, diễn biến này là bình thường, không phải quá lo lắng.

Ông Nguyễn Ngọc Nam- Chủ tịch Hiệp hội Lương thực Việt Nam, cho rằng với sản lượng lúa trong nước và lượng gạo xuất khẩu hàng năm thì không lo không tiêu thụ được.

Xuất khẩu gạo trong 2 tháng đầu năm 2025 ước đạt 1,1 triệu tấn, giá trị đạt 613 triệu USD, có giảm so với cùng kỳ nhưng không đáng kể. Theo ông Nam, trong sản lượng xuất khẩu gạo của Việt Nam 2 tháng đầu năm có đến 80% là gạo chất lượng cao và phân khúc này ít có cạnh tranh.

Tương tự, ông Trần Tấn Đức- Tổng Giám đốc Công ty Lương thực miền Nam, cũng cho rằng tình hình cung cầu với giá cả hiện nay hết sức bình thường. Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Đỗ Đức Duy nhận định khó khăn của ngành lúa gạo chỉ 2-3 tháng, nếu giải quyết được bài toán mua tích trữ để chờ thời điểm thị trường điều chỉnh ổn định thì sẽ không gặp khó khăn.

Hiện nay lúa gạo chất lượng cao chiếm 80-85% thị phần xuất khẩu, hiện giá xuất khẩu loại gạo này ở ngưỡng 530-540 USD/tấn, chỉ giảm so với năm ngoái nhưng vẫn cao hơn mặt bằng giá của năm 2023.

“Như vậy về giá xuất khẩu và giá trong nước chúng ta không quá lo lắng. Giá trong nước thấp nhất ở đây là lúa IR 504, giá thành sản xuất khoảng 3.800-4.300 đ/kg, còn mua tại đồng hiện nay là 5.400 đ/kg trở lên. Như vậy là lợi nhuận của bà con nông dân vẫn có, đâu đó 30% trở lên”, ông Duy nói.

Sớm triển khai Đề án 1 triệu hecta lúa chất lượng cao

Ông Phạm Thái Bình- Chủ tịch HĐQT Công ty Cổ phần Nông nghiệp công nghệ cao Trung An (TP Cần Thơ), cho rằng Đề án 1 triệu hecta lúa chất lượng cao và phát thải thấp gắn với tăng trưởng xanh vùng ĐBSCL đến năm 2030 đã chín muồi.

Do đó dự án nào nằm trong đề án đã trình cấp tỉnh đề nghị Bộ Nông nghiệp và Môi trường chỉ đạo phê duyệt làm cơ sở pháp lý cho doanh nghiệp, HTX liên kết với nông dân. 

“Khi liên kết thì doanh nghiệp hỗ trợ nông dân rất nhiều, nông dân chỉ sản xuất thôi, lúa chín đã có doanh nghiệp tiêu thụ”, ông Bình nói.

Về góc độ địa phương, ông Nguyễn Ngọc Hè- Phó Chủ tịch UBND TP Cần Thơ, ủng hộ việc sớm triển khai Đề án 1 triệu hecta lúa chất lượng cao. Bà con nông dân đang trông chờ vì đề án bắt buộc phải có liên kết giữa doanh nghiệp, HTX với nông dân.

“Vừa qua có liên kết nhưng liên kết như Đề án 1 triệu hecta lúa chất lượng cao còn khiêm tốn lắm. Chẳng qua là hợp đồng mua bán, chưa lợi ích hài hòa, rủi ro chia sẻ nên nông dân rất mong đề án triển khai tạo điều kiện liên kết giữa sản xuất và tiêu thụ”, ông Hè nhìn nhận.

Phát biểu tại hội nghị, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà đề nghị Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Văn phòng Chính phủ xem xét Đề án 1 triệu hecta lúa chất lượng cao lại lần cuối.

“Đề án 1 triệu hecta lúa chất lượng cao sẽ tập trung vào năng suất, chất lượng, riêng thương hiệu của nó là thương hiệu carbon thấp và kinh tế tuần hoàn, như vậy giảm đến 30% chi phí và kiểm soát được vấn đề BVTV, an toàn thực phẩm của sản phẩm lúa gạo. Chắc là chúng ta sẽ làm được điều chúng ta muốn”, phó thủ tướng khẳng định.

Phó thủ tướng đề nghị sửa đổi Nghị định số 107, doanh nghiệp muốn được cấp phép xuất khẩu gạo phải đáp ứng các tiêu chí nghiêm ngặt, bao gồm: năng lực liên kết sản xuất, hệ thống kho bãi và năng lực tài chính. Đây được coi là giải pháp nhằm nâng cao chất lượng và tính chuyên nghiệp của hoạt động xuất khẩu lúa gạo.

Đồng thời kiến nghị miễn thuế thu nhập cho lĩnh vực nông nghiệp trong vòng 2 năm tới, nhằm tạo điều kiện cho các doanh nghiệp đầu tư và phát triển.

PV (theo TTO)