Sớm đưa Luật Đất đai vào cuộc sống

Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà nhấn mạnh, Luật Đất đai năm 2024 có nhiều chủ trương, chính sách mới, đột phá. Mong muốn của các địa phương, cộng đồng doanh nghiệp, nhân dân là sớm đưa Luật Đất đai vào cuộc sống.

(VLO) Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà nhấn mạnh, Luật Đất đai năm 2024 có nhiều chủ trương, chính sách mới, đột phá. Mong muốn của các địa phương, cộng đồng doanh nghiệp, nhân dân là sớm đưa Luật Đất đai vào cuộc sống.

Kỳ vọng Luật Đất đai năm 2024 góp phần tạo nguồn lực phát triển kinh tế- xã hội.

Nhiều điểm mới

Ngày 18/1/2024, tại Kỳ họp bất thường lần thứ 5, Quốc hội khóa XV đã thông qua Luật Đất đai năm 2024 với 16 chương 260 điều. Luật có nhiều điểm mới nổi bật: Luật đã hoàn thiện quyền của người Việt Nam định cư ở nước ngoài theo hướng, đối với người Việt Nam định cư ở nước ngoài quốc tịch Việt Nam, có đầy đủ các quyền liên quan đến đất đai như công dân ở trong nước (cá nhân trong nước).

Quy định nhóm người sử dụng đất gồm thành viên hộ gia đình thì có quyền và nghĩa vụ như quyền và nghĩa vụ của cá nhân sử dụng đất.

Người sử dụng đất mà được miễn, giảm tiền sử dụng đất, tiền thuê đất thì có quyền và nghĩa vụ như trường hợp không được miễn hoặc không được giảm tiền sử dụng đất, tiền thuê đất.

Về thu hồi đất, trưng dụng đất, Luật quy định cụ thể các trường hợp Nhà nước thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng để thực hiện các dự án xây dựng công trình công cộng; xây dựng trụ sở cơ quan Nhà nước, công trình sự nghiệp và các trường hợp khác, bao gồm nhiều nhóm tiêu chí như: nhà ở, khu sản xuất, phát triển quỹ đất, khoáng sản, công trình ngầm và các trường hợp Nhà nước thu hồi đất để đấu giá, đấu thầu nhằm tăng thu ngân sách...

Luật cũng quy định cụ thể căn cứ, điều kiện thu hồi đất vì mục đích quốc phòng, an ninh; phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng; bổ sung một số trường hợp thu hồi đất do vi phạm pháp luật về đất đai, do chấm dứt việc sử dụng đất theo pháp luật, thu hồi đất liên quan đến quốc phòng, an ninh...

Luật Đất đai lần này phân cấp cho UBND cấp huyện quyết định thu hồi đất để sử dụng vào mục mục quốc phòng, an ninh, để phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng mà không phân biệt theo đối tượng sử dụng đất như Luật Đất đai năm 2013.

Về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất, Luật lần này sửa đổi, bổ sung nguyên tắc bồi thường theo hướng đa dạng các hình thức bồi thường: được bồi thường bằng đất có cùng mục đích với đất bị thu hồi hoặc bằng tiền, bằng đất khác hoặc bằng nhà ở.

Luật mới cũng cụ thể hóa nguyên tắc “có chỗ ở, đảm bảo thu nhập và điều kiện sống bằng hoặc tốt hơn nơi ở cũ” thông qua quy định tiêu chí khu tái định cư về hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội, địa điểm thực hiện tái định cư; “khu tái định cư có thể bố trí cho một hoặc nhiều dự án”...

Luật Đất đai 2024 mở rộng thành phần hội đồng bồi thường, hỗ trợ, tái định với sự tham gia của đại diện HĐND, MTTQ Việt Nam cùng cấp, đại diện của người sử dụng đất có đất bị thu hồi… nhằm đảm bảo sự khách quan, minh bạch, sự tham gia của các bên liên quan…

Sớm hoàn thiện các văn bản hướng dẫn luật

Luật Đất đai vừa được Quốc hội thông qua được xem là bước đột phá trong quản lý, sử dụng đất đai, tạo nên thay đổi căn bản chính sách pháp luật về đất đai. Yêu cầu quan trọng nhất hiện nay là hệ thống Nghị định, Thông tư, Văn bản hướng dẫn luật phải đảm bảo tiến độ xây dựng và chất lượng.

Ngày 8/5, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà đã chủ trì cuộc họp trực tuyến triển khai chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về việc xây dựng Nghị định quy định về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất và Nghị định quy định về giá đất.

Đến nay, Bộ TN- MT đã hoàn thiện dự thảo các nghị định. Theo đó, dự thảo Nghị định quy định về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất gồm 3 chương với 36 điều; dự thảo Nghị định quy định về giá đất gồm 6 chương, 44 điều.

Tại cuộc họp, các địa phương, nhà khoa học, chuyên gia… đã thảo luận, góp ý trực tiếp vào các điều, khoản của các dự thảo; đặc biệt là các điểm mới.

Trong đó tập trung vào các nội dung như: phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư; đối tượng được hỗ trợ ổn định đời sống; chi phí bảo đảm cho việc tổ chức thực hiện bồi thường, hỗ trợ, tái định cư; tổng chi phí và tổng doanh thu của nhà đầu tư khi áp dụng phương pháp thặng dư; việc áp dụng phương pháp định giá đất cho các trường hợp chuyển tiếp; lựa chọn tổ chức thực hiện định giá đất; trình tự, nội dung xây dựng bảng giá đất; trình tự, nội dung định giá đất cụ thể…

Để luật đi vào cuộc sống, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà nhấn mạnh, việc triển khai xây dựng các nghị định phải khẩn trương, đảm bảo chất lượng.

Phó Thủ tướng Chính phủ đề nghị các bộ, ngành, địa phương, hiệp hội tiếp tục tập trung góp ý hoàn thiện dự thảo các nghị định; phản biện và đề xuất phương án bảo đảm các quy định rõ ràng, khả thi, thông suốt.

Các địa phương chủ động triển khai nghiên cứu kỹ và góp ý hoàn thiện dự thảo, nhất là những vấn đề liên quan địa phương.

Ngày 9/5, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà chủ trì cuộc họp với một số bộ, ngành, địa phương nghe báo cáo, cho ý kiến về công tác chuẩn bị dự thảo nghị quyết trình Quốc hội cho phép thi hành Luật Đất đai năm 2024 vào 1/7/2024 (sớm hơn so với quy định trong luật là 1/1/2025), và một số cơ chế, chính sách quan trọng khác về đất đai.

Theo Thứ trưởng Bộ KH- ĐT Trần Quốc Phương, dự thảo Nghị quyết trình Quốc hội cho phép thi hành Luật Đất đai năm 2024 vào ngày 1/7/2024 và dự thảo Nghị quyết về phân cấp cho UBND tỉnh ban hành kế hoạch thực hiện quy hoạch tỉnh đang được khẩn trương tiếp thu, hoàn thiện hồ sơ theo đúng trình tự, thủ tục và tiến độ đặt ra.

Phó Thủ tướng nhấn mạnh, việc xây dựng các nghị quyết của Quốc hội để thí điểm cơ chế, chính sách mới, đột phá về đất đai nhằm giải quyết những vấn đề thực tiễn nóng bỏng của địa phương, doanh nghiệp, theo tinh thần phân cấp, phân quyền đi đôi với kiểm soát, giám sát, bảo đảm điều kiện thực thi.

Bài, ảnh: SÔNG HẬU