Dự án chục tỷ "trùm mền"- địa phương cam kết giải quyết hài hòa

52 hộ dân ở các ấp Phú Hưng, Hòa Hưng (xã Hòa Phú- Long Hồ) và ấp Lung Đồng (xã Phú Lộc- Tam Bình) có đơn phản ánh đến cơ quan có thẩm quyền vì cho rằng Nhà máy Xử lý chất thải y tế, công nghiệp và nguy hại của Công ty TNHH MTV Khang Thiên Phát (gọi tắt Công ty Khang Thiên Phát) tại ấp Phú Hưng "hoạt động gây ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng đến sức khỏe cộng đồng".

52 hộ dân ở các ấp Phú Hưng, Hòa Hưng (xã Hòa Phú- Long Hồ) và ấp Lung Đồng (xã Phú Lộc- Tam Bình) có đơn phản ánh đến cơ quan có thẩm quyền vì cho rằng Nhà máy Xử lý chất thải y tế, công nghiệp và nguy hại của Công ty TNHH MTV Khang Thiên Phát (gọi tắt Công ty Khang Thiên Phát) tại ấp Phú Hưng “hoạt động gây ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng đến sức khỏe cộng đồng”.

Điều này, khiến hơn 1 năm qua nhà máy trong tình trạng “trùm mền”. Chính quyền địa phương đã vào cuộc, nhiều lần tổ chức đối thoại, đồng thời cam kết sẽ giải quyết hài hòa giữa bức xúc người dân và quyền lợi của doanh nghiệp.

Kỳ 1: Cấp phép hoạt động thử nghiệm nhưng người dân nói không...

Theo ngành chức năng, Công ty Khang Thiên Phát có đầy đủ thủ tục chứng nhận đầu tư và gần đây nhất là được Tổng cục Môi trường (Bộ Tài nguyên- Môi trường) chấp thuận cho nhà máy hoạt động thử nghiệm, để làm cơ sở cấp giấy phép xử lý chất thải nguy hại. Tuy nhiên, người dân sống xung quanh vẫn không đồng ý.

Công ty được trao quyết định chủ trương đầu tư năm 2017.

Ngành nghề kinh doanh có điều kiện

Cụ thể, ngày 14/11/2017, UBND tỉnh có Quyết định Chủ trương đầu tư Dự án Nhà máy xử lý chất thải y tế, công nghiệp và nguy hại của Công ty TNHH MTV Khang Thiên Phát số 2422/QĐ-UBND.

Mục tiêu chấp thuận dự án là thu gom, vận chuyển và xử lý chất thải y tế; thu gom, vận chuyển và xử lý chất thải công nghiệp nguy hại và không nguy hại.

Quy mô đầu tư gồm công trình xây dựng mới, công suất là 17.166 tấn/năm chất thải nguy hại và 2.400 tấn/năm nhựa phế thải. Diện tích mặt đất sử dụng 20.000m2, với tổng vốn đầu tư 26 tỷ đồng.

Thời gian hoạt động dự án là 50 năm kể từ ngày có quyết định chủ trương đầu tư. Nhà đầu tư dự kiến tháng 6/2018 sẽ khánh thành và đưa nhà máy vào hoạt động.

Theo ông Phạm Minh Thiện- Phó Giám đốc Sở Kế hoạch- Đầu tư, “việc cấp chứng nhận đăng ký đầu tư cho dự án là phù hợp với quy định của pháp luật”, dựa vào các điều kiện sau:

Dự án phù hợp với quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế- xã hội, quy hoạch phát triển ngành, quy hoạch sử dụng đất; phù hợp về nhu cầu sử dụng đất; dự án thuộc lĩnh vực ưu đãi đầu tư; công nghệ sử dụng không nằm trong danh mục hạn chế chuyển giao.

Theo đó, khu đất mà công ty thuê theo hợp đồng và đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất với tổng diện tích là 13.534,8m2, đã thực hiện xong việc chuyển mục đích sử dụng đất để thực hiện dự án.

Về thủ tục môi trường, dự án đã được Bộ Tài nguyên- Môi trường phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường cho 2 hoạt động:

Lò đốt chất thải công nghiệp (trong đó, được đốt chất thải công nghiệp thông thường và chất thải công nghiệp nguy hại), với công suất 500 kg/giờ; hệ thống tái chế chì thải, công suất 3.000 kg/giờ (gồm hệ thống phá dỡ bình ắc quy thải và 2 lò tái chế chì, công suất 1.500 kg/giờ/lò).

“Sau khi tiếp nhận dự án, Sở Kế hoạch- Đầu tư đã tiến hành thủ tục lấy ý kiến thẩm định của sở, ngành có liên quan và UBND huyện Long Hồ theo quy định của Luật Đầu tư, với kết quả, dự án thuộc danh mục ngành nghề đặc biệt ưu đãi đầu tư được quy định tại Nghị định 118/2015/NĐ-CP và nằm trong danh mục mời gọi đầu tư của tỉnh.

Sau đó, Sở Kế hoạch- Đầu tư đã trình UBND tỉnh trao quyết định chủ trương đầu tư”- ông Phạm Minh Thiện cho biết thêm.

Chặn xe chở nguyên liệu vào nhà máy

Công ty Khang Thiên Phát nằm phía sau bãi rác Khu công nghiệp Hòa Phú.

Tuy trong giai đoạn được cấp phép hoạt động thử nghiệm, nhưng phía công ty bị người dân phản ứng vì cho rằng “nấu chì gây mùi hôi, ảnh hưởng sức khỏe cộng đồng”.

Đỉnh điểm của việc này là hàng chục người chặn xe tải không cho chở nguyên liệu là bình ắc quy phế thải vào công ty. Trong 2 ngày 15 và 16/11/2018, hàng chục người dân ở ấp Phú Hưng (xã Hòa Phú- Long Hồ) thay phiên nhau túc trực tại khu vực con đường dẫn vào để phản đối.

Nhiều người sống ở khu vực cho biết, sự việc kéo dài từ khoảng 3 tháng trước, khi họ phải hứng chịu cảnh hít thở “mùi hắc nồng nặc” rất khó thở do công ty trên thải ra, gây ảnh hưởng đến sức khỏe của mình, đặc biệt là trẻ em và người già.

Vụ việc tạo nên cảnh hỗn loạn, lực lượng Công an xã Hòa Phú, Công an huyện Long Hồ đã nhanh chóng có mặt tại hiện trường để ổn định tình hình. Qua tìm hiểu được biết, đến ngày 17/11, lãnh đạo công ty đã có văn bản cam kết ngưng hoạt động nhập nguyên liệu và nấu ắc quy chì thải.

Tuy nhiên, theo báo cáo của Sở Tài nguyên- Môi trường thì trước đó công ty đã được Tổng cục Môi trường chấp thuận kế hoạch vận hành thử nghiệm tại Công văn số 2650/TCMT- QLCL ngày 24/8/2018 cho hệ thống tái chế chì thải. Thời gian vận hành không quá 6 tháng kể từ ngày chấp thuận.

Do bị phản ứng không hoạt động được nên kế hoạch hết hạn. Đến ngày 19/2/2019, Tổng cục Môi trường có công văn gia hạn kế hoạch vận hành thử nghiệm và kết thúc không muộn hơn ngày 24/8/2019. Tuy nhiên, sau đó lại vấp phải sự phản ứng quyết liệt của người dân.

Theo ông Phạm Minh Thiện, dự án nằm trong danh mục dự án kinh doanh có điều kiện. Nghĩa là khi có đầy đủ điều kiện thì mới được kinh doanh chính thức.

Theo đó, ngoài vấn đề thủ tục xin phép xây dựng, phòng cháy chữa cháy thì cần có 2 thủ tục chuyên ngành gồm: thủ tục đánh giá tác động môi trường phải được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt, mà cụ thể là Bộ Tài nguyên- Môi Trường; đồng thời phải có giấy phép chấp thuận về xử lý chất thải nguy hại mới được hoạt động chính thức.

Và để có giấy phép này phải qua giai đoạn hoạt động thử nghiệm dưới sự kiểm tra của cơ quan chuyên môn. Nếu đủ điều kiện mới được cấp giấy phép.

Tuy nhiên, khi nhà máy mới vào giai đoạn hoạt động thử nghiệm đã vấp phải sự phản ứng quyết liệt của người dân xung quanh. Vì thế, hơn 1 năm mà nhà máy chưa thể hoạt động.

Kỳ cuối: Cần giải quyết hài hòa bức xúc của người dân và quyền lợi doanh nghiệp

Bài, ảnh: NGUYỄN HOÀNG

[links()]