Liên kết để khẳng định thế mạnh

Việc quy hoạch lại “bản đồ du lịch” nhằm phát huy thế mạnh từng khu vực, xây dựng sản phẩm đặc thù trên cơ sở phân vùng sinh thái, văn hóa; tạo điều kiện phát triển các sản phẩm liên kết, khai thác lợi thế về tài nguyên du lịch và cơ sở vật chất của từng địa phương.

Đò chèo là sản phẩm đặc trưng của du lịch đồng bằng.

Việc quy hoạch lại “bản đồ du lịch” nhằm phát huy thế mạnh từng khu vực, xây dựng sản phẩm đặc thù trên cơ sở phân vùng sinh thái, văn hóa; tạo điều kiện phát triển các sản phẩm liên kết, khai thác lợi thế về tài nguyên du lịch và cơ sở vật chất của từng địa phương.

Phát triển chưa hài hòa

Đặc điểm của Cụm duyên hải phía Đông ĐBSCL là các tỉnh nằm ở hạ lưu sông Mekong; có 4 nhánh sông lớn là Tiền Giang, Ba Lai, Hàm Luông, Cổ Chiên kết nối với nhau đổ ra biển, thuận lợi phát triển tuyến du lịch đường thủy và lợi thế có 4 cầu lớn, gồm: Mỹ Thuận, Rạch Miễu, Hàm Luông và cầu Cổ Chiên (trong tương lai), nối liền du lịch đường bộ của 4 tỉnh Tiền Giang, Bến Tre, Vĩnh Long và Trà Vinh.

Tiềm năng du lịch nơi đây đa dạng và phong phú về cảnh quan thiên nhiên, cũng như tập quán sinh hoạt của cư dân địa phương, với các sản phẩm du lịch sông nước, miệt vườn, nghỉ tại nhà dân, tham quan làng nghề, di tích văn hóa, lịch sử cách mạng.

Tuy nhiên, để hình thành được mối liên kết vùng bền vững, chúng ta phải giải cho được bài toán khó: tránh sự trùng lắp, đơn điệu sản phẩm du lịch; phân chia hợp lý trên “miếng bánh” lợi nhuận, tránh tình trạng giẫm chân, cạnh tranh không lành mạnh; xây dựng sản phẩm mang được chất tinh túy, hồn cốt của đời sống cư dân vùng hạ lưu sông Mekong; tôn vinh giá trị tinh thần, những di sản văn hóa phi vật thể, nhằm tạo nên sự khác biệt, độc đáo của các chương trình tour du lịch.

Cho đến nay, phải nhìn nhận rằng, hiệu quả du lịch toàn vùng còn thấp, tổng lượng khách năm 2009 đạt khoảng 10 triệu lượt (khách quốc tế khoảng 1,3 triệu lượt khách) khách nội địa phần lớn đi trong ngày, gần 1/2 lượng khách nội địa đến từ TP Hồ Chí Minh, khách từ Hà Nội còn ít (5,15%). Khách quốc tế chủ yếu Đông Bắc Á (49,12%) và Tây Âu (31,66%) độ dài lưu trú bình quân thấp (1,8 ngày) tổ chức roadshow thị trường phía Bắc.

Chương trình phục vụ du khách gần đây, tuy đã có được sự đầu tư, chăm chút, có đặc sắc nhưng vẫn trùng lắp, dễ gây nhàm chán, nên thời gian giữ du khách ở lại phổ biến là 1 ngày đêm chứ không hơn. Nguyên nhân chính là chưa tạo được sự liên kết, mạnh ai nấy làm. Điểm dễ nhận thấy là các công ty du lịch ở đây chỉ mới tập trung vào các nội dung tham quan.
 
Các nội dung khác chưa được khai thác đúng mức (resort trên bãi biển, lặn biển, picnic, cắm trại, đi xe đạp xuyên tỉnh, xuyên ĐBSCL...). Các công ty du lịch cũng chưa tạo điều kiện tốt cho các hoạt động tiếp cận văn hóa của du khách, thực sự tiếp cận hòa nhập vào đời sống của cư dân địa phương, cũng như các dịch vụ khác.

 “4 địa phương, 1 điểm đến”

Để có sản phẩm du lịch cụ thể phải có sự đầu tư, hàm lượng chất xám gia công vào sản phẩm, phải có sự tham gia tích cực mạnh mẽ từ phía doanh nghiệp và người làm dịch vụ du lịch tạo ra sản phẩm cụ thể liên kết thị trường đảm bảo chia sẻ lợi ích, xây dựng và phát triển các chuỗi giá trị của ngành du lịch địa phương.

Tuy nhiên, trước hết chúng ta phải thống nhất với nhau rằng: Để sản phẩm khác nhau thì quy trình phục vụ khác nhau, sẽ có chất lượng phục vụ khác nhau, giảm bớt sự trùng lặp.

Và từ từ đến lúc nào đó, sản phẩm du lịch giữa các địa phương phải có đầu tư chất xám, gia công gọt giũa thêm, áp dụng các biện pháp công nghệ, có kịch bản dàn dựng riêng biệt; chắc chắn sẽ cho ra sản phẩm du lịch đặc thù giữa các tỉnh với nhau, nâng cao giá trị và lựa chọn của khách du lịch, của các hãng lữ hành.

Ẩm thực phong phú của ĐBSCL chưa được quan tâm khai thác đúng mức. Ảnh: Quang Thuần

Trong 4 tỉnh của cụm, Trà Vinh nổi bật sự khác biệt về địa hình, kiến trúc, không gian văn hóa lễ hội dân tộc. Nhưng lại là địa phương “đi sau” về phát triển du lịch so với 3 tỉnh còn lại. Do đó, trong mối liên kết cụm, cần thiết lấy Trà Vinh làm điểm nhấn tạo nên sức hấp dẫn mang tính khác biệt của cụm, so với các khu vực khác.

Với cơ hội đang rộng mở đồng thời cũng có những khó khăn, thách thức, việc liên kết lại với các tỉnh trong cụm và khu vực để cùng phát triển bền vững là yêu cầu tất yếu. Cần thiết kết hợp đồng thời chương trình tiếp thị “4 địa phương, 1 điểm đến” với các hoạt động xúc tiến du lịch và liên kết tour của 4 tỉnh trong cụm.

Cụ thể, trong hoạt động truyền thông, quảng bá cần tiến hành xây dựng phim tư liệu và các tài liệu tuyên truyền chung cho 4 tỉnh, trong đó nhấn mạnh thế mạnh riêng. Trong quá trình tham gia các triển lãm du lịch, nên có gian hàng triển lãm chung cho 4 tỉnh với hình thức thể hiện như của các phim tư liệu và tài liệu tuyên truyền nhằm tạo nét riêng, ấn tượng cho cụm, tăng cường hiệu quả truyền thông cho chương trình tiếp thị “4 địa phương, 1 điểm đến”.

Xây dựng chương trình quảng bá, tiếp thị cần chú ý đến những điểm nhấn tạo nên thương hiệu riêng của từng địa phương. Thí dụ như: Làng cổ Tiền Giang; đặc sản, hàng thủ công mỹ nghệ từ dừa Bến Tre; homestay Vĩnh Long; lễ hội, kiến trúc chùa chiền Khmer Trà Vinh…

Một hoạt động mang tính chất quan trọng, là phải liên kết lựa chọn một mô hình tổ chức sự kiện (carnival, roadshow, festival, Tuần lễ sự kiện...), mang đặc thù của 4 tỉnh, luân phiên tổ chức hàng năm hoặc 2 năm một lần, nhằm tạo nên sức hút và sự khác biệt so với các cụm khác trong khu vực ĐBSCL.

Về mặt quản lý nhà nước, lãnh đạo 4 tỉnh cần tập trung kiến nghị các bộ, ngành Trung ương tiếp tục hỗ trợ đầu tư nâng cấp mở rộng các tuyến quốc lộ 53, 54, 60, sớm hoàn thành cầu Cổ Chiên. Đây chính là yếu tố quyết định thúc đẩy du lịch các tỉnh trong Cụm duyên hải phía Đông phát triển, kết nối giữa các tỉnh trong cụm và với các khu vực khác.

(Giám đốc Trung tâm Thông tin và Xúc tiến du lịch tỉnh Vĩnh Long)