Nông nghiệp thời hội nhập

Những năm đầu sau giải phóng, nhiều nơi ở Vĩnh Long vẫn là đất hoang hóa, dân cư thưa thớt, quanh năm chỉ làm 1 vụ lúa nước, đời sống người dân vô cùng khó khăn. Tuy nhiên, với lợi thế sông ngòi chằng chịt, đất đai màu mỡ, là cửa ngõ giao thương với nhiều tỉnh- thành, Đảng bộ và nhân dân Vĩnh Long tập trung biến vùng đất hoang hóa thành vựa lúa, vựa trái cây có tiếng khu vực.

Những năm đầu sau giải phóng, nhiều nơi ở Vĩnh Long vẫn là đất hoang hóa, dân cư thưa thớt, quanh năm chỉ làm 1 vụ lúa nước, đời sống người dân vô cùng khó khăn. Tuy nhiên, với lợi thế sông ngòi chằng chịt, đất đai màu mỡ, là cửa ngõ giao thương với nhiều tỉnh- thành, Đảng bộ và nhân dân Vĩnh Long tập trung biến vùng đất hoang hóa thành vựa lúa, vựa trái cây có tiếng khu vực.

Vĩnh Long đang xây dựng vùng lúa chất lượng, đảm bảo đầu ra ổn định.

Và, thành quả này đang được tiếp tục “nâng chất” bằng đề án tái cơ cấu nông nghiệp với những kế hoạch cụ thể nhằm hướng tới một nền nông nghiệp xanh, sạch và bền vững, sẵn sàng hội nhập quốc tế.

Đa dạng cây trồng- vật nuôi

Nằm ở trung tâm của ĐBSCL, Vĩnh Long có nguồn tài nguyên thiên nhiên và điều kiện tự nhiên thuận lợi để phát triển nền nông nghiệp theo hướng thâm canh, tăng năng suất và đa dạng hóa sản phẩm. Hiện nay, có rất nhiều loại nông sản sản xuất được quanh năm với nhiều chủng loại giống, năng suất và chất lượng ngày càng cao, đáp ứng tốt những yêu cầu ngày càng khó tính của thị trường.

Những năm qua, cơ cấu ngành nông nghiệp chuyển dịch theo hướng giảm trồng trọt, tăng chăn nuôi. Cơ cấu mùa vụ, giống cây trồng, vật nuôi chuyển dịch theo hướng đa canh, đa dạng hóa sản phẩm, nâng cao hiệu quả gắn với thị trường tiêu thụ. Ngành trồng trọt chuyển dịch theo hướng giảm diện tích trồng lúa kém hiệu quả sang trồng cây ăn trái, rau màu. Tuy vậy, nhờ thâm canh tăng năng suất, nên hàng năm sản lượng lúa vẫn ổn định trên 900.000 tấn.

Cây ăn trái chiếm tỷ trọng gần 50% giá trị ngành trồng trọt, với nhiều loại cho sản lượng, chất lượng và hiệu quả cao. Toàn tỉnh hiện có hơn 45.000ha vườn cây lâu năm, trong đó diện tích cây ăn trái gần 39.000ha. Hiện ngành nông nghiệp đã xây dựng vùng sản xuất và thương hiệu bưởi Năm Roi Bình Minh, cam sành Tam Bình, chôm chôm Tích Thiện.

Chuyển đổi hoa màu thay lúa kém hiệu quả đang được nhiều địa phương thực hiện tích cực.

Vĩnh Long còn xây dựng được một số vùng rau màu chuyên canh, luân canh, vùng rau an toàn với hiệu quả kinh tế cao gấp 2- 3 lần trồng lúa.

Chăn nuôi tuy gặp nhiều khó khăn do dịch bệnh, nhưng nhìn chung vẫn có bước phát triển cả về số lượng và chất lượng, nhất là chăn nuôi bò, heo. Đặc biệt, nuôi thủy sản phát triển rất mạnh, tốc độ tăng bình quân 43,35%/năm, sản lượng trên 108 ngàn tấn (tăng hơn 3 lần so với năm 2005), trong đó sản lượng nuôi đạt 106 ngàn tấn (tăng 3,68 lần), góp phần đưa tỷ trọng ngành thủy sản tăng từ 4,52% lên 11,3%.

Chương trình sind hóa đàn bò, nạc hóa đàn heo,... đáp ứng trên 75% giống chất lượng cao, sạch bệnh. Đáng chú ý, nhiều khâu sản xuất nông nghiệp được cơ giới hóa, với 100% khâu thu hoạch và hơn 96% khâu làm đất. Nhiều giống cây trồng- vật nuôi mới được đưa vào sản xuất từng bước nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm.

Tái cơ cấu đồng bộ

Phát triển trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế ngày càng sâu rộng, nông nghiệp Vĩnh Long cũng sẽ tiếp tục chịu tác động trực tiếp từ thị trường bên ngoài. Trong khi đó, nông sản Việt Nam nói chung, của Vĩnh Long nói riêng có sức cạnh tranh thấp cả về giá cả, năng suất và chất lượng.

Mặt khác, các nguyên liệu đầu vào để sản xuất nông sản luôn có xu hướng ngày càng tăng giá, bởi đây là những nguồn nguyên liệu phụ thuộc rất lớn vào nhập khẩu như: thức ăn chăn nuôi, thức ăn thủy sản, phân bón, nông dược,…

Tuy vậy, nông nghiệp cần phát triển ở trình dộ cao hơn, chuyên sâu hơn để đi vào thế ổn định và bền vững. Giai đoạn 2011- 2015, Vĩnh Long xác định mục tiêu là tiếp tục phát triển nông nghiệp toàn diện theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa, đạt được sự tăng trưởng cao, chất lượng và bền vững; cải thiện cơ bản điều kiện sống của người dân nông thôn, bảo vệ và sử dụng hợp lý các nguồn tài nguyên thiên nhiên và môi trường.

Để đạt được mục tiêu đó, ngành cũng đề ra những nhiệm vụ và giải pháp cụ thể mang tính đồng bộ như tiếp tục củng cố và quy hoạch thủy lợi, quy hoạch vùng chuyên canh đều phải gắn với nhu cầu của thị trường và gắn với tình hình biến đổi khí hậu.

Theo Thạc sĩ Phan Nhựt Ái- Giám đốc Sở Nông nghiệp và PTNT Vĩnh Long, đề án tái cơ cấu nông nghiệp sẽ chú trọng việc ứng dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất, nhất là công nghệ sinh học, để hạn chế dịch bệnh; chú trọng đến công tác lai tạo giống mới, đạt chất lượng cao đáp ứng yêu cầu sản xuất; khuyến khích các mô hình sản xuất theo quy trình VietGAP hoặc GlobalGAP để có những nông sản an toàn; tích cực giải quyết đầu ra cho nông sản…

Cùng với đó, ngành nông nghiệp phân 5 vùng nông nghiệp hàng nông sản ứng dụng công nghệ cao đang được tập trung quy hoạch phát triển là xà lách xoong ở xã Thuận An diện tích 100ha; bưởi Năm Roi ở xã Mỹ Hòa, Đông Bình và Thuận An (TX Bình Minh) với 3.000ha; khoai lang ở xã Thành Đông, Tân Thành, Tân Lược (Bình Tân) với 5.000ha; cam sành ở xã Tường Lộc, Bình Ninh, Ngãi Tứ (Tam Bình) với 2.000ha và vùng sản xuất giống cá tra thương phẩm ở các huyện Mang Thít, Long Hồ khoảng 100ha.

Ngoài ra, tỉnh còn xây dựng vùng lúa chất lượng cao, với mục đến năm 2015 đạt 30.000ha thông qua các mô hình cánh đồng mẫu lớn, mô hình ứng dụng công nghệ sinh thái trong sản xuất.

Với những tiềm năng và lợi thế, nông nghiệp Vĩnh Long được phác thảo đầy sống động, đã và đang được đánh thức một cách đúng mức bằng chủ trương, kế hoạch cụ thể nhằm hướng tới nền nông nghiệp xanh, sạch, bền vững, hội nhập thế giới trong tương lai.

Bài, ảnh: NGUYỄN HOÀNG