Lúa Hè Thu sớm: Trúng mùa vẫn chưa vui

Lúa Hè Thu sớm ở Vĩnh Long đang thu hoạch nhưng nhiều bà con không vui, bởi không chỉ lúa chất lượng thấp mà ngay cả lúa chất lượng cao cũng chỉ bán với giá rẻ bèo.

Trà Ôn là địa phương thu hoạch lúa Hè Thu sớm ở tỉnh Vĩnh Long. Đến ngày 13/5, nông dân các xã Thiện Mỹ, Tích Thiện, Hựu Thành, Vĩnh Xuân, Thuận Thới... thu hoạch được 1.200/11.282ha diện tích xuống giống, năng suất đạt hơn 6 tấn/ha.

Ông Nguyễn Minh Thuấn- Phó Phòng Nông nghiệp và PTNT Trà Ôn cho biết, nhờ ứng dụng tốt tiến bộ khoa học kỹ thuật, chuyển đổi giống hợp lý... nên năng suất vụ này đạt cao. Tuy vậy, trúng mùa, nhưng nông dân chưa vui bởi giá quá thấp.

Thu hoạch lúa Hè Thu sớm ở xã Thiện Mỹ- Trà Ôn.

Cô Nguyễn Thị Bảy (ấp Vĩnh Khánh- xã Vĩnh Xuân) vừa thu hoạch xong 2 công ruộng, vẻ mặt rầu rầu, nói: “Giá lúa tươi giống IR50404 hiện nay giảm còn 4.300 đ/kg; lúa tươi hạt dài 4.500 đ/kg... tình hình này sao còn lời?

Vụ Đông Xuân vừa rồi do thu hoạch sớm cũng bán giá rẻ đến vụ Hè Thu này cũng vậy”. Chú Võ Văn Thận- chồng cô Bảy nói thêm: “Giá lúa thất thường quá, kêu mấy thương lái rồi mà chưa thấy ai tới, kiểu này phải ngủ ngoài ruộng giữ lúa”.

Anh Nguyễn Văn Hậu (xã Vĩnh Xuân) lo lắng: “Trời sắp mưa mà không thấy thương lái đâu hết. Vụ này không như vụ Đông Xuân rồi, thu hoạch xong thương lái đến hỏi mua nườm nượp”. Anh Hậu có 5 công, vụ này gieo sạ giống IR 50404.

Thương lái đến chê chất lượng hạt gạo thấp nên mua tại ruộng giá chỉ có 4.300 đ/kg. “Ảnh hưởng mấy đám mưa, lúa sập muốn hết, giá cắt cũng cao hơn ruộng khác 10.000 đ/công (270.000 đ/công). Vụ này, trừ chi phí gần như… trắng tay”- anh Hậu than thở.

Trong khi đó, là hộ sản xuất lúa thơm có tiếng ở Trà Ôn, song vụ này ông Bùi Văn Lễ (ấp Giồng Thanh Bạch- xã Thiện Mỹ) cũng đành chịu bán giá bèo. “Nhờ tui đặt cọc trước nên bán được với giá 4.800 đ/kg, còn những hộ gieo sạ giống IR 50404 bán chỉ 4.300 đ/kg. Nhiều lúa thương lái coi lúa xong ngó lơ rồi bỏ đi”.

Giá lúa quá thấp nên nhiều hộ kha khá quyết định trữ lại chờ giá tăng nhưng cũng không ít hộ đành bấm bụng bán lúa thơm với giá ngang ngửa lúa thường để trả nợ tiền vật tư nông nghiệp.

Tại huyện Mang Thít, tuy năng suất lúa đạt khá hơn, khoảng 6 tấn/ha nhưng giá lúa cũng không mấy khả quan. Chị Trần Thị Lam (xã Chánh Hội) cho biết: “Nhà tui có 2 công, thu hoạch xong thương lái mua 5.000 đ/kg. Trừ chi phí, mỗi công lời chừng mấy trăm ngàn đồng hà.”

Hiện tỉnh Vĩnh Long đã thu hoạch được hơn 2.300ha lúa Hè Thu sớm, năng suất ước đạt 6,76 tấn/ha, tập trung nhiều tại các huyện Tam Bình, Trà Ôn, Mang Thít.

Theo Hiệp hội Lương thực Việt Nam, tình hình xuất khẩu gạo đang khó khăn cộng với việc các doanh nghiệp còn tồn kho khoảng 2 triệu tấn gạo từ vụ lúa Đông Xuân trước nên đẩy giá lúa Hè Thu sớm xuống mức thấp.

Để giải quyết, Hiệp hội Lương thực Việt Nam đang trình Chính phủ giao lại cho các địa phương thực hiện việc thu mua tạm trữ lúa gạo trong vụ Hè Thu này. Phương án này được kỳ vọng sẽ tạo sự thay đổi lớn trong việc tiêu thụ lúa hàng hóa của nông dân.

Tuy nhiên, theo nhận định của các chuyên gia, sẽ không đơn giản bởi giai đoạn chuyển tiếp liên quan rất nhiều đơn vị trong khi thời gian bàn giao quá cận kề so thời điểm lúa thu hoạch rộ.

Vì vậy, để giải quyết tốt bài toán đầu ra cho lúa hàng hóa, đặc biệt khoảng 9 triệu tấn lúa được dự báo thu hoạch trong vụ Hè Thu này, rất cần có sự kết hợp chặt chẽ giữa Hiệp hội Lương thực Việt Nam với chính quyền địa phương và doanh nghiệp.

Cục Trồng trọt (Bộ Nông Nghiệp và PTNT) cho biết: Đến đầu tháng 5/2013, vụ Hè Thu các tỉnh ĐBSCL đã xuống giống được hơn 1 triệu/1,6 triệu hecta so kế hoạch. Khoảng 100 ngàn hecta lúa Hè Thu sớm tại Đồng Tháp, An Giang, Vĩnh Long… đã được thu hoạch. Dự kiến hơn 1 tháng nữa, lúa Hè Thu bước vào thu hoạch rộ.

Bài, ảnh: NGUYỄN HOÀNG - THẢO LY