Cánh đồng mẫu lớn: Nhiều nơi công nhận hiệu quả

Nhiều năm qua, mỗi khi đến vụ thu hoạch lúa, người nông dân một nắng hai sương lại đau đáu với nỗi lo tiêu thụ và giá bán sao cho có lời, còn cơ quan quản lý cũng đau đầu tìm giải pháp để tiêu thụ hết lúa cho nông dân. Sự ra đời của mô hình cánh đồng mẫu lớn (CĐML) ở ĐBSCL những năm gần đây cho thấy những lo lắng trên có thể giải quyết.

Nhiều năm qua, mỗi khi đến vụ thu hoạch lúa, người nông dân một nắng hai sương lại đau đáu với nỗi lo tiêu thụ và giá bán sao cho có lời, còn cơ quan quản lý cũng đau đầu tìm giải pháp để tiêu thụ hết lúa cho nông dân. Sự ra đời của mô hình cánh đồng mẫu lớn (CĐML) ở ĐBSCL những năm gần đây cho thấy những lo lắng trên có thể giải quyết.

An Giang: Doanh nghiệp vào cuộc từ đầu

Ông Huỳnh Văn Thòn- Tổng Giám đốc Công ty CP Bảo vệ thực vật An Giang, cho biết: Qua chương trình “Cùng nông dân ra đồng”, ông thấy nông dân ĐBSCL hiện đã làm chủ được khoa học kỹ thuật trong sản xuất lúa.

Vấn đề mà nông dân lo lắng nhất chính là đầu ra của sản phẩm, làm sao bán được giá cao để có lợi nhuận cao. Phía công ty cũng muốn có được sản lượng lúa lớn, chất lượng đồng đều để xuất khẩu mà mô hình CĐML thí điểm tại xã Vĩnh Bình (Châu Thành) đã đáp ứng tốt nhu cầu này.

Tại cánh đồng này, công ty xây dựng nhà máy xay xát công suất đạt tới 1.000 tấn/ngày, lau bóng và đóng gói xuất khẩu.

Tất cả nông dân cùng xuống giống một ngày, chăm sóc lúa theo quy trình “sạch” của Công ty Bảo vệ thực vật An Giang. Đến khi thu hoạch, công ty đưa bao đến tận ruộng cho nông dân đựng lúa, đưa ghe đến chở lúa về nhà máy sấy khô miễn phí. Nông dân chỉ việc kiểm tra quá trình cân lúa rồi chờ lấy tiền ngay tại nhà máy.

“Nếu người nào thu hoạch lúa xong mà cảm thấy giá lúa lúc đó thấp cần dự trữ chờ giá thì công ty cho mượn kho trữ một tháng không tính chi phí”- ông Thòn nói. Phía công ty đầu tư ứng trước giống, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật không tính lãi và cử cán bộ kỹ thuật xuống “cùng ăn, cùng ở, cùng làm” với nông dân.

Ban đầu, công ty xây dựng vùng nguyên liệu hơn 1.000ha. Đến nay, công ty đã xây dựng thêm 3 cụm chế biến lúa gạo xuất khẩu ở huyện Thoại Sơn (An Giang), Vĩnh Hưng (Long An) và Tân Hồng (Đồng Tháp). Mỗi cụm gồm kho chứa, nhà máy có công suất xay xát 200.000 tấn lúa/năm, hệ thống sấy công suất 1.000 tấn lúa/ngày và xây dựng vùng nguyên liệu tập trung 2.500ha.

“Đến năm 2020, chúng tôi sẽ phát triển thêm 6 nhà máy với tổng công suất chế biến 1 triệu tấn lúa/năm và xây dựng vùng nguyên liệu lúa chất lượng cao phục vụ xuất khẩu lên 100.000ha”- ông Huỳnh Văn Thòn cho biết thêm.

Cần Thơ: Lúa trong CĐML được bao tiêu

Tại huyện Vĩnh Thạnh, tổng diện tích CĐML trên 600ha đã được Công ty CP Gentraco thực hiện hợp đồng bao tiêu cho 300ha, gồm giống Jasmine 85, giá chênh lệch so thị trường 50- 250 đ/kg.

Ngoài ra, Công ty Gentraco đã kết hợp với một công ty của Hàn Quốc hỗ trợ kỹ thuật canh tác, đưa một số máy như sạ hàng, máy bón phân, thuốc bảo vệ thực vật, máy ủ hạt giống vào thử nghiệm phục vụ sản xuất và cử chuyên gia đến từ Hàn Quốc phụ trách kỹ thuật.

Còn tại huyện Cờ Đỏ, CĐML rộng hơn 2.000ha, trong vụ Đông Xuân 2012- 2013 Công ty TNHH Trung An thu mua lúa tươi cho nông dân tham gia theo giá thỏa thuận; hỗ trợ phương tiện vận chuyển thu gom lúa cho nông dân gửi lúa tại kho, không tính tiền lưu kho, chờ giá bán,…

Ngoài ra, nông dân tham gia CĐML nếu hợp đồng máy gặt liên hợp để thu hoạch được giảm 20.000 đ/ha so với những ruộng ngoài mô hình.

Long An: Xây dựng CĐML cho lúa thơm

Theo đại diện ngành nông nghiệp tỉnh này, không chỉ xây dựng CĐML cho những giống lúa thường, Long An đang triển khai mô hình này cho giống lúa nàng thơm Chợ Đào.

Theo đó, CĐML rộng khoảng 100ha, được đầu tư 3 tỷ đồng hỗ trợ 100% giống xác nhận chất lượng cao, hỗ trợ 30% phân bón và thuốc bảo vệ thực vật để nông dân canh tác theo hướng chất lượng, an toàn. Sản phẩm gạo nàng thơm Chợ Đào tới đây sẽ được đóng gói có thương hiệu, xuất xứ để người tiêu dùng an tâm mua về sử dụng.

Trong 2 năm qua, Long An đã triển khai thực hiện 19 mô hình CĐML, diện tích 4.700ha, với 2.000 hộ tham gia. Hình thức liên kết giao nhận tại cánh đồng nơi triển khai thực hiện. Doanh nghiệp thu mua lúa cho nông dân tham gia chương trình với giá cao hơn thị trường từ 100- 150 đ/kg.

NGUYỄN HOÀNG (ghi)