Nuôi rắn hổ hèo trong hộc tủ

Vào nhà ông Trần Văn Lèo (60 tuổi), khóm 2, thị trấn Tri Tôn, huyện Tri Tôn (tỉnh An Giang) chỗ nào cũng tủ lớn nhiều hộc. Thoạt đầu, không hiểu tại sao gia đình ông lại sử dụng nhiều tủ, dạng tủ lưu giữ hồ sơ ở các cơ quan, như vậy? Nhưng có ngờ đâu, mỗi hộc tủ là “khung trời” sinh sống của một con rắn hổ hèo.

Vào nhà ông Trần Văn Lèo (60 tuổi), khóm 2, thị trấn Tri Tôn, huyện Tri Tôn (tỉnh An Giang) chỗ nào cũng tủ lớn nhiều hộc. Thoạt đầu, không hiểu tại sao gia đình ông lại sử dụng nhiều tủ, dạng tủ lưu giữ hồ sơ ở các cơ quan, như vậy? Nhưng có ngờ đâu, mỗi hộc tủ là “khung trời” sinh sống của một con rắn hổ hèo.

Từ nghề thu mua động vật hoang dã

Ông Năm Lèo (biệt danh ở xóm) thực hiện mô hình nuôi rắn hổ hèo (còn gọi rắn gáo trâu) độc đáo này từ tháng 7/2010. Lượng rắn ông nuôi thử ban đầu chỉ đếm trên đầu ngón tay; nhưng sau một năm phát triển, ông Lèo đã có trên 500 con rắn thịt, 300 con rắn cái cho đẻ. Mỗi năm doanh thu từ tiền bán rắn thịt và rắn con cũng khoảng nửa tỷ đồng.

Theo ông Lèo: “Ở Tri Tôn khoảng vài chục năm trước, các loại đặc sản như ba ba, rùa, rắn, chim trời… nhiều vô số kể. Người dân đi đồng bắt được, nhiều quá ăn không hết mang đi bán với giá rất rẻ. Trong lúc đó, những lần ông đi TP.HCM hoặc ngay tại các thành phố đô thị của các tỉnh ĐBSCL, như An Giang, Cần Thơ, Vĩnh Long, Tiền Giang… khi vào các nhà hàng, quán ăn, khách hàng gọi các loại đặc sản này phải trả một giá rất đắt.

Thấy có sự chênh lệch cao về giá cả, ông Lèo nhẩm tính thấy lời nên bàn với vợ con chuyển đổi nghề trồng lúa sang thu mua động vật hoang dã bán cho các mối lái các tỉnh ĐBSCL và TPHCM. Ông Lèo kể lại: “Mấy năm trước tui đã đăng ký kinh doanh nên mới có được giấy phép mua bán các loại đặc sản này chứ! Ban đầu vốn liếng ít nên chỉ mua bán nhỏ. Dần dà có chút vốn liếng nên mình mua nhiều hơn”.

Hiện tại, cơ sở ông Lèo chuyên thu mua các loại rắn, rùa, ba ba, gà nước, ốc cao (loại chim nhỏ) với đủ mức giá cả. Riêng về rắn, giá thấp nhất 50.000 đ/kg với rắn trung, rắn hổ ngựa, đến 400.000-500.00 đ/kg như rắn hổ đất, ri voi. Rùa, ba ba cũng cũng có nhiều giá, nhưng thấp nhất cũng từ 100.000 - 300.000 đồng/kg.

Theo ông Lèo, trung bình mỗi ngày cơ sở của ông thu mua các loại động vật trên dưới 3 tấn. Sau khi kết thúc buổi thu mua, ông cho người nhà phân loại theo trọng lượng của từng loài và chờ các thương lái đến cân. Con nào nhỏ, quý hiếm thì ông thả vào bể, vào hộc nuôi lại.

Nói về cái duyên với nghề nuôi rắn hổ hèo, ông Năm Lèo trần tình: “Cũng nhờ thằng con nó đi ra tỉnh Bình Thuận chơi, thấy bạn của nó nuôi rắn trong hộc tủ làm bằng gỗ cũng lạ và hiệu quả nên nó dẫn tui ra tận đó để học hỏi. Sau khi tìm hiểu rõ về cách nuôi, tui đã tận dụng con giống từ việc thu mua rắn của bà con tiến hành nuôi thử. Thấy việc nuôi đạt và phát triển tốt tui chuyển nghề luôn tới giờ”.

Nuôi rắn trong hộc tủ

Ban đầu ông Năm Lèo chỉ nuôi thử nghiệm trên chục con rắn hổ hèo. Thấy quen và thấy có hiệu quả nên ông đóng thêm 30 cái tủ nữa để nuôi nhân rộng thêm 500 con. Sau hơn 8 tháng nuôi, đàn rắn của ông có trọng lượng trung bình từ 800 gr - 1,5 kg. Ngoài ra, ông Lèo còn sở hữu 300 con rắn cái chuyên cho đẻ và ông cũng đang cho ấp 2.000 trứng rắn. Ông Lèo cho biết, khoảng 30 - 50 ngày nữa là ông đã có trên 1.000 rắn con.

Được biết, rắn hổ hèo bán thịt chia thành 3 loại: Loại 1 rắn có trọng lượng từ 1,2 kg trở lên, có giá 700.000 đ/kg; loại 2 có trọng lượng từ 700 gr - 1,2 kg có giá 600.000 đ/kg; loại 3 có trọng lượng từ 700 gr trở xuống giá 450.000 đ/kg. Nếu tính đàn rắn của ông Lèo trung bình mỗi con 1 kg thì ông cũng có 500 kg rắn thịt. Với giá bán 600.000 đ/kg như hiện nay, ông Lèo nắm chắc thu hoạch mỗi vụ khoảng 150 triệu đồng.

Do loài rắn hổ hèo dễ nuôi, mau lớn nên người dân ĐBSCL đã ào ạt nuôi, con giống trở nên đắt đỏ. Ông Lèo cho biết, tại cơ sở của ông bán 1 con rắn hổ hèo 3 ngày tuổi với giá 270.000 đ mà không có đủ để bán. Bởi vậy trong đợt rắn nuôi thịt này ông tiếp tục chọn thêm từ 50 - 100 con rắn cái khỏe mạnh nữa để nuôi cho đẻ.

Trong căn nhà rộng khoảng 400 m2 của ông Lèo, đâu đâu cũng có những cái tủ bằng gỗ được dựng sát vách tường. Mỗi cái tủ có chiều dài từ 2-4m, mặt sau được đóng kính, mặt trước ông chia ra thành nhiều hộc nhỏ. Mỗi hộc tủ có diện tích như nhau, chiều ngang 30cm, chiều dài (chiều sâu) 50 cm, có cánh cửa mở, đóng đàng hoàng. Tính hết các tủ ở đây thì có trên 1.000 hộc. Nhưng ông Lèo chỉ sử dụng 500 hộc tủ để nuôi rắn; 500 hộc tủ còn lại là “nhà dự bị” của đàn rắn khi thực hiện việc vệ sinh chuồng trại.

Ngoài ra, để rắn không bị trầy sước (khi rắn lột da) do va chạm với mặt gỗ nên mỗi hộc tủ, ông lót một tấm thảm (loại dùng để lau chân). Sau 3-4 ngày, mang tấm thảm đó ra giặt giũ, phơi khô, chờ ngày sử dụng tiếp.

Nói về tính hiệu quả của cách nuôi độc đáo này, ông Lèo cho biết: “Nuôi theo mô hình này tuy tốn kém hơn cách nuôi trong bể, nhưng được cái là mình tiết kiệm được diện tích và có thể nuôi ngay trong nhà ở của mình. Cái tiện lợi thứ 2 là con nào bỏ ăn (thức ăn của rắn là con nhái còn sống) hay bệnh là mình nhận biết ngay do mỗi con một hộc tủ, không lẫn lộn với con khác. Vì cách nuôi này mà tỉ lệ hao hụt giảm nhiều, người nuôi có lời là chỗ đó”.

Trao đổi về mô hình nuôi rắn hổ hèo có một không hai của ông Lèo, ThS Trần Văn Mì, Trưởng phòng NN-PTNT huyện Tri Tôn nhận định: “Bấy lâu nay, chúng ta chỉ nghe nói đến việc nuôi rắn trong bể, trong ao hoặc thả vườn…, chứ chưa nghe nói đến việc nuôi rắn trong hộc tủ. Bởi vậy, mô hình nuôi rắn trong tủ của ông Lèo được xem là mô hình đầu tiên ở ĐBSCL. Tuy nhiên, về hiệu quả thực tế của mô hình này như thế nào thì phòng sẽ tiếp tục theo dõi để có đánh giá xác thực trước khi nhân rộng cho bà con nông dân nuôi”.

Theo NNVN