Để xây dựng được vùng lúa chất lượng cao

Một vụ lúa Thu Đông nữa sắp kết thúc. Lướt qua thị trường lúa từ đầu vụ đến nay cho thấy, những nơi nông dân gieo sạ lúa chất lượng cao giá bán chỉ nhỉnh hơn so với lúa thường một ít, thậm chí có thời điểm còn gặp khó trong khâu tiêu thụ.

Một vụ lúa Thu Đông nữa sắp kết thúc. Lướt qua thị trường lúa từ đầu vụ đến nay cho thấy, những nơi nông dân gieo sạ lúa chất lượng cao giá bán chỉ nhỉnh hơn so với lúa thường một ít, thậm chí có thời điểm còn gặp khó trong khâu tiêu thụ.

Hệ thống cung ứng giống từ các tổ hợp tác, hợp tác xã khá dồi dào.

Giống chất lượng chưa thu hút nông dân

Ông Tống Minh Châu (xã Tân Phú- Tam Bình) cho biết: Vụ lúa Thu Đông vừa qua, khi nghe báo, đài khuyến cáo gieo sạ lúa chất lượng cao nên làm theo. Toàn bộ 16 công ruộng những vụ trước sử dụng giống IR50404 thì vụ này ông Châu chuyển sang mua giống cấp xác nhận (OM5451) với giá 11.000 đ/kg về gieo sạ. Tuy nhiên, sau khi thu hoạch, năng suất chỉ tương đương giống IR50404, khoảng 6,5 tấn/ha. Thương lái mua lúa tươi tại ruộng giá 5.000 đ/kg, trong khi lúa IR50404 giá thấp hơn chỉ khoảng 150 đ/kg. “Chi phí vụ này đã tăng thêm mỗi công cả trăm ngàn đồng, biết vậy sạ giống kia cho khỏe”- ông Châu nói.

Không riêng ông Châu, mà khu vực này còn có rất nhiều nông dân khác cũng tỏ ra ngán ngại chọn giống chất lượng cao gieo sạ. Theo nhiều nông dân, làm lúa chất lượng cao chi phí mỗi công tăng thêm từ 100- 150 ngàn đồng tiền mua giống và phân thuốc. Mặt khác, các giống lúa chất lượng cao thời gian thu hoạch chậm hơn từ 7- 10 ngày so lúa cấp thấp. Đó là chưa kể lúa chất lượng cao dễ bị nhiễm sâu rầy hơn.

Đầu mỗi vụ lúa, ngành nông nghiệp thường khuyến cáo nông dân hạn chế gieo sạ giống lúa phẩm cấp thấp, nhất là IR50404. Nhưng thực tế ở nhiều tỉnh ĐBSCL, những năm qua tỷ lệ giống này vẫn luôn ở mức cao. Còn nhớ trong buổi tổng kết vụ lúa Đông Xuân 2012 ở Nam Bộ vừa qua, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và PTNT Bùi Bá Bổng nhấn mạnh: “Sẽ xử lý nghiêm nếu tỉnh nào để tình trạng gieo sạ giống IR50404 vượt quá 20% diện tích”. Nhiều ý kiến cho rằng, chính nhu cầu tiêu thụ gạo cấp thấp dễ dàng là nguyên nhân khiến nông dân chuộng gieo sạ loại lúa này.

Theo báo cáo của Hiệp hội Lương thực Việt Nam, năm 2011 xuất khẩu gạo cấp thấp và trung bình của Việt Nam chiếm trên 61% tổng lượng gạo xuất khẩu. Trong khi đó, gạo chất lượng cao chỉ 18% và gạo thơm khoảng 6,6%. Để thúc đẩy nông dân tăng cường gieo sạ lúa chất lượng cao, nhiều ý kiến cho rằng, liên kết “4 nhà” trong chuỗi sản xuất là vai trò hết sức cần thiết hiện nay. Bởi thực tế, nơi nào có doanh nghiệp đầu tư và đảm bảo tiêu thụ hết lúa thì nơi đó có tỷ lệ giống chất lượng rất cao và thu hút được nhiều nông dân tham gia.