Khẳng định "phải liên kết bà con để cùng nhau làm ăn lớn", tuy nhiên, nhiều HTX còn gặp không ít khó khăn trong sản xuất, tiêu thụ, trong tiếp cận các cơ chế, chính sách… Theo đó, bên cạnh nỗ lực vươn lên, phát huy sức mạnh "nội tại" thì các HTX rất cần được trợ lực, tiếp sức để đi đường dài, vươn xa.
| Các tin liên quan |
Khẳng định “phải liên kết bà con để cùng nhau làm ăn lớn”, tuy nhiên, nhiều HTX còn gặp không ít khó khăn trong sản xuất, tiêu thụ, trong tiếp cận các cơ chế, chính sách… Theo đó, bên cạnh nỗ lực vươn lên, phát huy sức mạnh “nội tại” thì các HTX rất cần được trợ lực, tiếp sức để đi đường dài, vươn xa.
 |
| Trong bối cảnh mới, kinh tế tập thể còn gặp nhiều khó khăn và thách thức. |
“Cú huých” nguồn vốn
và tăng kết nối
Sau thời gian đổ vốn đầu tư lớn làm nông nghiệp công nghệ cao và thành lập HTX, ông Nguyễn Trọng Nghĩa- Giám đốc HTX Mekong Green (xã Mỹ Hòa, TX Bình Minh) chia sẻ: “Rất nhiều khó khăn. 3 khó khăn chính là nhân sự, dịch bệnh và thị trường tiêu thụ”.
Trong đó, nhân sự cần đặc biệt ưu tiên người trẻ có học vấn để dễ dàng bắt nhịp xu hướng làm nông mới; dịch bệnh thì luôn là mối lo vì đã từng “mất trắng” vì trồng nhà kín không có côn trùng nhưng kiểm soát nấm bệnh không dễ dàng. Trong khi đó, thị trường tiêu thụ quyết định sự sống còn. Hiện HTX vẫn đang nỗ lực mở rộng thị trường- nhất là các “kênh” tiêu thụ lớn. Chúng tôi hỏi ông Nghĩa “khó vậy ông có… ngán không?”, ông khẳng khái trả lời: “Mô hình đang mở rộng là câu trả lời thực tế nhất”.
Đúc kết kinh nghiệm sau thời gian “nếm vị ngọt” và cả “trái đắng” thời gian qua, ông Nghĩa cho rằng, cần mạnh dạn thay đổi, áp dụng những tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất; tích cực tham gia các hoạt động xúc tiến thương mại. Đồng thời, phát huy tinh thần đoàn kết, chia sẻ kiến thức, kinh nghiệm trong việc nâng cao chất lượng sản phẩm, lấy chất lượng là trọng tâm trong sản xuất.
Ông Nghĩa cho biết “xem những kinh nghiệm này là tôn chỉ cho mọi hoạt động của HTX”, tuy nhiên theo ông, việc xây dựng đội ngũ nhân sự, xây dựng quy trình và vận dụng các nguồn lực để vận hành HTX không dễ. “HTX nhận thấy các điểm vướng, gây khó khăn trong quá trình hướng tới 3 mục tiêu nêu trên như: thị trường nông sản trong nước gần như không có sự ràng buộc về tiêu chuẩn lưu hành; việc ứng dụng những tiến bộ kỹ thuật vào sản xuất đòi hỏi nguồn vốn đầu tư lớn.
Bên cạnh, nguồn lực của HTX về tài chính, nhân sự còn yếu. Cho nên, câu chuyện đi cùng nhau, đi đường dài là không dễ dàng”, ông Nghĩa bày tỏ trăn trở. Chính vì vậy, HTX mong muốn lãnh đạo địa phương, các sở ngành tiếp tục đồng hành, hỗ trợ HTX về: công nghệ mới, kết nối giao thương và hỗ trợ vốn.
Ông Nguyễn Văn Thảo- Giám đốc HTX Nông nghiệp Thuận Thới (Trà Ôn) bày tỏ: Tôi mong muốn HĐND tỉnh sẽ có chính sách hỗ trợ thuê văn phòng đại diện cho HTX ở thành phố, thị trấn.
Hiện hầu hết văn phòng đại diện của các HTX trong tỉnh đều mượn nhà dân, chưa đảm bảo về bộ mặt, khi các đối tác kinh doanh liên hệ hay doanh nghiệp muốn tìm sản phẩm trực tiếp ở HTX thì đến tận các vùng nông thôn rất xa xôi.
Bên cạnh, cần có những hỗ trợ để HTX tiếp cận với nguồn vốn lưu động. “Rất mong HĐND tỉnh kịp thời có những chính sách hỗ trợ để HTX yên tâm sản xuất, vượt qua khó khăn và tiếp tục phát triển”, ông Thảo kỳ vọng.
Ông Đoàn Văn Tài- Chủ tịch HĐQT kiêm Giám đốc HTX Sản xuất dịch vụ nông nghiệp Tấn Đạt, khái quát kết quả đạt được sau 5 năm thành lập: là HTX đầu tiên của cả nước đạt được 4 tiêu chuẩn hàng đầu của quốc tế, doanh thu hàng năm đều tăng trưởng trên 20%, là 1 trong 5 HTX tham gia đề án hoàn thiện HTX kiểu mới của tỉnh… và khẳng định bên cạnh nỗ lực của tập thể HTX thì chính sự quan tâm của ngành chức năng các cấp “đã hỗ trợ, tạo mọi điều kiện thuận lợi cho HTX phát triển”.
Ông Tài cho rằng, vùng nguyên liệu sản xuất hữu cơ phải được khép kín, chủ động nước tưới tiêu; trong vùng nguyên liệu 100% hộ nông dân tham gia; thành viên của HTX ngoài góp vốn theo luật định buộc phải giao đất cho HTX sản xuất cùng một quy trình.
Theo ông Tài, “3 nội dung trên tuy đơn giản nhưng riêng nội lực của HTX không thể làm được mà cần liên kết mật thiết 4 nhà (Nhà nước, nhà khoa học, nhà doanh nghiệp và nhà nông)”.
Ông Tài diễn giải, Nhà nước cần có chính sách phù hợp, kịp thời nhằm hỗ trợ HTX. Nhà khoa học hướng dẫn người dân áp dụng tiến bộ khoa học vào sản xuất. Ông Tài cũng cho rằng, nhà doanh nghiệp và nhà nông là mấu chốt nhưng do chưa có tiếng nói chung dẫn đến sự phá vỡ chuỗi liên kết “do doanh nghiệp muốn lợi nhuận cao, không ít nông dân thường “bẻ kèo” và sản phẩm làm ra không đảm bảo chất lượng.
Do đó, vai trò của HTX là làm cầu nối cho doanh nghiệp, nhà nông gần lại với nhau, cùng chia sẻ lợi nhuận và có tiếng nói chung. Có vậy, liên kết sản xuất gắn với chuỗi giá trị hàng hóa một cách bền vững. Theo đó, cần có những cơ chế chính sách hỗ trợ để thắt chặt mối liên kết này.
Cơ chế, chính sách “sát sườn” thực tiễn
Là một trong những giám đốc HTX trẻ, nhiệt huyết, ông Nguyễn Trọng Nghĩa thẳng thắn nhận diện những vấn đề mà các HTX đang gặp phải. Đồng thời, mạnh dạn đề xuất giải pháp, bày tỏ kỳ vọng HĐND tỉnh sẽ có những quyết sách “sát sườn thực tiễn”, mang tính khả thi cao để trợ lực, tiếp sức hiệu quả cho kinh tế tập thể, HTX phát triển.
Ông Nghĩa chia sẻ: Mekong Green là HTX mới thành lập, quy mô nhỏ nên “khi có các chính sách hỗ trợ, chúng tôi rất phấn khởi”. Tuy nhiên, nhìn vào các điều kiện để được hỗ trợ thì khá lo lắng.
Chẳng hạn như trong hỗ trợ đầu tư khu sản xuất công nghệ cao, yêu cầu diện tích sàn phải 100ha, trong khi thực tế đầu tư mỗi hecta cần khoảng 1 tỷ đồng nên HTX rất khó tiếp cận. Bên cạnh, trong chế biến, quy định mức sàn phải 50 tấn/ngày. Do đó, tuy HTX rất quan tâm đến khâu chế biến nhưng để tiếp cận thì… ngán vì hệ thống sản xuất được 50 tấn/ngày là không nhỏ.
Về hỗ trợ phát triển du lịch sinh thái, ông Nghĩa cho biết, HTX cũng rất quan tâm vì du lịch sinh thái gắn với cộng đồng. Trong khi HTX cũng là những thành viên của cộng đồng liên kết lại. Để mở rộng mảng này, HTX cũng tìm các cơ chế chính sách để giúp cho thành viên, cho nông dân, thì trong chính sách lại quy định cần phải đầu tư tối thiểu 10ha. Do đó, lại… vướng.
Ông phân tích: Nông dân xứ mình thường chỉ sở hữu khoảng vài công đất đến 1ha đất, nên nếu triển khai một dự án tới 10ha thì HTX khó tiếp cận. “Tôi mong muốn, HĐND tỉnh sẽ tính toán mức sàn lại để chúng tôi tiếp cận được dễ dàng và có được cái nhìn tiệm cận hơn, gần với lực của mình hơn”- ông Nghĩa đề xuất.
Còn về việc thu hút nhân sự trẻ về HTX, ông Nghĩa bày tỏ: “Là người trẻ và cũng làm việc với một số bạn trẻ nên tôi hiểu được tâm tư người trẻ. Theo đó, người trẻ mong muốn được làm việc trong môi trường chuyên nghiệp, hiện đại, bắt kịp với xu thế thời đại. Trong khi hầu hết môi trường làm việc của các HTX còn rất… sơ khai nên không hấp dẫn họ. Về mức lương, người trẻ phấn đấu để có cuộc sống sung túc, nên mong muốn mức lương từ hơn 10-20 triệu đồng/tháng.
Thực tế có những nhân sự có kinh nghiệm và thấy phù hợp với vị trí việc làm, mình cũng ngỏ lời. Tuy nhiên, mức lương mà họ đưa ra khi bàn với các thành viên hội đồng thì nguồn lực hạn hẹp không đáp ứng được. Chính sách của HĐND đưa ra chúng tôi rất ủng hộ và cũng biết rằng ngân sách nhà nước hỗ trợ cũng có giới hạn chứ không thể hỗ trợ toàn bộ, vấn đề còn lại là HTX phải tự cân đối, đối ứng để làm sao mời gọi được.
“HTX rất phấn khởi khi HĐND tỉnh quan tâm đến bộ máy của HTX, muốn kéo người trẻ về. Tuy nhiên, đây cũng là thực trạng khó khăn mà chúng tôi mong muốn nói lên để HĐND tỉnh có thêm góc nhìn và tham khảo thêm khi hoạch định chính sách”, ông Nghĩa nói.
Mặt khác, đa số người trẻ ra trường thường qua công tác 5-10 năm ở lĩnh vực khác nông nghiệp, rồi qua thời gian có thêm những suy nghĩ mới, muốn đóng góp cho quê hương về nông nghiệp thì có thể quay lại làm cho nông nghiệp.
“Thế thì câu chuyện người trẻ về làm việc cho HTX nông nghiệp có 2 ý: một là tâm tư của họ, hai là chí hướng của họ. Vấn đề đặt ra là chúng ta cần phải làm sao để người trẻ nhận thức được vai trò của nông nghiệp. Và chúng ta cần phải có nhiều góc nhìn, nhiều cách làm, giải pháp đan xen để tháo gỡ những khó khăn này”- ông Nghĩa tâm huyết nói. Trong đó, cần quan tâm tuyên truyền làm sao để người trẻ quan tâm, tìm hiểu và có tình yêu mến đối với nông nghiệp, thì như thế HTX nông nghiệp cũng dễ dàng tiếp cận, thu hút lực lượng lao động trẻ hơn.
 |
| Thời gian tới, kinh tế tập thể, HTX cần mạnh dạn thay đổi, áp dụng những tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất. |
Ông Nghĩa cũng đề xuất: “Tôi mong muốn HĐND tỉnh “cởi trói” cho độ tuổi, thay vì bó buộc độ tuổi bằng con số nhất định thì chính sách cần hỗ trợ cho “nhân sự trẻ hoặc người có chuyên môn phù hợp, có nguyện vọng đóng góp” để người thỏa điều kiện thì có thể thụ hưởng, mà HTX cũng dễ dàng tiếp cận nhân sự đó.
Tôi thấy các điều khoản trong chính sách hỗ trợ của HĐND tỉnh rất tốt. Tôi mong muốn HĐND tỉnh quan tâm hơn nữa tới công tác tổ chức triển khai, thực hiện làm sao có một đầu mối tư vấn tận tình để tiếp cận chính sách được dễ dàng nắm bắt điều kiện, hồ sơ... Để làm sao công tác triển khai đi vào thực tế khả thi cao, hiệu quả của nghị quyết đi vào đời sống sẽ nhiều hơn, lan tỏa hơn”.
Bài, ảnh: XUÂN TƯƠI- TUYẾT HIỀN
>> Kỳ 4: Xác định đúng hướng, tạo động lực mạnh mẽ
Thông tin bạn đọc
Đóng Lưu thông tin