Khơi thông điểm nghẽn, đưa kinh tế hợp tác mạnh lên

Lắng nghe các ý kiến đánh giá về kết quả đạt được và những yếu kém, điểm nghẽn của hợp tác xã (HTX) trong thời gian qua, đồng chí Bùi Văn Nghiêm- Ủy viên BCH Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, nhấn mạnh: Củng cố, nâng cao chất lượng và phát triển HTX là nhu cầu quan trọng để đẩy mạnh liên kết chuỗi sản xuất- tiêu thụ.

 

HTX sản xuất và tiêu thụ bưởi Năm Roi Mỹ Hòa (TX Bình Minh). Ảnh: THẢO LY

Lắng nghe các ý kiến đánh giá về kết quả đạt được và những yếu kém, điểm nghẽn của hợp tác xã (HTX) trong thời gian qua, đồng chí Bùi Văn Nghiêm- Ủy viên BCH Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, nhấn mạnh: Củng cố, nâng cao chất lượng và phát triển HTX là nhu cầu quan trọng để đẩy mạnh liên kết chuỗi sản xuất- tiêu thụ.

Mổ xẻ những điểm nghẽn

Ông Võ Quốc Thanh- Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư cho biết, giai đoạn 2016- 2020, tỉnh đã có sự hỗ trợ rất lớn cho HTX. Hiện toàn tỉnh có 178 HTX, trong đó, có 19 HTX ngưng hoạt động, 2 HTX chưa hoạt động. Hiện có 980 tổ hợp tác với khoảng 37.000 thành viên. Các tổ hợp tác giúp người dân tiêu thụ nông sản, hàng hóa và hỗ trợ tích cực cho chính quyền địa phương trong điều hành sản xuất. Ông Võ Quốc Thanh cũng cho hay, dịch COVID-19 kéo dài đã tác động tiêu cực, sâu sắc đến hoạt động sản xuất kinh doanh của các HTX, do nguồn thu chỉ tạm đủ bù chi phí sản xuất; thiếu lao động, nguyên liệu đầu vào, vận chuyển gặp khó, sức tiêu thụ sản phẩm giảm, chi phí tăng.

Về hiệu quả hoạt động của các HTX nông nghiệp, ông Văn Hữu Huệ- Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp- PTNT nói còn nhiều hạn chế, như: “HTX chưa tạo được sự tin tưởng của các thành viên và thu hút được người dân, nhiều HTX hoạt động chưa đúng luật HTX. Chất lượng nông sản còn ở mức thấp và không đồng nhất, giá bán ra thị trường không cao hơn nông sản thường nên ít ai đầu tư. Nông sản đưa vào siêu thị cũng hết sức khó khăn do phải chịu chiết khấu 30%, giữ vốn tối thiểu 15 ngày… Chất lượng nông sản chưa đáp ứng yêu cầu thị trường” Về nguyên nhân, ông Văn Hữu Huệ cho rằng, có tình trạng chính quyền địa phương chưa quan tâm đúng mức, thậm chí có nơi còn “gây khó”, cán bộ quản lý nhà nước chưa sâu sát. Cùng với đó, trình độ của Ban quản trị HTX còn thấp, chưa có sự linh động…

Ông Nguyễn Văn Hoặc- Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh, cho rằng: Qua rà soát, có HTX thành lập 5- 7 năm nhưng không tăng thành viên, không tăng vốn điều lệ, thậm chí còn giảm vốn, giảm thành viên. HTX hiện nay cần nhất là vốn lưu động nên cần nắm nhu cầu cụ thể để xem xét có giải pháp hỗ trợ.

Đề cập đến con số 2/3 HTX hoạt động trung bình và yếu, ông Nguyễn Minh Dũng- Phó Chủ tịch HĐND tỉnh, nhận định: Nguyên nhân là do năng lực quản trị của nhiều HTX rất yếu, rất bị động, trông chờ chính sách hỗ trợ của Nhà nước. Bên cạnh, niềm tin của xã viên đối với HTX chưa cao, chưa có phương án kinh doanh khả thi, thiếu minh bạch trong hoạt động… Ông đề xuất, cần rà soát, ban hành chính sách hỗ trợ chính xác, phù hợp với nhu cầu của Luật HTX.

Để kinh tế hợp tác mạnh lên

Chúng tôi liên hệ với ông Nguyễn Trọng Nghĩa- Giám đốc HTX Mekong Green ở xã Mỹ Hòa (TX Bình Minh), ông cho biết: Từ cuối tháng 7/2021 HTX gặp khó trong sản xuất, tiêu thụ và vốn, dịch COVID-19 ảnh hưởng nặng nề. Còn hiện nay, ông Nghĩa cho biết: “HTX đang phục hồi sản xuất, khoảng 2 tháng nữa thì có sản phẩm bán. Tôi đang liên hệ với Quỹ Đầu tư phát triển tỉnh để được xem xét kéo dài thời hạn trả nợ”.

Mong muốn “HTX đi vào chất lượng thực sự”, ông Nguyễn Hiếu Nghĩa- Trưởng Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy, đúc kết 3 hạn chế chính của HTX thời gian qua là “quy mô rất nhỏ, còn trông chờ vào sự hỗ trợ của Nhà nước và yếu tố con người”. Theo đó, ông đề xuất: Cần xem xét lại thực chất chất lượng hoạt động của HTX, chấp nhận “mạnh thì tồn tại, yếu thì bị đào thải” để phát triển. Ông cũng cho rằng cần có quan điểm rõ ràng, Nhà nước hỗ trợ HTX một phần, còn HTX phải tự vươn lên. Đặc biệt, yếu tố con người mang tính chất quyết định, cần làm sao chọn được các thành viên có kiến thức, linh hoạt, kiên trì, trách nhiệm để quản trị HTX.

Ông Nguyễn Văn Liệt- Phó Chủ tịch UBND tỉnh cho rằng, HTX phải đáp ứng nhu cầu thực sự của xã hội thì mới tồn tại được: “Thời gian qua, mặc dù nói Nhà nước có hỗ trợ nhưng chưa đủ, chưa tập trung. Hướng tới, cần xem xét lại để củng cố chất lượng hoạt động của các HTX”.

Bí thư Tỉnh ủy- Bùi Văn Nghiêm đánh giá cao nỗ lực của các cấp ủy Đảng, chính quyền, các ngành trong phát triển kinh tế tập thể của tỉnh thời gian qua. Số lượng HTX, đặc biệt là tổ hợp tác từng bước tăng lên, chất lượng cải thiện, góp phần tạo nền tảng cho kinh tế của tỉnh phát triển. Tuy nhiên, Bí thư Tỉnh ủy cũng cho rằng, phần lớn HTX có quy mô nhỏ, một số HTX hoạt động không hiệu quả, nguồn vốn hạn chế. Bên cạnh, việc chuyển đổi HTX theo Luật HTX năm 2012 còn nhiều vướng mắc do công tác tuyên truyền, vận động, đặc biệt quản trị chưa sâu sát… Cùng với đó, sự phối hợp giữa các cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị xã hội, cơ quan quần chúng chưa chặt chẽ. Đồng thời, công tác thanh tra, uốn nắn, tháo gỡ các vướng mắc chưa làm thường xuyên, các chính sách triển khai chưa đến nơi đến chốn.

TUYẾT HIỀN