Xuất khẩu lúa gạo- bối cảnh mới

Theo Bộ Công thương, dù đã có những nỗ lực trong thu mua và giữ giá lúa gạo đầu năm cho người trồng lúa nhưng do chưa có những hợp đồng tập trung khối lượng lớn để dẫn dắt thị trường nên xuất khẩu gạo còn gặp nhiều khó khăn.

Theo Bộ Công thương, dù đã có những nỗ lực trong thu mua và giữ giá lúa gạo đầu năm cho người trồng lúa nhưng do chưa có những hợp đồng tập trung khối lượng lớn để dẫn dắt thị trường nên xuất khẩu gạo còn gặp nhiều khó khăn.

Năm nay, Trung Quốc sẽ giảm nhập khẩu gạo Việt Nam xuống còn 500.000- 600.000 tấn, thay vì 1,5- 2 triệu tấn/năm như những năm trước và chuyển sang nhập gạo Pakistan, Nhật. Trung Quốc không còn là thị trường dễ tính nữa, hàng hóa phải bảo đảm các điều kiện về giấy chứng nhận, chất lượng sản phẩm, có vùng trồng và phải đảm bảo an toàn thực phẩm. Philippines và Indonesia là 2 bạn hàng truyền thống nội khối Cộng đồng kinh tế ASEAN (AEC) cũng đang có thay đổi trong chính sách. 

Cũng theo Bộ Công thương, xuất khẩu gạo giảm do không có hợp đồng tập trung với khối lượng lớn để dẫn dắt thị trường, trong khi thị trường Trung Quốc đang gặp khó khăn do thay đổi chính sách. Đây cũng là một áp lực cho việc tiêu thụ lúa gạo trong những mùa vụ tới đây.

Nhiều doanh nghiệp cho rằng, khó khăn của xuất khẩu gạo không thể tìm giải pháp ngắn hạn. Giải pháp tối ưu nhất hiện nay thực hiện mô hình liên kết giữa doanh nghiệp và nông dân. Nhiều doanh nghiệp kiến nghị Bộ Công thương phối hợp với các bộ, ngành, địa phương tập trung đẩy mạnh công tác xúc tiến thương mại; hỗ trợ doanh nghiệp tìm kiếm và khai thác các thị trường tiềm năng gắn với xây dựng thương hiệu.

Chính phủ, Bộ Công thương và các bộ ngành liên quan trong thời gian qua đã nỗ lực triển khai các biện pháp, giải pháp nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh của mặt hàng gạo, mở rộng thị trường xuất khẩu, góp phần tiêu thụ hết lúa gạo cho nông dân.

Nhận định cho rằng, xuất khẩu gạo trong tình hình mới cần được tiếp tục đẩy mạnh theo hướng đa dạng hóa thị trường, hướng đến thị trường yêu cầu sản phẩm chất lượng cao, có giá trị gia tăng cao; từ đó góp phần xây dựng cơ sở cho công tác tổ chức sản xuất trong nước với cơ cấu, yêu cầu chất lượng sản phẩm phù hợp nhu cầu thị trường.

HOÀNG MINH