Đổi mới công nghệ cho doanh nghiệp phát triển

ĐBSCL là vựa lúa, vựa nông sản của cả nước. Tuy nhiên, nông sản xuất khẩu chủ yếu là sản phẩm thô, chất lượng chưa cao, làm giảm khả năng cạnh tranh sản phẩm. Doanh nghiệp (DN) muốn tồn tại và phát triển bắt buộc phải đổi mới, phải áp dụng công nghệ vào trong sản xuất.

ĐBSCL là vựa lúa, vựa nông sản của cả nước. Tuy nhiên, nông sản xuất khẩu chủ yếu là sản phẩm thô, chất lượng chưa cao, làm giảm khả năng cạnh tranh sản phẩm. Doanh nghiệp (DN) muốn tồn tại và phát triển bắt buộc phải đổi mới, phải áp dụng công nghệ vào trong sản xuất.

Đổi mới công nghệ để nâng cao chất lượng nông sản, giảm thất thoát sau thu hoạch.Ảnh: CAO HUYỀN

Thực trạng thiếu và yếu

Theo ông Nguyễn Trọng Danh- Phó Giám đốc Sở Khoa học- Công nghệ tỉnh Vĩnh Long: ĐBSCL hàng năm đóng góp khoảng 27% GDP của cả nước, sản xuất hơn 50% tổng sản lượng lương thực và 90% lượng gạo xuất khẩu của cả nước.

Tuy nhiên, đời sống người dân vẫn khó khăn, thu nhập thấp. Ông nhấn mạnh: “Nguyên nhân chủ yếu là do việc ứng dụng công nghệ và thiết bị sau thu hoạch còn nhiều hạn chế, dẫn đến tình trạng nông sản chưa đạt tiêu chuẩn hoặc hư hỏng, tổn thất giá trị khá lớn”.

Theo số liệu của Sở Công thương tỉnh, Vĩnh Long có 211 DN vừa và nhỏ hoạt động trên lĩnh vực bảo quản, chế biến nông sản. Tuy nhiên, hơn 80% DN có trình độ công nghệ lạc hậu và trung bình.

Ông Nguyễn Trọng Danh nói thêm: Đánh giá theo từng đối tượng DN ở các lĩnh vực tại tỉnh Vĩnh Long nhìn chung còn thấp.

Hầu hết các lĩnh vực kinh doanh có trình độ lạc hậu và trung bình: lĩnh vực lúa gạo hơn 88%, lĩnh vực chế biến thủy sản 60%, lĩnh vực chế biến rau củ gần 97%, lĩnh vực chế biến bảo quản trái cây có hơn 80%.

Do đó, nhu cầu ứng dụng đổi mới công nghệ ở các DN vừa và nhỏ là rất lớn. Cũng theo ông Nguyễn Trọng Danh, có nhiều lý do khác nhau dẫn đến việc trình độ công nghệ ở các DN chậm phát triển như thiếu vốn, không có nhu cầu nâng cấp, không có thông tin về các máy móc công nghệ,…

TS. Bùi Hữu Thuận- Trưởng Khoa Khoa học nông nghiệp Trường ĐH Cửu Long cho rằng: Lúa gạo Việt Nam xuất khẩu nằm trong top đầu thế giới nhưng chưa có thương hiệu mạnh về giá trị mang lại cũng chưa cao.

Tổn thất sau thu hoạch từ 12- 15%, điều này không chỉ làm giảm sản lượng mà còn ảnh hưởng đến chất lượng, giá trị hạt gạo và thu nhập của nông dân.

Đổi mới để tồn tại và phát triển

Công ty Phước Thành IV đầu tư đổi mới công nghệ, nâng chất lượng hạt gạo.Ảnh: Trần Phước

Mạnh dạn nghiên cứu và đầu tư, Công ty Phước Thành IV đã thành công trong việc đổi mới công nghệ để giảm giá thành, tăng lợi nhuận. Theo đó, công ty này đã gia tăng thời gian ủ trước khi đem xay, xát trắng, đánh bóng đã làm gia tăng tính chống chịu cơ lý của hạt gạo.

Công ty còn đưa kỹ thuật đóng gói chân không tránh hút ẩm lại và ngăn sự oxy hóa của không khí trên hạt gạo.

Ông Lê Thế Xuân- Giám đốc Công ty TNHH Sản xuất và Thương mại Trúc Anh (Bạc Liêu) cho biết: “Công ty chúng tôi chuyên sản xuất chế phẩm sinh học và thuốc thú ý thủy sản, tư vấn phát triển vùng nuôi tôm sạch.

Trước sự biến đổi về môi trường, công ty đã đầu tư dây chuyền sản xuất vi sinh hiện đại, mời gọi và liên kết với các nhà khoa học trong và ngoài nước. Nhờ đó, đã chọn được những chủng giống có hoạt tính Enzim, tính kháng khuẩn cao không phải nhập từ công ty nước ngoài mà con cạnh tranh được với các công ty nước ngoài trong cùng lĩnh vực”.

Ông đề cao vai trò nghiên cứu khoa học, ứng dụng công nghệ, xem đây là định hướng hàng đầu cho sự phát triển của công ty trong thời gian tới.

Có thể thấy, đổi mới công nghệ là nhu cầu cấp thiết của các DN Vĩnh Long và DN ĐBSCL nói chung. Ông Nguyễn Trọng Danh cho biết, tỉnh Vĩnh Long đã có nhiều đề tài, dự án khoa học hỗ trợ cho các DN đổi mới nâng cao trình độ công nghệ trong thời gian qua.

Tuy nhiên, ông cho rằng Nhà nước cần hỗ trợ nhiều hơn nữa trong thời gian sắp tới. Hỗ trợ DN đổi mới công nghệ, đổi mới dây chuyền sản xuất, tiếp tục hỗ trợ DN áp dụng khoa học công nghệ, sáng tạo những sản phẩm mới.

Ngoài ra, còn hỗ trợ khai thác ứng dụng thông tin khoa học- công nghệ, phát triển thương hiệu. Đào tạo lãnh đạo DN, đặc biệt chú trọng kỹ năng quản lý điều hành, xúc tiến thương mại,… 

Song song đó, Cục Ứng dụng và Phát triển công nghệ thuộc Bộ Khoa học- Công nghệ phải phát huy vai trò cầu nối để các DN tiếp cận và nhận được sự hỗ trợ kịp thời từ các chương trình khoa học công nghệ. Nhanh chóng hình thành cơ sở dữ liệu về công nghệ quốc gia, xây dựng và hoàn thiện sàn giao dịch quốc gia.

Tham mưu với Bộ Khoa học- Công nghệ chỉ đạo và hỗ trợ các địa phương điều tra, đánh giá trình độ công nghệ, nâng cao khả năng cạnh tranh của sản phẩm và DN ở thị trường trong và ngoài nước.

CAO HUYỀN