Việc cải cách hành chính trong cấp đăng ký kinh doanh, mã số thuế, con dấu nhằm giảm sự phiền hà cho doanh nghiệp (DN) đã được các cơ quan chức năng tỉnh Vĩnh Long triển khai từ nhiều năm nay. Lợi dụng chính sách thông thoáng này, một số DN thành lập với mục đích kinh doanh trái phép, sử dụng hóa đơn bất hợp pháp (tạm gọi là DN “ma”), không chỉ gây thất thu ngân sách nhà
Việc cải cách hành chính trong cấp đăng ký kinh doanh, mã số thuế, con dấu nhằm giảm sự phiền hà cho doanh nghiệp (DN) đã được các cơ quan chức năng tỉnh Vĩnh Long triển khai từ nhiều năm nay.
Lợi dụng chính sách thông thoáng này, một số DN thành lập với mục đích kinh doanh trái phép, sử dụng hóa đơn bất hợp pháp (tạm gọi là DN “ma”), không chỉ gây thất thu ngân sách nhà nước, mà còn ảnh hưởng đến môi trường kinh doanh bình đẳng giữa các DN.
DN được tạo điều kiện thuận lợi trng đăng ký kinh doanh, cấp mã số thuế, con dấu.
DN “ma”- thật thật, giả giả. Thật vì DN được cấp giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh, con dấu, có kê khai thuế hẳn hoi. Còn giả vì DN thành lập nhưng không sản xuất kinh doanh, chỉ mua bán hóa đơn thu lợi bất chính, rồi bỏ trốn.
Hồ sơ DN “ma”
Theo Cục Thuế Vĩnh Long, qua 5 năm triển khai, thực hiện Quy chế phối hợp, Cục Thuế và Công an tỉnh, các huyện- thị- thành đã đạt kết quả tốt phát hiện, xử lý các DN có hành vi vi phạm pháp luật trong lĩnh vực thuế.
Từ tháng 7/2010 đến tháng 12/2012, đã phát hiện 130 vụ mua bán hóa đơn bất hợp pháp, trốn thuế. Đã xử lý 51 vụ, trong đó 3 vụ bị xử lý hình sự, cơ quan thuế ra quyết định xử lý hành chính 48 vụ với số tiền lên đến trên 22,2 tỷ, thì có đến 35 vụ là do cơ quan công an phát hiện.
Một số vụ điển hình như: vụ án trốn thuế tại Garage Thanh Nhàn, khởi tố 1 bị can. Thủ đoạn trốn thuế được thực hiện khi bán hàng hóa xuất hóa đơn ghi trên liên 2 giao cho khách hàng đúng với giá trị thực, còn liên 1 và 3 để quyết toán với cơ quan thuế ghi giá trị thấp hơn.
Tòa án nhân dân TP Vĩnh Long đã tuyên 2 năm tù và truy thu, phạt trên 434 triệu đồng. Vụ án trốn thuế xảy ra tại Công ty TNHH An Khang, thiệt hại trên 1,8 tỷ đồng, buộc khởi tố 1 bị can và chuyển sang Đồng Tháp truy tố và xử lý.
Hành vi đưa hối lộ để được mua hóa đơn thuế GTGT khi thành lập mới của Công ty TNHH MTV Minh Việt, do Võ Văn Minh làm giám đốc, đã bị phanh phui. Kết quả Tòa án nhân dân Long Hồ đã tuyên án phạt Võ Văn Minh 1 năm tù treo và kẻ chủ mưu Huỳnh Văn Lai- Giám đốc Công ty Huỳnh Đức Trọng- 3 năm tù.
Đánh giá của Cục Thuế Vĩnh Long cho thấy, thủ đoạn thành lập DN “ma” để sử dụng hóa đơn bất hợp pháp thời gian qua hết sức tinh vi. Các đối tượng tổ chức đường dây gian lận thuế qua nhiều khâu và nhiều DN trung gian ở nhiều địa phương nhằm gây khó khăn cho công tác kiểm tra, điều tra xác minh của cơ quan thuế, công an.
Vì vậy, phải thanh- kiểm tra toàn diện ở nhiều DN, nhiều địa phương mới xác định được đầy đủ hành vi vi phạm nên vô cùng vất vả. Trong 95 vụ cơ quan thuế phát hiện chuyển công an, thì có đến 79 vụ không xử lý được do DN “ma” bỏ trốn.
“Cơ quan thuế muốn biết được DN “ma” hay không phải thanh- kiểm tra để kết luận hành vi. Một năm không thanh- kiểm tra DN quá 2 cuộc, DN có dấu hiệu vi phạm mới thanh- kiểm tra lần 2. Mỗi cuộc thanh- kiểm tra phải báo trước DN ít nhất 5 ngày. Nếu là DN “ma” thật, thấy động là họ kiếm đường chạy trước. Có DN khi khảo sát thì còn, đến hồi ra quyết định tống đạt xử phạt thì… biến hết”- ông Trương Minh Luân- Trưởng Phòng Thanh tra (Cục Thuế), giải thích vì sao số DN “ma” phát hiện nhiều mà xử lý “không được bao nhiêu”. Hồ sơ ghi nhận DN “ma” càng dày thêm với lý giải vụ việc không xử lý vì “bỏ trốn” biệt tăm biệt tích.
Phát hiện DN “ma”không khó
Trong “con mắt” nghiệp vụ của mình, những cán bộ ngành thuế, đăng ký kinh doanh đều khẳng định “nhận dạng ban đầu DN “ma” chính xác 90-95%”.
Ông Đặng Văn Danh- Phó Cục trưởng Cục Thuế tỉnh, cho biết các DN “ma” thường đăng ký kinh doanh ngành lương thực thực phẩm, chủ yếu làm lương thực xay xát lúa gạo. Do đặc thù của các tỉnh ĐBSCL và Vĩnh Long lúa gạo nhiều, các DN lớn mua lúa gạo thông qua hàng xáo, mà chỉ mua bán bằng tiền mặt, nên cần mua hóa đơn để hợp thức hóa đầu vào để được khấu trừ 5% thuế GTGT. Do vậy, ông Danh cho rằng, chính nhu cầu đó đã “đẻ” ra DN “ma”.
Vĩnh Long đã và đang nỗ lực tạo môi trường kinh doanh lành mạnh, bình đẳng cho tất cả các DN yên tâm hoạt động, nhưng nói không với DN “ma”.
Mặc dù, “hình thức vi phạm của DN “ma” ngày càng tinh vi hơn” và “hình như nó hoạt động có hệ thống, thành lập nhiều DN nhưng chỉ có 1 đầu mối đứng ra điều hành mọi hoạt động mua bán hóa đơn. Hễ cơ quan thuế có động tĩnh gì, thì đường dây đó rút đi hết”. Các DN “ma” có nhiều thủ đoạn gian xảo, lách luật, trốn thuế nhưng theo ông Trương Minh Luân không vì thế mà khó nhận diện.
Ông Danh đưa ra một số biểu hiện của DN “ma” là loại hình DN đa ngành: lương thực thực phẩm, mua bán, xây dựng… Vốn điều lệ thấp khoảng 1 tỷ đồng, mà doanh số phát sinh lớn, cả chục đến vài chục tỷ/tháng.
Địa điểm kinh doanh thuê mướn thường chỉ đặt 1 chiếc bàn. Kinh doanh lúa gạo nhưng không có kho tàng, bến bãi, nhân sự mà chỉ có một giám đốc mướn “ngồi chơi xơi nước”.
Chức năng kinh doanh của các DN này chỉ mua bán hóa đơn lòng vòng. Hàng hóa không có nhưng tháng xuất vài chục hóa đơn. Tháng đầu tiên có báo cáo thủ tục đầy đủ. Khi ngành thuế phát hiện dấu hiệu lạ, mời lên giải trình lần 1, lần 2 thì đã bỏ trốn. Khi tiến hành xác minh hóa đơn đầu vào, gửi lên TP Hồ Chí Minh điều tra, mới phát hiện ra ở “đường dây” một số tỉnh khác cũng bỏ trốn hết.
Hay biểu hiện “rõ như ban ngày”, Vĩnh Long là xứ lúa gạo, DN tại Vĩnh Long sao phải chạy lên tới TP Hồ Chí Minh mua lúa gạo đem về (!?). Một DN trụ sở ở TP Hồ Chí Minh nhưng lại mở tài khoản ngân hàng tại Vĩnh Long… thì quá bất thường.
Một cán bộ Phòng Đăng ký kinh doanh, Sở Kế hoạch và Đầu tư cũng có cách phát hiện: “Coi phong cách giám đốc là biết liền. Khi có vấn đề khả nghi, “bẻ” cái là không nói được. DN vận chuyển hàng hóa bằng đường sông, đường bộ hỏi có xe, tàu chưa? Hổng có! Kho tàng có 15m2 sao chứa hàng đủ? Nín khe! Nói chung là giám đốc này không tự giải quyết được vấn đề gì?”
| Cục Thuế tỉnh cảnh báo 10 dấu hiệu nhận diện DN “ma”:
1. Thường chọn loại hình công ty TNHH.
2. Đăng ký nhiều ngành nghề, nhưng chủ yếu vào thương mại, dịch vụ tổng hợp, không trực tiếp sản xuất hàng hóa, những ngành nghề không phải đăng ký vốn pháp định, không phải bắt buộc có chứng chỉ hành nghề.
3. Chủ DN thường ở địa phương khác đến đăng ký thành lập DN và thường di chuyển địa điểm.
4. Giám đốc điều hành thường được thuê tại địa phương, trình độ rất thấp, có người làm xe ôm, thất nghiệp, thậm chí có tiền án, tiền sự.
5. Thuê trụ sở giao dịch với thời gian rất ngắn, ở chung cư, ngõ ngách hẻm sâu, tài sản đơn sơ…
6. Thời gian tồn tại thường rất ngắn rồi bỏ trốn khỏi địa chỉ đăng ký kinh doanh để thành lập DN “ma” khác với tên gọi, tên chủ, địa điểm mới…
7. Việc thanh toán (nếu có) thường chuyển khoản qua ngân hàng cùng hệ thống.
8. Doanh số kinh doanh được kê khai trong các tờ khai thuế hàng tháng thường rất lớn, nhưng số thuế phải nộp lại rất ít, hoặc thuế GTGT đầu ra nhỏ hơn thuế GTGT đầu vào, nhưng không xin hoàn thuế, trên bản kê mua vào- bán ra chỉ 1– 2 đối tác.
9. Thường mua hóa đơn ngoài tỉnh, chủ yếu TP Hồ Chí Minh.
|
Kỳ 2: “Bắt bài” DN “ma”
Bài, ảnh: LÝ AN
Thông tin bạn đọc
Đóng Lưu thông tin