Vay tiền mua nhà: Thận trọng vẫn hơn

Tìm đến một khu nhà ở được rao bán với giá 300- 350 triệu đồng/căn, khách hàng trả trước 50%, còn lại ngân hàng (NH) cho vay 5 năm, một nhân viên doanh nghiệp (DN) cho biết: “Hiện lãi suất cho vay mua nhà là 15%, nhưng vài ba tháng sau tăng hay giảm chúng tôi chưa biết”.

Hiện NH hỗ trợ khách hàng vay tiền, nhưng điều kiện vay chưa thật sự thoáng.

Tìm đến một khu nhà ở được rao bán với giá 300- 350 triệu đồng/căn, khách hàng trả trước 50%, còn lại ngân hàng (NH) cho vay 5 năm, một nhân viên doanh nghiệp (DN) cho biết: “Hiện lãi suất cho vay mua nhà là 15%, nhưng vài ba tháng sau tăng hay giảm chúng tôi chưa biết”.

Trong vai người có nhu cầu vay tiền mua nhà ở, chúng tôi đã tiếp cận một vài NH tìm hiểu điều kiện để được vay vốn. Quả thật, người lao động thu nhập thấp: “Mua được căn nhà không dễ chút nào đâu!”

Cho vay thì có cho vay, nhưng…

Ở NH Phát triển nhà ĐBSCL (MHB) chi nhánh Vĩnh Long, chúng tôi được cô nhân viên Phòng Tín dụng tư vấn nhiệt tình. Với thông tin: thu nhập 7- 8 triệu đồng/tháng, dự định mua nhà giá 320 triệu đồng, trả trước 50% còn lại vay NH, thời hạn 3 năm. Cô nhân viên hỏi thế chấp bằng gì, khả năng trả nợ? Hiện lãi suất cho vay mua nhà là 17,5% và được thả nổi. “Rủi lãi suất nó tăng lên thì làm sao trả nổi”- tôi lo. “Với tình hình này chỉ giảm thôi chứ không lên đâu, vì lãi suất cho vay sản xuất kinh doanh đã giảm về mức 15% rồi”- cô nhân viên giải thích và cho biết thêm: lãi suất được tính trên dư nợ giảm dần. MHB có liên kết với Công ty CP Địa ốc Vĩnh Long, nếu mua nhà đất ở đó thì thủ tục đơn giản. Ở nơi khác, khách hàng phải trả trước cho DN 50%, đủ hồ sơ nhà đất, nhân viên xuống coi rồi mới quyết định.

Tại Vietinbank chi nhánh Vĩnh Long, chúng tôi vào vai người làm tiếp thị, được hướng dẫn gặp cô nhân viên tín dụng tên P.A. Câu hỏi đầu tiên là “có gia đình chưa?” Tôi nói chưa. Cô bảo: “Phải có xác nhận độc thân, hợp đồng lao động trên 1 năm. Lãi suất thả nổi. Ví dụ, tháng này 15%/năm, tháng sau 16% hoặc 13- 14%/năm, tùy lãi suất tăng hay giảm. Lãi tính theo dư nợ giảm dần. Nếu trả trước hạn thì phí trả trước hạn vẫn phải tính, gọi là tiền phạt tùy theo thời gian, khoảng 2%. Nếu trả trước 1/2 thời gian, ví dụ thời hạn vay 10 năm, đến 5 năm đã trả hết, thì tiền phạt là 2%.

Bởi vì nói tôi làm tiếp thị, thu nhập không ổn định và hợp đồng lao động ký hàng năm, nên cô nhân viên nói phải hỏi ý kiến “sếp”. Vài phút sau, anh “sếp” trực tiếp hỏi: “Làm ở công ty nào? Mua nhà ở đâu? Có hồ sơ không? Hộ khẩu ở đâu?” Rồi tư vấn: “Lãi suất 15%. Cho vay 50% giá trị hợp đồng mua bán. Hồ sơ phải nộp là: chứng minh nhân dân, hộ khẩu, hợp đồng lao động 1 năm trở lên, xác nhận độc thân (do UBND xã xác nhận), hợp đồng mua bán, bằng khoán, biên lai nộp tiền”.

Anh “sếp” khẳng định: Cho vay mua nhà thì NH có cho vay. Nhưng NH cho vay được hay không phải đi thẩm định mới trả lời được. Có thêm xác nhận lương của cơ quan, chứng minh nguồn trả nợ.

Người mua thận trọng

Tuy NH rất hỗ trợ khách hàng vay tiền, nhưng quan trọng là phải chứng minh được khả năng trả nợ. Khách hàng có thu nhập thấp hoặc không ổn định thì vẫn khó vay.

Một vấn đề được người vay quan tâm là: lãi suất sẽ ổn định bao lâu, bởi thời gian trả nợ dài từ 3- 5 năm. Rất nhiều người chưa quên “kinh nghiệm xương máu” khi vay lãi suất từ 13- 14% đã tăng vọt lên mức 25- 26%/năm, khiến người như ngồi trên đống lửa. Chị Bích Hạnh ở Tân Ngãi (TP Vĩnh Long) định vay 50% mua nhà trong 5 năm, nhưng suy đi tính lại “thấy ngán đường lãi suất”. Nên chạy vạy vay mượn người thân để hạn chế vay NH ở mức 30% và chỉ vay trong 3 năm. Ông Phạm Xuân Giang- Phó Giám đốc Khu nhà ở Hoa Lan (Phường 8) cho biết, khu nhà ở có nhiều loại diện tích, phương thức thanh toán linh hoạt. NH hỗ trợ vay lên tới 70% giá trị. Nhưng người mua vẫn thận trọng vì lo lãi suất không ổn định, trả trước vẫn… bị phạt. Theo kinh nghiệm nhiều người, nếu vay dài hạn, lãi suất có thể tăng bất cứ lúc nào. Vì vậy, người vay phải có thỏa thuận cụ thể về mức lãi suất sau này, cũng cần tính đến việc bị phạt lãi suất nếu trả vốn trước hạn.

Bài, ảnh: LÝ AN