Ngày Không thuốc lá, hàng năm vào ngày 31/5, là một sáng kiến toàn cầu do tổ chức Y tế Thế giới chủ trì nhằm nâng cao nhận thức về tác hại của việc sử dụng thuốc lá và ủng hộ các chính sách hiệu quả nhằm giảm mức tiêu thụ thuốc lá.
Ngày Không thuốc lá, hàng năm vào ngày 31/5, là một sáng kiến toàn cầu do tổ chức Y tế Thế giới chủ trì nhằm nâng cao nhận thức về tác hại của việc sử dụng thuốc lá và ủng hộ các chính sách hiệu quả nhằm giảm mức tiêu thụ thuốc lá. Chủ đề của ngày Thế giới không thuốc lá năm nay 2024 là “Bảo vệ trẻ em khỏi sự can thiệp của ngành công nghiệp thuốc lá”.
Dưới đây là một số hậu quả sức khỏe của việc hút thuốc mà bạn cần quan tâm để bảo vệ sức khỏe chính mình và người khác.
1. Ung thư phổi
Các hợp chất gây ung thư trong khói thuốc lá làm tổn thương DNA trong tế bào phổi. Tiếp xúc nhiều lần dẫn đến đột biến và tăng trưởng tế bào không kiểm soát được. Ung thư phổi thường gây tử vong với các triệu chứng bao gồm ho, đau ngực và sụt cân, làm giảm đáng kể chất lượng cuộc sống và tỷ lệ sống sót.
2. Bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD)
Khói kích thích đường hô hấp và phá hủy mô phổi, dẫn đến viêm phế quản mãn tính và khí thũng; gây ho dai dẳng, khó thở và nhiễm trùng đường hô hấp thường xuyên, hạn chế nghiêm trọng hoạt động thể chất và chất lượng cuộc sống.
3. Bệnh tim
Hóa chất trong khói thuốc lá làm tổn thương mạch máu, dẫn đến xơ vữa động mạch (xơ cứng động mạch), làm giảm lưu lượng máu và cung cấp oxy cho tim. Làm tăng nguy cơ đau tim, đau thắt ngực và suy tim, góp phần làm tăng tỷ lệ mắc bệnh và tử vong.
4. Đột quỵ
Hút thuốc làm tăng huyết áp và khiến máu dễ bị đông lại, có thể cản trở lưu lượng máu đến não; dẫn đến tổn thương não, dẫn đến tê liệt, khó nói, suy giảm nhận thức và trong trường hợp nghiêm trọng là tử vong.
5. Bệnh động mạch ngoại biên (PAD)
Nicotine và các hóa chất khác làm tổn thương các động mạch cung cấp máu cho các chi, dẫn đến giảm lưu lượng máu; gây đau, tê và tăng nguy cơ nhiễm trùng ở các chi, có khả năng dẫn đến phải cắt cụt chi trong trường hợp nặng.
6. Nhiễm trùng đường hô hấp
Hút thuốc làm suy yếu hệ thống miễn dịch và làm tổn thương đường hô hấp, khiến nhiễm trùng dễ dàng xâm nhập hơn; tăng khả năng mắc bệnh viêm phổi, viêm phế quản và các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp khác, dẫn đến bệnh tật thường xuyên và sức khỏe tổng thể suy yếu.
7. Giảm khả năng sinh sản
Hóa chất trong thuốc lá ảnh hưởng đến nồng độ hormone và cơ quan sinh sản ở cả nam và nữ. Điều này dẫn đến khó khăn trong việc thụ thai, tăng nguy cơ sảy thai và các biến chứng khi mang thai.
8. Bệnh tiểu đường loại 2
Hút thuốc làm tăng tình trạng kháng insulin, khiến cơ thể khó điều chỉnh lượng đường trong máu hơn; làm tăng nguy cơ phát triển bệnh tiểu đường loại 2, có thể dẫn đến các biến chứng như bệnh thần kinh, bệnh thận và các vấn đề về thị lực.
9. Hệ miễn dịch suy yếu
Hóa chất trong khói thuốc lá ức chế chức năng miễn dịch, làm giảm khả năng chống lại nhiễm trùng và bệnh tật của cơ thể; dẫn đến tăng khả năng mắc bệnh, thời gian phục hồi chậm hơn và nguy cơ nhiễm trùng và bệnh tật cao hơn.
10. Bệnh nướu răng và mất răng
Hút thuốc làm giảm lưu lượng máu đến nướu và ảnh hưởng đến sự gắn kết của xương và mô mềm với răng, thúc đẩy sự phát triển của vi khuẩn; điều này dẫn đến viêm nha chu, gây sưng nướu, chảy máu nướu, hôi miệng và mất răng, ảnh hưởng đến dinh dưỡng và sức khỏe răng miệng nói chung.
Những tác động lâu dài của việc hút thuốc góp phần làm suy giảm đáng kể sức khỏe tổng thể, làm giảm tuổi thọ và giảm chất lượng cuộc sống.
HẢI HUỲNH (Nguồn: NDTV/American Lung Association)
