Báo Vĩnh Long- một bộ phận của báo chí cách mạng Việt Nam

 Trong lời giới thiệu, sách Lịch sử Báo chí cách mạng tỉnh Vĩnh Long giai đoạn 1930-2000 viết: “Đặc điểm lịch sử báo chí cách mạng Việt Nam là bên cạnh các tờ báo của Trung ương Đảng, thì tại các địa phương còn có các tờ báo là cơ quan ngôn luận của các tỉnh ủy, thành ủy. Các tờ báo ấy kết hợp nhau chặt chẽ cùng thực hiện nhiệm vụ chính trị chung.

Một cuộc hội nghị cộng tác viên đồng thời là bạn đọc thường xuyên của Báo Vĩnh Long năm 2005.

Báo chí cách mạng tỉnh Vĩnh Long có một lịch sử phát triển vô cùng phong phú, trở thành một bộ phận không thể tách rời của lịch sử báo chí cách mạng Việt Nam”.

Làm báo thời kỳ trước đổi mới

Ngay ngày TX Vĩnh Long được giải phóng, các nhà báo Nguyễn Thanh Hùng, Trần Minh Toàn (Tám Quang), Trần Văn Ngừa (Ba Lâm), Đoàn Hải Nhân (Phù Sa), Lê Minh Phú, Phạm Thị Hân (Báo Quyết Thắng) theo các cánh quân vào tiếp quản TX Vĩnh Long.

Sau thời gian ổn định nhất là việc in ấn, thì bắt tay vào việc xuất bản tờ báo cách mạng, tờ báo của Đảng từ vùng giải phóng nay công khai ra toàn tỉnh. Báo Vĩnh Long Giải Phóng xuất bản 1 số/tuần, xuất bản 46 số thì đổi tên Báo Vĩnh Trà sau khi sáp nhập với Báo Anh Dũng, tỉnh Trà Vinh.

Báo Vĩnh Trà, Báo Cửu Long khi đó là một tập thể gồm 36 người làm Báo Anh Dũng- tỉnh Trà Vinh và Báo Quyết Thắng- tỉnh Vĩnh Long hợp lại vào đầu năm 1976. Tổng Biên tập báo là ông Nguyễn Chiến Thắng (nhà báo Sao Vàng), nguyên là Trưởng Tiểu ban Thông tấn- Báo chí tỉnh Trà Vinh. Báo Cửu Long xuất bản mỗi tuần 1 kỳ, ra ngày thứ năm hàng tuần khổ 29 x 45cm.

Bìa báo xuân Báo Vĩnh Long Giải Phóng 1976.

Báo Cửu Long xuất bản và phát hành trên địa bàn tỉnh Vĩnh Long và tỉnh Trà Vinh ngày nay suốt 15 năm cho đến tháng 5/1992. Đến năm 1984, Báo Cửu Long xuất bản thêm tờ Cửu Long in tiếng Khmer phát hành riêng cho vùng đồng bào dân tộc Khmer.

Là cơ quan ngôn luận của Đảng bộ tỉnh, trong 15 năm, Báo Cửu Long bám sát nhiệm vụ chính trị là tuyên truyền đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật Nhà nước về khai hoang, phục hóa để sản xuất, thực hiện các công trình “đại thủy lợi” dẫn nước ngọt kết hợp rửa phèn; làm ăn hợp tác nông nghiệp, thương nghiệp; về khắc phục hậu quả của chiến tranh, xóa đói, xóa mù chữ; về cải tạo ngụy quân, ngụy quyền đưa họ trở về cuộc sống bình thường; về xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền vững mạnh, về xây dựng nền quốc phòng, an ninh để đối phó cuộc chiến tranh xâm lược biên giới Tây Nam mà đỉnh cao là đưa quân tình nguyện sang Campuchia giúp đất nước và nhân dân Campuchia anh em thoát khỏi thảm họa diệt chủng!...

Báo Cửu Long hàng chục lần cử phóng viên sang viết bài về bộ đội tình nguyện là con em tỉnh Cửu Long sang chiến đấu giúp bạn tại tỉnh Kampong Speu kết nghĩa.

Làm báo thời kỳ đất nước đổi mới

Báo Cửu Long kết thúc nhiệm vụ khi hai tỉnh Vĩnh Long, tỉnh Trà Vinh tái lập. Đường lối đổi mới từ Đại hội VI (1986) khởi xướng, đã được Đại hội VII (1991) của Đảng định hình cụ thể, rõ ràng hơn. Tháng 5/1992, Báo Vĩnh Long tái thành lập trong làn gió đổi mới nhưng ảnh hưởng của “cơn bão chính trị” từ Liên Xô và các nước Đông Âu theo chế độ xã hội chủ nghĩa sụp đổ vẫn còn dư chấn nghiêm trọng.

Dưới sự lãnh đạo của trung ương, của Tỉnh ủy, Báo Vĩnh Long tăng cường tuyên truyền, giải thích sao cho thuyết phục các nghị quyết của Trung ương kèm theo đó chỉ rõ nguyên nhân và bản chất của cuộc khủng hoảng. Tuyên truyền sâu đậm tỉnh nhà triển khai thực hiện các nghị quyết Đại hội VII, VIII, IX, X, XI, XII, XIII của Đảng.

Kết luận của Ban Thường vụ Tỉnh ủy Vĩnh Long về phát triển báo giai đoạn 2005-2010 (Thông báo số 30-TB/TU ngày 23/10/2006), nêu: “Báo Vĩnh Long có nhiệm vụ đổi mới nâng cao hiệu quả tuyên truyền, nâng số kỳ phát hành trong tuần đồng thời với nâng cao chất lượng tờ báo và xuất bản báo điện tử.

Ban Biên tập cùng cấp ủy chi bộ xây dựng nghị quyết đề ra lộ trình tăng kỳ báo, đổi mới nội dung, hình thức, nâng cao chất lượng tờ báo, đẩy mạnh phát hành về cơ sở và xúc tiến xuất bản báo điện tử”. Thực hiện nghiêm túc chỉ đạo của Tỉnh ủy, từ tháng 4/2007, báo tiếp tục tăng lên 4 kỳ/tuần với chất lượng nội dung ngày càng tốt hơn và số lượng phát hành ổn định, xây dựng trang tin điện tử đưa thông tin của báo in lên mạng toàn cầu, đồng thời đào tạo cán bộ, phóng viên, biên tập viên, xuất bản báo điện tử.

Bên cạnh đó, được Tỉnh ủy, UBND tỉnh cho phép thực hiện Nghị định số 43/CP của Chính phủ, chuyển từ cấp phát ngân sách theo thực chi sang loại hình đơn vị sự nghiệp tự chủ một phần và Ban Thường vụ Tỉnh ủy ban hành quyết định quy định về bộ máy tổ chức, biên chế (Quyết định số 337-QĐ/TU tháng 10/1914) giao quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm bộ máy tổ chức, biên chế, kinh phí cho Ban biên tập, đã tạo nhiều thuận lợi cho báo hoạt động.

Điểm nổi bật của Báo Vĩnh Long thời gian qua là xây dựng đội ngũ cán bộ, chú trọng đào tạo chính trị, nghiệp vụ chuyên môn đạt yêu cầu chuẩn hóa theo Nghị quyết Trung ương 3 khóa VIII. Đến giai đoạn 2010-2020, thực hiện nghị quyết của Tỉnh ủy, Ban Biên tập chủ trương mạnh dạn đột phá trong công tác cán bộ theo hướng nâng cao một bước về trình độ sau ĐH, theo đó tất cả cán bộ, phóng viên diện quy hoạch phải có trình độ thạc sĩ trở lên.

Với sự quyết tâm này, từ năm 2012-2020, báo cử 15 cán bộ, phóng viên học các khóa cao học để có trình độ thạc sĩ, chiếm hơn 37% viên chức, trong đó hiện có 10 người tốt nghiệp thạc sĩ báo chí. Đội ngũ cán bộ, viên chức đào tạo sau ĐH, nhất là chuyên ngành báo chí đã làm thay đổi một bước về chất trong hoạt động chuyên môn.

Với những nỗ lực trong đổi mới, nâng cao chất lượng thông tin hàng năm, Báo Vĩnh Long đều chọn được những tác phẩm có chất lượng tốt tham dự giải báo chí quốc gia, giải báo chí về xây dựng Đảng toàn quốc (Búa liềm vàng), cùng các giải báo chí các bộ, ngành tổ chức giành được nhiều giải cao.

Chỉ riêng giải báo chí quốc gia, đến nay các lượt phóng viên Báo Vĩnh Long đạt 1 giải B, 5 giải C, 2 giải khuyến khích. Ghi nhận những đóng góp của Báo Vĩnh Long, Chủ tịch nước đã tặng cho tập thể báo Huân chương Lao động hạng Ba (2006), hạng Nhì (2015); 6 cá nhân được tặng Huân chương Lao động hạng Ba, hạng Nhì.

Măng sét các tờ báo tiền thân Báo Vĩnh Long ngày nay.

Hiện nay, thực hiện chủ trương chung về tinh gọn bộ máy của Đảng, chính quyền, Báo Vĩnh Long, theo quyết định của Tỉnh ủy đã hợp nhất với Đài Phát thanh và Truyền hình tỉnh, hoạt động với tên mới Báo và Đài Phát thanh- Truyền hình tỉnh Vĩnh Long. Tuy thay đổi về tổ chức quản lý, nhưng Báo Vĩnh Long in và Báo Vĩnh Long điện tử vẫn xuất bản đều đặn, vẫn làm nhiệm vụ là tiếng nói của Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân tỉnh Vĩnh Long.

Tuy nhiên, bên cạnh thuận lợi thì thách thức là không hề nhỏ. Đó là sự cạnh tranh thông tin, sự “lấn sân” của mạng xã hội với báo chí chính thống vô cùng khốc liệt, làm giảm vai trò thông tin của báo chí chính thống.

Để tồn tại, để thu hút bạn đọc, khán giả xem, đọc tờ báo Vĩnh Long- cả báo in và báo điện tử, thì tờ báo in, báo mạng phải được cải tiến, đổi mới không ngừng, khai thác và đưa công nghệ số hóa vào quy trình làm báo để thông tin nhanh, tin cậy, định hướng dư luận… giữ đúng chức năng là kênh thông tin của Đảng, chính quyền tại địa phương.

Bài, ảnh: HOÀNG KHẢI