Tiếp tục khẳng định vai trò trụ cột của chính sách BHXH, BHYT, BHTN trong bảo đảm an sinh xã hội

(VLO) Trong phiên thảo luận tại kỳ họp thứ 2 Quốc hội khóa XV về tình hình thực hiện chính sách, chế độ bảo hiểm xã hội (BHXH), bảo hiểm y tế (BHYT), bảo hiểm thất nghiệp (BHTN), các đại biểu Quốc hội tỉnh Vĩnh Long cho rằng, các chính sách trên tiếp tục khẳng định vai trò trụ cột trong việc bảo đảm an sinh xã hội.

* Đại biểu Nguyễn Thị Minh Trang: Hỗ trợ người dân tham gia BHXH tự nguyện

Tôi thống nhất với báo cáo của Chính phủ về thực hiện chính sách, chế độ BHXH, quản lý và sử dụng quỹ BHXH năm 2020. Các chính sách trên tiếp tục khẳng định vai trò trụ cột trong việc bảo đảm an sinh xã hội. Khi dịch COVID-19 bùng phát, người dân và doanh nghiệp gặp khó khăn do đại dịch được tiếp cận, tham gia, thụ hưởng chính sách hỗ trợ về BHXH, BHTN một cách nhanh chóng, thuận lợi nhất, góp phần bảo đảm an sinh xã hội.

Đóng góp một số giải pháp trong thời gian tới, đề nghị tập trung đẩy mạnh cải cách chính sách BHXH, phát huy tính ưu việt của công cụ quan trọng này trong nâng cao chất lượng, hiệu quả, tính minh bạch trong đảm bảo chính sách an sinh xã hội, phục vụ mục tiêu phát triển bền vững.

Ngoài ra, Chính phủ chỉ đạo các ngành có liên quan tiến hành tổng kết việc thi hành Luật BHXH, để sớm trình đề xuất đưa vào chương trình xây dựng pháp luật, trong đó có sự kết nối thông tin chặt chẽ với quá trình quản lý Quỹ BHXH, mở rộng diện bao phủ BHXH, hạn chế số người hưởng BHXH một lần; hỗ trợ người dân tham gia BHXH tự nguyện, giảm điều kiện về thời gian đóng để hưởng lương hưu; thực hiện theo nguyên tắc đóng hưởng, có sự chia sẻ giữa nhóm đối tượng có mức đóng cao với nhóm đối tượng có mức đóng thấp; đảm bảo tính bền vững về tài chính đối với quỹ hưu trí, tử tuất.

Đồng thời nghiên cứu xây dựng, trình Quốc hội sửa đổi Luật Việc làm, Luật BHYT, Luật Thanh tra ... để kịp thời thể chế Nghị quyết số 28-NQ/TW; đặc biệt sớm ban hành nghị định quy định về bảo hiểm tai nạn lao động theo hình thức tự nguyện đối với người lao động làm việc không theo hợp đồng lao động, bổ sung chức năng thanh tra chuyên ngành việc thực hiện giải quyết chế độ chính sách BHXH, BHYT để hạn chế, ngăn chặn kịp thời tình trạng lạm dụng, trục lợi quỹ BHXH, BHYT.

* Đại biểu Nguyễn Thị Quyên Thanh: Tăng chế tài xử lý nghiêm các hành vi trốn đóng, chậm đóng BHXH

BHXH, BHYT là một trong những trụ cột của an sinh xã hội. Đảng, Nhà nước ta đặc biệt quan tâm, chăm lo cho vấn đề này. Do đó, việc thực hiện các chính sách, pháp luật về BHYT; việc quản lý, sử dụng quỹ BHYT luôn là vấn đề người dân và cử tri rất quan tâm.

Về việc thực hiện Nghị quyết số 68/2013/QH13 đẩy mạnh việc thực hiện chính sách, pháp luật về BHYT đã tạo động lực cho cả hệ thống chính trị vào cuộc. Về cơ bản, BHYT đã góp phần quan trọng vào việc nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe cho nhân dân, nhất là với người thuộc nhóm yếu thế trong xã hội.  

Việc người tham gia BHYT và độ bao phủ đã đạt và vượt chỉ tiêu Quốc hội giao là nỗ lực lớn, song vẫn còn những hạn chế, bất cập.

Thực tế đa phần đối tượng đóng BHYT hiện nay đều do Nhà nước hỗ trợ. Các doanh nghiệp, người sử dụng lao động và người lao động đóng theo quy định pháp luật mới chỉ ở khu vực chính thức, trong khi đó lao động nằm ở khu vực phi chính thức chưa tham gia BHYT nhiều. Một bộ phận người dân chỉ khi có bệnh mới tham gia BHYT.

Đáng chú ý, năm 2020 do ảnh hưởng của dịch COVID-19, nên một số doanh nghiệp phải tạm dừng hợp đồng lao động, chấm dứt hợp đồng lao động dẫn đến người lao động không được tham gia BHYT.  

Từ thực tế trên, đề nghị Chính phủ phải có giải pháp căn cơ, đột phá để đạt và giữ vững tỷ lệ bao phủ BHYT nhất là do tác động của dịch COVID-19 nên dự kiến các chỉ tiêu sẽ có thách thức. Ngoài ra, Chính phủ sớm trình Quốc hội sửa đổi, bổ sung Luật BHYT và Luật Khám bệnh, chữa bệnh để đảm bảo tính đồng bộ trong hệ thống pháp luật.

Thực tế hiện nay còn nhiều bất cập, cụ thể quy định về thông tuyến không có cơ chế kiểm soát dẫn đến tình trạng một số cơ sở có cơ chế thu hút người bệnh dẫn đến việc tăng số lượng khám chữa bệnh so với nhu cầu thực tế, hoặc người có thẻ BHYT đi khám nhiều lần trong ngày, trong tuần, trong tháng tại nhiều cơ sở y tế.  

Tiếp tục nghiên cứu hoàn thiện chính sách BHXH, BHTN theo hướng mở rộng đối tượng tham gia BHXH, kể cả bắt buộc và tự nguyện.

Thực hiện đồng bộ các giải pháp nhằm tăng tính tuân thủ trong tham gia BHXH bắt buộc, yêu cầu doanh nghiệp tham gia BHXH bắt buộc đầy đủ cho người lao động. Cùng với đó, tăng cường chế tài xử lý nghiêm các hành vi trốn đóng, chậm đóng BHXH để khắc phục tình trạng trốn đóng, nợ đọng BHXH hiện nay.

Đề nghị Chính phủ đánh giá kết quả thực hiện việc hỗ trợ thông qua chính sách BHXH, BHTN đối với doanh nghiệp, người lao động bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh COVID-19; đồng thời cần có dự báo tình hình, đánh giá tác động ảnh hưởng của dịch bệnh COVID-19 đến việc thực hiện mục tiêu, nhiệm vụ, các chỉ tiêu năm 2021.

* Đại biểu Nguyễn Thanh Phong: Xử lý nghiêm tình trạng lạm dụng, trục lợi quỹ khám chữa bệnh BHYT

Hiện nay, vẫn còn tồn tại khó khăn hạn chế trong thực hiện hiện chế độ, chính sách BHXH, BHYT, BHTN: tình trạng trốn đóng, nợ đọng BHYT vẫn còn diễn ra phổ biến ở các doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp tư nhân, doanh nghiệp vừa và nhỏ, các hợp tác xã; tình trạng lạm dụng, trục lợi Quỹ BHYT từ phía cơ sở khám chữa bệnh và người bệnh vẫn chưa giải quyết triệt để.

Về mức chi BHYT vẫn cao trong khi số lượng bệnh nhân đến khám chữa bệnh giảm, do ảnh hưởng của dịch COVID -19, một số cơ sở khám chữa bệnh BHYT bị phong tỏa do có ca nhiễm COVID -19 dẫn đến thời gian điều trị nội trú buộc phải kéo dài ngày nên tỷ lệ chi phí giường bệnh nội trú tăng.

Thời gian tới, đề nghị tiếp tục cải tiến, hoàn thiện các quy trình chuyên môn, nâng cao chất lượng khám và điều trị với mục tiêu rút ngắn thời gian điều trị và giảm chi phí KCB, sử dụng dịch vụ kỹ thuật và thuốc phù hợp.

Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, phát hiện và xử lý nghiêm tình trạng lạm dụng, trục lợi quỹ khám chữa bệnh BHYT, đặc biệt là các trường hợp có dấu hiệu thu gom bệnh nhân, gian lận, chỉ định dịch vụ y tế, thuốc, vật tư y tế... nhằm mục đích trục lợi BHYT.

Song song đó, nâng cao chất lượng khám và điều trị, phục vụ tốt việc chăm sóc sức khỏe người bệnh; thực hiện chuyển tuyến theo đúng quy định, hướng dẫn của Bộ Y tế; lựa chọn sử dụng thuốc, dịch vụ kỹ thuật, vật tư y tế hợp lý, tiết kiệm; đảm bảo cung cấp đầy đủ dịch vụ y tế trong phạm vi chuyên môn, không để bệnh nhân phải tự mua thuốc, vật tư y tế.

BÙI THANH (ghi)