Nguy cơ gia tăng bệnh tay chân miệng

Theo các bác sĩ, bệnh tay chân miệng (TCM) là bệnh truyền nhiễm, có thể xảy ra quanh năm. Song, thời điểm bước vào năm học mới là chu kỳ bệnh TCM ở trẻ dưới 5 tuổi có nguy cơ gia tăng, có thể bùng phát thành dịch nếu không kịp thời phòng chống.

Thời điểm bước vào năm học mới là chu kỳ bệnh tay chân miệng gia tăng có thể bùng phát thành dịch.

Bệnh có xu hướng tăng

Theo Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh, từ đầu năm 2025 tới nay, Vĩnh Long ghi nhận trên 1.750 ca mắc TCM, không có trường hợp tử vong. Các ca bệnh chủ yếu xuất hiện ở trẻ mầm non và tiểu học, phân bố rải rác trên toàn tỉnh.

Tại Khoa Nhi BVĐK Vĩnh Long, từ đầu tháng 9, ghi nhận số lượng bệnh nhi mắc TCM tăng, phần lớn ở mức bệnh nhẹ (như sốt, phát ban bàn tay, bàn chân). Đáng chú ý, có vài ca nặng phải nằm phòng cấp cứu điều trị.

Đây là điều đáng lo ngại bởi trẻ có thể phải đối mặt nguy cơ gặp phải biến chứng nguy hiểm như viêm não, viêm màng não, viêm phổi, viêm cơ tim.

Bệnh nhi Võ Hoàng Anh Huy (19 tháng, xã An Bình), bị sốt 1 ngày. Sau đó bé bị co giật, gia đình đưa bé đến cấp cứu tại BVĐK Vĩnh Long. Qua thăm khám, bác sĩ chẩn đoán bé bị bệnh TCM độ 2 B chuyển biến nặng, phải nhập viện điều trị thuốc tích cực.

“Con nhập viện trong tình trạng lừ đừ, sốt cao, co giật, tím tái người... Em không ngờ, con mới có 1 ngày bị sốt mà trên tay, chân, miệng bé nổi dày đốt ban và biểu hiện co giật, sốt cao liên tục, gia đình tức tốc đưa bé vô cấp cứu trong đêm. Bác sĩ thông báo con bị TCM độ 2B, ở giai đoạn này, con có thể bị tổn thương não, hô hấp và nội tạng. Cũng nhờ bác sĩ điều trị kịp thời, nằm hơn 5 ngày bệnh con đã bớt, mừng lắm”- mẹ bé- chị Nguyễn Thị Mỹ Duyên cho biết.

Trẻ mắc tay chân miệng nặng điều trị tại phòng bệnh nặng Khoa Nhi BVĐK Vĩnh Long.

Nằm giường kế bên, cô Cao Thị Duyên (xã Hiếu Phụng) chăm cháu ngoại là bé Võ Hoài Anh (28 tháng) cũng bị bệnh TCM. “Vô viện điều trị nốt ban bé nổi đầy tay chân và cả người luôn. Cháu bị bệnh nên mệt, khóc cũng xót con lắm, bác sĩ nói cháu có dấu hiệu nặng nên cần theo dõi. Vô viện có y, bác sĩ chăm sóc cũng yên tâm”- cô Duyên cho biết.

Theo BS.CK2 Trần Chí Công- Phó Trưởng Khoa Nhi BVĐK Vĩnh Long, TCM là bệnh truyền nhiễm thường gặp ở trẻ, nhất là trẻ dưới 5 tuổi. Bệnh lây chủ yếu qua đường tiêu hóa, tiếp xúc với dịch tiết mụn nước, nước bọt, phân.

Bệnh có tốc độ lây lan nhanh trong môi trường tập thể, nhất trong trường học; dễ thành dịch. Thời điểm bệnh tăng nhanh là tháng 3-5 và tháng 9-10 hàng năm.

Hầu hết ca bệnh đều diễn biến nhẹ. Song, ở một số trường hợp, bệnh có thể diễn biến nặng và gây biến chứng nguy hiểm như viêm não- màng não, viêm cơ tim, phù phổi cấp dẫn đến tử vong nên cần được phát hiện sớm, điều trị kịp thời.

Chủ động phòng bệnh

Theo BS.CK2 Trần Chí Công, dấu hiệu rõ ràng của bệnh TCM có thể nhận biết được là sốt (nhẹ đến cao); loét miệng; nổi hồng ban mụn nước ở các vị trí như lòng bàn tay, lòng bàn chân, gối, mông...

Theo đó, 2 dấu hiệu điển hình của trẻ biểu hiện bệnh TCM nặng là trẻ đang tỉnh nhưng sốt không đáp ứng hạ sốt; trẻ ngủ nhưng giật mình chới với, hốt hoảng. Cha mẹ cần quan sát để nhận thấy bất thường khi trẻ bệnh.

Hiện tượng giật mình chới với ở trẻ mắc TCM thường xuất hiện ở đầu giấc, khi trẻ mới chỉ bắt đầu ngủ. Trẻ có thể giật mình, giơ các chi lên cao và hạ xuống, rồi tiếp tục ngủ bình thường. Tần suất giật mình từ 2 lần trong vòng 30 phút là dấu hiệu cảnh báo nguy hiểm.

Bệnh tay chân miệng lây qua đường tiêu hóa, virus gây bệnh có nhiều trong vết loét, dịch bóng nước, nước bọt...

“Bên cạnh đó, nếu thấy trẻ buồn nôn, nôn ói là dấu hiệu bất thường báo hiệu chuyển nặng; hoặc thấy trẻ yếu tay, chân, cần đưa đến bệnh viện ngay. Nếu trễ thì virus sẽ xâm nhập vào não gây viêm não sẽ rất khó điều trị, gây biến chứng”, BS.CK2 Trần Chí Công cho biết.

Ngoài ra, nhiều trẻ đã khỏi bệnh TCM nhưng nếu tiếp xúc với nguồn lây vẫn có nguy cơ mắc bệnh, bởi miễn dịch ở trẻ đối với bệnh TCM không bền vững.

Bệnh TCM hiện chưa có vaccine phòng ngừa nhưng bệnh nếu phát hiện sớm và can thiệp ngay khi trở nặng sẽ cứu sống trẻ nhiều hơn.

Bệnh lúc đầu có thể chỉ sốt nhẹ, ho khan, nổi ban… giống như các nhiễm virus thông thường khác nhưng sau đó số ít trường hợp có thể diễn biến nguy kịch nhanh. Vì thế, tốt nhất cha mẹ nên đưa trẻ đi khám tại cơ sở y tế gần nhà khi có bất cứ bất thường.

“Do chưa có vaccine phòng ngừa nên phụ huynh hạn chế cho trẻ tiếp xúc với người bệnh. Nếu mắc bệnh TCM nên cho trẻ nghỉ học để tránh lây lan. Luôn giữ vệ sinh môi trường sống, khử khuẩn bề mặt tiếp xúc và đồ chơi của trẻ bằng dung dịch Cloramin B 2%; giảm tối đa tiếp xúc gần với trẻ bệnh.

Thường xuyên rửa tay và nhắc trẻ rửa tay bằng xà bông trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh. Bên cạnh đó, người lớn nên rửa tay bằng xà bông sau khi chăm sóc trẻ.

Bài, ảnh: THÚY QUYÊN